ماشين‌آلات فرسوده آفت كشاورزي خراسان شمالي است/ دورنماي مبهم مكانيزاسيون كشاورزي

به گزارش خبرنگار مهر، خراسان شمالي در شمال شرق كشور يكي از قطب‌هاي اصلي كشاورزي ايران است كه با داشتن 340 هزار هكتار زمین كشاورزي و توليد سالانه بيش از يك ميليون و 200 هزار تن انواع محصولات زارعي و باغي سهم قابل توجهي در توليد كشاورزي كشور دارد.

اما در اين بين موانع مختلفي براي اعتلاي كشاورزي در اين استان وجود دارد، از كمبود آب و بارندگي در كنار سيستم‌هاي نادرست و سنتي آبياري گرفته تا عدم رعايت و ترويج مناسب الگوي كشت.

در مجموع مي‌شود گفت كه در كنار شرايط آب و هوايي و معضل خرده مالكي در خراسان شمالي، به کارگيري روش‌هاي سنتي و قديمي در بخش‌هاي کاشت، داشت و برداشت سبب شده تا توسعه و افزايش توليد در بخش كشاوزي اين استان با وجود تلاش هاي انجام شده، حركتي لاكپشتي داشته باشد.

يكي از اين موارد فرسوده بودن ماشين‌آلات کشاورزي در اين استان است كه سبب مي‌شود تا در روند کاشت، داشت و برداشت اختلال ایجاد شده و به تبع اين اختلال، بهره‌وری و تولید كاهش يابد.

بر اساس آمار سازمان جهاد كشاورزي خراسان شمالي اكنون بيش از 51 درصد از ماشين آلات كشاورزي موجود در اين استان فرسوده هستند و از طرف ديگر افزايش قيمت اين ماشين آلات و كاهش توان خريد كشاورزان سبب شده تا دورنماي روشني در اين زمينه حداقل در آينده نزديك وجود نداشته باشد.

فرسودگي ماشين آلات مانع توسعه كشاورزي استان شده‌است

محمد رحيمي كارشناس ارشد كشاورزي در گفتگو با خبرنگار مهر، فرسوده و به روز نبودن ماشين آلات كشاورزي در خراسان شمالي را يكي از موانع رشد كشاورزي در استان مي‌داند و مي‌گويد: اگر چه نوسازي ماشين‌آلات كشاورزي در خراسان شمالي مي تواند تا حدودي آسيب‌ها و مضرات موجود را كاهش دهد اما به علت خرده مالك بودن غالب كشاورزهاي خراسان شمالي و عدم امكان استفاده از ماشين آلات نوين كشاورزي در اراضي كوچك، نمي‌توان با نوسازي ماشين آلات به رفع ريشه اي معضل كم بودن توليد در واحد سطح كمك چنداني كرد.

رحيمي اظهار مي‌كند: كشاورزي در خراسان شمالي از علم روز دنيا فاصله بسيار زيادي دارد و استفاده از روش‌هاي منسوخ در اين زمينه سبب شده تا علاوه بر توليد اندك، ضايعات و هدر رفت محصولات نيز بيشتر شود.

وي كمبود صنايع تكميلي و استفاده اندك از روش هاي نوين علمي و مديريت مزرعه در كنار عدم رعايت الگوي كشت را از ديگر دلايل متضرر شدن كشاورزان استان مي‌داند و مي‌افزايد: كشاورزي در خراسان شمالي و بسياري از نقاط كشور نيازمند تحول و انقلابي اساسي و بنيادين است و اجراي طرح‌هاي جزيره‌اي و مقطعي نمي تواند دواي دائمي درد قديمي اين بخش باشد.

لزوم ايجاد شركت هاي خدمات رسان كشاورزي در خراسان شمالي

يك مهندس مكانيزاسيون كشاورزي نيز در اين زمينه در گفتگو با خبرنگار مهر، مي‌گويد: در حالي كه همه ساله قيمت ماشين آلات كشاورزي افزايش مي‌يابد سود حاصل از توليدات كشاورزي براي كشاورز به سختي كفاف هزينه هاي زندگي وي را مي‌دهد.

ابوذر نوري مي‌افزايد: در شرايط فعلي تعويض يك قطعه از يك ماشين كشاورزي هزينه‌اي سنگين دارد و به همين دليل نيز بسياري از كشاورزان يا تنها اقدام به تعمير موقتي وسيله خود كرده و يا با همان نقص به كار ادامه مي دهند و در نتيجه بازدهي وسيله كشاورزي كاهش مي‌يابد.

او عنوان مي‌كند: با توجه به افزايش قيمت ماشين آلات كشاورزي و به صرفه نبودن خريد انفرادي اين وسايل به نظر مي‌رسد يكي از بهترين راه حل‌هاي موجود در اين زمينه ايجاد شركت هاي خدمات مكانيزه كشاورزي و ارائه تسهيلات به اين شركت‌ها براي خريد ماشين‌آلات نوين كشاورزي است.

نوري مي‌افزايد: اگر اين شركت‌ها با مشاركت فارغ‌التحصيلان كشاورزي ايجاد شده و دامنه فعاليت آنها نيز توسعه يابد، مي‌توان اميدوار بود كه اندك‌اندك كشاورزي استان از حالت سنتي به سمت صنعتي شدن پيش رود.

نيمي از ماشين آلات كشاورزي خراسان شمالي فرسوده است

رییس اداره فناوری‌های مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در اين زمينه در گفتگو با خبرنگار مهر، عنوان مي كند كه بيش از نیمی از ماشین آلات بخش کشاورزی این استان فرسوده و مستهلک است.

الله وردی خادمی با بيان اين كه اكنون در اين استان درحال حاضر تعداد هشت هزار و 732 دستگاه تراکتور، 220 دستگاه کمباین، 452 دستگاه دروگر و 32 هزار و 996 دستگاه انواع ادوات و دنباله بندها وجود دارد، مي افزايد: بيش از نيمي از اين دستگاه ها فرسوده بوده و نيازمند نوسازي و جايگزيني هستند.

به گفته وي اين ماشين آلات فرسوده علاوه بر افزايش مصرف سوخت، به علت خرابي عمليات كاشت، داشت و برداشت را نيز با تاخير و به كندي انجام داده و از طرف ديگر ضايعات را هم افزايش داده و در مجموع سود حاصل براي كشاورز را كاهش مي دهند.

خادمي اظهار مي كند: البته سطح کلی مکانیزاسیون کشاورزی در خراسان شمالي از ميانگين كشوري بالاتر است به گونه اي كه اين شاخص در استان 1.3 اسب بخار و در كشور 1.1 اسب بخار در هر هكتار است.

او مي گويد: براساس برنامه پنجم توسعه بايد سالانه 400 دستگاه تراکتور، 22 دستگاه کمباین، 30 دستگاه دروگر، هزاردستگاه انواع دنباله بندها و ادوات، حداقل دو واحد ایجاد واحد ارائه خدمات مکانیزاسیون و حداقل 20 دستگاه ادوات نوین برای تقویت مکانیزاسیون كشاورزي استان وارد اين بخش شوند.

خادمي با بيان اين كه سازمان جهاد كشاورزي در اين زمينه با اعطاي تسهيلاتي در قالب پرداخت مستقیم یارانه، کمک‌های فنی و اعتباری و طرح توسعه بخش کشاورزی به مدد كشاورزان آمده است، مي‌افزايد: در سال جاري كشاورزان خراسان شمالي براي دريافت تسهيلات خريد و نوسازي ماشين آلات كشاورزي به ميزان 156 ميليارد ريال به بانك ها معرفي شدند كه بيش از 100 ميليارد ريال از اين تسهيلات جذب شده است.

اين مسئول البته افزايش قيمت ماشين آلات كشاورزي را نيز يكي از مشكلات مهم در اين زمينه مي‌داند و مي‌گويد: اين مسئله قدرت خريد كشاورزان را به شدت كاهش داده است.

به نظر مي‌رسد تا رفع نسبي چالشها و مشکلات موجود در بخش مکانیزاسیون کشاورزی خراسان شمالي راه درازي باقي مانده است، خرده مالكي و پراكنده بودن زمين‌هاي كشاورزي، پایین بودن کیفیت ماشین‌های کشاورزی ساخت داخل، تناسب نداشتن افزایش قیمت ماشینهای کشاورزی با قیمت خرید محصولات تولیدي و ... از جمله موانعي هستند كه دورنماي بهبود مكانيزاسيون كشاورزي در استان را تيره و تار كرده است.