نمایشگاه کتاب اردبیل درگیر اما و اگر/ بی مهری متولیان فرهنگی با یار مهربان

به گزارش خبرنگار مهر، با وجود اطلاع رسانی مدیر سابق ارشاد اسلامی استان اردبیل مبنی بر برگزاری نمایشگاه استانی و سالانه کتاب طی آذر ماه سال جاری، مدیران فعلی از عدم برگزاری یکی از مهمترین رخدادهای فرهنگی اردبیل خبر داده اند تا مخاطبان خود را ناکام گذارند.

برگزاری این رویداد فرهنگی در حالی لغو شده که نمایشگاه کتاب در سال گذشته نیز نتوانسته بود نیاز مخاطبان خود را تامین کند، بطوریکه دعوت از ناشران غیرکیفی، زمان برگزاری نامناسب و تمرکز کل نمایشگاه به غرفه های حاشیه ای و صرفا تجاری عملا نتوانست روند برگزاری مطلوبی را طی کند.

در عین حال برگزاری پر نقص جشنواره تئاتر، عدم برگزاری برنامه مناسب روز کودک و ... از دیگر برنامه های فرهنگی ناموفق اجرا شده در اردبیل طی ماه های اخیر بود، تا نابسامانی برنامه های فرهنگی بیش از پیش عیان شده و چشم فرهنگ دوستان را به تعمق برنامه ریزی متولیان ببند.

دعوت محدود از ناشران در نمایشگاه کتاب

در نمایشگاه کتاب سال گذشته به دلیل بی توجهی به حضور انتشارات برتر و دعوت محدود از ناشران بسیاری از کتاب دوستان نتوانستند خرید مورد نیاز خود را انجام دهند.

بطوریکه مدیر سابق ارشاد اسلامی استان با عدم پذیرش نارضایتی شهروندان کتاب دوست و نام بردن از چند ناشر حضور یافته در نمایشگاه روند برگزاری آن را مطلوب توصیف کرد.

با این وجود وعده برگزاری پربار نمایشگاه کتاب در امسال از جمله انتظاراتی بود که محقق نشد و داستان یار مهربان اردبیل بار دیگر به پایان نامساعدی خاتمه یافت.

کمبود کتب تخصصی در اردبیل

یک دانشجوی اردبیلی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه هم اکنون کتب تخصصی بویژه در حوزه دانشگاهی با کمبود قابل توجهی مواجه است، تصریح کرد: کتب دانشگاهی به صورت محدود در چند کتابفروشی عرضه می شود، اما در اصل بسیاری از دانشجویان مجبور به خرید کتاب از تهران هستند.

فرزاد خدایی تاکید کرد: این در حالی است که اساتید دانشگاهی سرفصل هایی برای ارائه دروس طرح می کنند که نیازمند خرید کتاب های تخصصی خارج از موجودی فروشگاه های کتاب است.

وی که فرصت نمایشگاه کتاب را برای تهیه این دست از کتب ضروری می داند، معتقد است عدم برگزاری نمایشگاه کتاب آنهم سالی یکبار دریغ کردن حداقل امکانات مطالعه از مخاطبان کتاب است.

نبود کتابخانه تخصصی در دانشگاه ها

اظهارات این دانشجو در حالی است که در حال حاضر یکی از امتیازات مورد توجه مسئولان حوزه آموزش عالی استان تعدد رشته های کارشناسی، کارشناسی ارشد و حتی دکترا است.

بطوریکه با وجود پذیرش دانشجو حتی در مقطع دکترا هیچ کتابخانه تخصصی در دانشگاه های اردبیل موجود نبوده و در بسیاری از مواقع منابع کتابخانه ای دانشگاه ها حتی از کتابخانه های عمومی استان نیز محدودتر است.

این مهم موجب شده است تهیه کتاب برای گروه های دانشجو و پژوهشگر در استانی که به فرهنگی بودن خود می بالد به سختی میسر باشد.

غنای کتب بومی در اردبیل پایین است

در عین حال با وجود اینکه برخی دستگاه های دولتی با برپایی صوری کتابخانه در حجم کوچک در تلاش برای اثبات همراهی خود با پدیده فرهنگ کتابدوستی و کتابخوانی هستند، برخی از کارشناسان تاکید دارند که غنای کتاب بویژه کتب چاپی بومی در اردبیل پایین است.

رضا کاظمی از جمله این افراد است که یادآور می شود پایین بودن غنای کتب یکی از دلایل دور ماندن اردبیلی ها از کتاب بوده، بنابراین اغلب نویسندگان مجبورند بعد از چاپ کتاب به صورت خودجوش اقدام به فروش کتاب در فروشگاه های کتاب کنند.

وی با بیان اینکه کتب تولیدی نویسنده نیز به درستی از سوی دستگاه هاحمایت نمی شود، اضافه کرد: این در حالی است که یکی از نقش های نمایشگاه کتاب معرفی تولیدات بومی و حمایت از نویسنده بومی است.

در مقابل این انتقادات مدیران ارشاد اسلامی استان اردبیل نیز با تناقض گویی از برگزاری و یا عدم برگزاری این رویداد فرهنگی استان سخن گفته اند.

مشکل اعتباری دلیل لغو نمایشگاه کتاب اردبیل

معاون فرهنگی و هنری ارشاد اسلامی استان اردبیل در گفتگو با خبرنگار مهر از احتمال بیشتر عدم نمایشگاه طی سال جاری خبر داد و در بیان علت لغو آن تاکید کرد که مشکل اعتباری مهمترین دلیل عدم برگزاری نمایشگاه کتاب اردبیل است.

نعمت مونسی با بیان اینکه اعتبار برگزاری این رویداد بر عهده وزارت و نیز اعتبارات استانی ارشاد اسلامی است، ادامه داد: حوزه وزارتی در این زمینه اعلام آمادگی کرده اما به لحاظ اعتبارات استانی با کمبود مواجه هستیم و نمی توانیم با قاطعیت اعلام کنیم که این نمایشگاه برگزار می شود.

وی با بیان اینکه پس از لغو نمایشگاه، با رایزنی و اصرار حوزه استانداری و قول تامین اعتبار برگزاری این نمایشگاه مجددا در دستور کار قرار گرفته است، افزود: استاندار جدید اردبیل تاکید به برگزاری آن دارد و قول داده شده که با تامین اعتبارات مورد نیاز استانی این نمایشگاه تا پایان سال برگزار شود.

برنامه های ضعیف فرهنگی و هنری نباید برگزار شود

معاون فرهنگی و هنری ارشاد اسلامی استان برگزاری این نمایشگاه را از برنامه های فرهنگی تقویم وزارتی دانست و متذکر شد: نمایشگاه کتاب اردبیل در نقویم سالانه وزارت ارشاد قرار دارد و حتی بودجه استانی نیز در سال های اخیر برای این رویداد در نظر گرفته می شود، اما کمبود و کاهش اعتبارات امسال مشکل ساز شد.

وی همچنین ایرادات وارده به زمان برگزاری نمایشگاه اردبیل و همزمانی آن با فصل سرما را درست دانست و در عین حال اضافه کرد: وزارت ارشاد با توجه به سرمای شش ماهه دوم سال در منطقه برگزاری نمایشگاه کتاب اردبیل را تابستان تعیین کرده اما ما مخالف آن بودیم، چراکه نمی خواستیم با تعطیلی دانشگاه و مدارس همزمان شود.

مونسی زمان مورد تاکید ارشاد اسلامی استان را نیز مهرماه و آبان ماه عنوان کرد و یادآور شد: با مشکلات اعتباری برگزاری این نمایشگاه به آبان ماه موکول شده بود که تاکنون اعتبارات آن جذب نشده است، بنابراین این رویداد با عدم برگزاری همراه شد.

موافق برگزاری جشنواره تئاتر استان نبودم

وی همچنین در خصوص انتخاب ناشران و انتقاد از حضور ناشران ضعیف در نمایشگاه کتاب اردبیل طی سال های گذشته عنوان کرد: انتخاب ناشران از طریق وزارت صورت می گیرد، اما ارشاد برای حل این موضوع و در صورت برگزاری نمایشگاه مصمم است با رایزنی ناشران قوی به استان دعوت شود.

مونسی در پاسخ به این سئوال که چرا برنامه های فرهنگی و هنری استان از جمله جشنواره تئاتر، برنامه های روز کودک، نمایشگاه کتاب و... با نابسامانی روبرو شده است، گفت: اگر قرار است برنامه ای به هر طریقی برگزار شود، بهتر است که اجرا نشود.

وی ادامه داد: من موافق برگزاری جشنواره تئاتر استان نبودم، چون آمادگی نداشتیم و ضعف هایی بود که تا زمان برگزاری حل نشد. نمایشگاه کتاب نیز به دلیل کمبود اعتبارات برگزار نشده اما سایر برنامه ها تلا شده که در زمان مقرر برگزار شود.

سکوت نهاد کتابخانه در تعلیق مهمترین رویداد فرهنگی

سکوت نهاد کتابخانه های عمومی استان اردبیل نیز با وجود تاکیدات در خصوص تعامل دستگاه های فرهنگی استان برای توسعه فرهنگ کتابخوانی در مقابل تعلیق در برگزاری یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی استان از موضوعاتی است که به عقیده کارشناسان مغایر با آرمان های طرح شده امور کتابخانه ها است.

صادق فرهمند امین طی اظهاراتی سرانه مطالعه در اردبیل را 74 دقیقه البته با جهش 9 دقیقه ای به نسبت سال گذشته عنوان کرده و از جمله عوامل توسعه آن را اجرای برنامه های تبلیغی و آگاه سازی عمومی مردم نسبت به کتاب و کتابخوانی یعنی همین نمایشگاه ها دانسته است.

با این وجود در حال حاضر نه تنها نزدیکی سرانه مطالعه اردبیلی ها به رقم 76 دقیقه ای میانگین سرانه مطالعه کشور محل سوال است، نهاد کتابخانه های استان اردبیل با عدم واکنش نسبت به لغو نمایشگاه کتاب تاکیدات تبلیغ و فرهنگ سازی خود را به حاشیه رانده است.

در حالی که کتابخانه های عمومی استان به دلیل محدودیت 500 هزار جلدی کتاب برای جمعیت 1.5 میلیونی اردبیل به طرحهایی از جمله کتاب من با هدف تامین کتاب مورد نیاز مراجعان رجوع کرده است، نمایشگاه کتاب اردبیل ته مانده امید کتاب دوستان برای تامین کتب مورد نیاز را بی پاسخ گذاشت.

به عقیده ادب دوستان و اهالی فرهنگ استان اردبیل در صورتی که روال مدیریتی فرهنگ اردبیل به شکل فعلی طی شود نمی توان انتظار روزهای خوشایندی را برای باروری فرهنگی منطقه داشت و هزینه های ناشی از این سوء مدیریت در بلند مدت نتایج غیر قابل جبرانی به همراه خواهد داشت.

.........................

گزارش: ونوس بهنود