کتابهای فرهنگی روی دست ناشران مانده است/ وزارت ارشاد حمایت خود را قوی تر کند

به گزارش خبرنگار مهر، اهميت كتاب و كتابخواني در جامعه ما تا آنجاست كه اکثر سازمان‌ها و نهادهای كشور همیشه در جلسات و همايش‌هاي مختلف خود بر ترويج اين فرهنگ تاكيد دارند و مقام معظم رهبري نيز در همين خصوص تاكنون بيانات بسياري را فرموده‌اند و خواهان توجه بيشتر دستگاه ها به اين مهم شده‌اند.

در همین راستا یکی از مواردی که می تواند در ترویج فرهنگ کتابخوانی و افزایش سرانه مطالعه در جامعه به خصوص در بین جوانان موثر باشد، برگزاری نمایشگاه های متعدد در طول سال  است که در همین زمینه در حالی هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب همدان همزمان با سراسر کشور در محل دائمی نمایشگاه ها افتتاح شد که بنظر می رسد بهترین فرصت برای برگزاری چنین  نمایشگاهی آن هم از جهات مختلف از جمله دایر بودن مدارس و دانشگاه ها است.

همانطور که بر همگان روشن است بیشترین تعداد مخاطب و خریداران کتاب امروز ما را دانشجویان و دانش آموزانی تشکیل می دهند که به لحاظ شرایط تحصیل خود تاحدود زیادی ملزم به تهیه کتب مورد نیاز خویش هستند که در این راستا برخی فعالان فرهنگی اعتقاد دارند حال که به همت مسئولان ذیربط شرایط و امکانات لازم برای برپائی چنین برنامه مهم فرهنگی فراهم شده بهتر است برای جذابیت و استقبال عموم مردم جامعه نه تنها از قبل نسبت به برپایی این نمایشگاه اطلاع رسانی بهتر و ملموس تری در سطح شهر و بخصوص خانواده ها صورت گیرد بلکه از نظر افزایش کیفیت و مناسب بودن کتب ارائه شده نیز تامل بیشتری صورت پذیرد.

نمایشگاه کتاب آثار مطلوب فراوانی را به همراه دارد 

در همین رابطه مدیر مسئول انتشارات برکت کوثر همدان در گفتگو با خبرنگار مهر، زمان برپائی نمایشگاه کتاب را مناسب دانسته و افزود: با توجه به هفته و فصل کتاب زمان بسیار مناسبی برای برگزاری نمایشگاه کتاب در نظر گرفته اند که جا دارد از مسئولین استان بخصوص اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان تشکر لازم را داشته باشیم.

عباس رسول شریفی افزود: بدون تردید نمایشگاه بین المللی آثار مطلوب فراوانی را به همراه دارد که از جمله باعث می شود افراد، گروه ها و ناشران مختلف  در این زمان و در کنار هم حضور داشته باشند و بخصوص ناشران استان های مختلف که در این مدت از نزدیک بیشتر با هم آشنا شده، آثار همدیگر را مورد نقد و بررسی قرار می دهند که می توان گفت این مهم  در نهایت موجبات رشد و بالندگی استان را در حوزه کتاب فراهم می آورد.

وی که در اکثر نمایشگاه های کتاب حضور فعالی دارد در مورد بازار فروش امروز کتاب گفت: فروش کتاب در مرحله اول به متقاضیان و مخاطبان خود بستگی دارد لذا بسیاری از همکاران ما که در زمینه کتب آموزشی فعالیت دارند بازار فروش آنها دانشجویان و افراد علمی تشکیل می دهند بنابراین تحت هر شرایطی(کاهش یا افزایش نرخ کاغذ و خدمات) مخاطبین آنها نیازمند به تهیه کتاب های خویش هستند و این کتاب های فرهنگی هستند که بیشتر نیازمند حمایت دارند.

خرید کتاب توسط وزارت ارشاد کاهش داشته است

رسول شریفی با بیان اینکه متاسفانه در سال های اخیر خرید کتاب ها توسط وزارت ارشاد کاهش داشته است، ادامه داد:  فعالان عرصه کتاب بخصوص حوزه کتب فرهنگی باید از  طریق مسئولان ارشاد  مورد حمایت قرار گرفته و از تامین کاغذ گرفته تا چاپ و فروش آن حمایت شوند زیرا در غیر اینصورت اثرات منفی بدنبال داشته و  موجبات تضعیف روحیه و کاهش انگیزه مولف، نویسنده و ناشر را به همراه داشته در نهایت کاهش بازار کتاب و سرانه مطالعه را به همراه دارد.

مسئول انتشارات برکت کوثر همدان عنوان کرد:  از سال 1362 اولین کتاب خویش را  چاپ کردم ولی رسما از سال 1382 مجوز گرفته و وارد بازار کار شدم.

وی با بیان اینکه افتخار می کنم در همدان بیشتر تولیدات را در زمینه  همدان شناسی داشته ام و  در این مدت نیز  حدود نیم میلیون عنوان کتاب چاپ داشتم که بیشتر آنها نیز در حوزه علم و دین است، گفت: همیشه سعی بر این داشته ام  که بهترین نوع کاغذ، صحافی و... را استفاده نموده  و نهایت دقت و ظرافت کار کنم تا آثار تولید شده بتواند هم برای مولف و هم برای مخاطب جذاب و مثمر ثمر باشد.

وی اظهار داشت: باید اول ناشران و کتاب های آنها طبقه بندی و تقسیم بندی شوند و همانگونه که برخی ناشران کتاب های درسی و برخی فرهنگی و برخی آموزشی تولید دارند باید بر اساس نوع فعالیت مخاطب و بازار فروش آنها حمایت ها و پشتیبانی های نیز دسته بندی و با مطالعه و زیر ساختی صورت پذیرد.

یک کارشناس فرهنگی نیز در گفتگو با مهر اظهار داشت: متاسفانه مشکل اصلی کتاب ریشه ای  بوده  و مهم فرهنگ مردم در این زمینه است که تاکنون نتوانسته ایم کتاب را به عنوان یک نیاز در سبد  خانواده ها جای دهیم بنابراین اقبال خرید و مطالعه کتاب روز به روز در حال کاهش بوده و حتی کتاب های رایگانی نیز که در اختیار افراد قرار می گیرد مطالعه نشده و خیلی از آنها در کتابخانه های شخصی و عمومی در حال خاک خوردن هستند.

امین دلاوری گفت: دلایل زیادی را می توان برای این اتفاق برشمرد که از جمله آن مشکلات اقتصادی و مشغله های ذهنی افراد و عدم اولویت داشتن کتاب در امور روزانه آنها است.

برخی کتابها منتشر شده سطح پائین و به نوعی دم دستی است

وی گفت: با این حال در سال 91 آمار چاپ کتاب حداقل در همدان خوب بوده و روند صعودی داشته است هرچند نمی توان کتمان کرد که برخی از این عناوین سطح پائین و به نوعی دم دستی است که فقط به نوعی آمار پر کن بوده نه کتابی که بتواند قابل مطرح باشد.

یکی از فعالان عرصه کتاب همدان نیز گفت: با توجه به فعال بودن  مدارس و دانشگاه ها در این فصل، به طبع فروش ما نیز به خصوص در بخش کتب درسی افزایش می یابد ولی برگزاری نمایشگاه تخصصی و حضور گسترده مردم و ناشران در آن از جهات مختلف بسیار مهم و تاثیر گذار است.

احمد نجفی عنوان داشت: بیشتر شاغلین این حوزه در اندیشه آن هستند تا بتوانند از این فرصت مهم که شرایط لازم برای ارائه آثار منتشر شده خویش فراهم شده استفاده بهینه داشته باشند اما نکته مهم در این زمینه این است که نباید کیفیت را فدای کمیت کنیم.

نجفی تاکید کرد: دست اندرکاران امر با مطالعه و تحقیق نسبت به گزینش ناشران ذیصلاح اقدام كنند تا بتوانند جامعه و بخصوص جوانان ما را بیش از پیش با فرهنگ مکتوب آشنا كنند.

به رغم افزایش نرخ کاغذ و به طبع آن هزینه های چاپ و نشر که موجبات کاهش استقبال ناشران همدانی را از نمایشگاه کتاب به همراه داشته، به نظر می رسد شهرستان همدان در زمینه چاپ و تالیف کتاب روند روبه رشدی در سال گذشته داشته و آمار حکایت از این دارد که در سال 91، 489 هزار جلد کتاب با 267 عنوان توسط 259 مولف در شهرستان همدان که بیش از 50 انتشاراتی فعال دارد ، به چاپ رسیده است اما با توجه به اهمیت ویژه ای که صنعت چاپ و نشر در دنیای امروز ایفا می کند به نظر می رسد ادامه حیات کتاب همدان را باید در ایجاد بازار فروش و توزیع این محصول مهم فرهنگی دانست تا بتوان بصورت ریشه ای با این معضل برخورد كرد.

لذا برپايی نمایشگاه های سالانه با تمام محاسن و مزیات خود چون بصورت فصلی و دارای مخاطب خاص بوده و در زمان و مکان معینی برپا می شود نمی تواند پاسخگوی همه علاقمندان خود در طول سال باشد بنابراین تاسیس نمایشگاه یا همان بازارچه های دائمی کتاب می تواند راه حل مناسب تری در این زمینه باشد.

__________

مرتضی بیات