به گزارش خبرنگار مهر، يزد كه به كويريترين استان كشور مشهور است از گذشتههاي دور با كمبود منابع آبي مواجه بوده اما اين كمبودها طي چند سال اخير نمود بيشتري پيدا كرده است.
يزد از 20 سال گذشته، 14 سال را به طور متوالي در خشكسالي به سر برده و اين امر سبب از بين رفتن بسياري از منابع آبي و كاهش شديد سفرههاي آب زيرزميني شده است.
در بسياري از مناطق استان، چاهها در عمق بسيار زياد به آب مي رسند كه آب آنها شور و در بسياري از موارد لب شور است و به جز قابليت استفاده در باغهاي پسته و مصرف صنعتي، قابليت استفاده براي موارد ديگر را ندارد.
گرچه آب كوهرنگ چند سالي است با خط انتقال به يزد آمده اما آب خط انتقالي نيز طي سال هاي گذشته به ويژه پارسال، با مشكلاتي مواجه بود ضمن اينكه بيش از 90 درصد اين آب صرف شرب و بهداشت مردم مي شود و مسئولان يزد جيره اي براي صنعت و كشاورزي از آن تعريف نكردهاند.
يزد از گذشتههاي دور هم در زمينه كشاورزي با مشكل مواجه بود
شايد با مروري بر تاريخچه كشاورزي استان يزد اين نكته قابل درك باشد كه حتي در دهه 40 نيز مردم يزد حتي در روستاها، به طور جدي در زمينه كشاورزي فعاليت نمي كردند و اغلب آنها به قالي بافي و صنايع دستي و ريسندگي و... مشغول بوده اند.
رئيس اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي استان يزد در اين زمينه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: اگر سوابق كشاورزان يزد مرور شود، مي بينيم كه از سال 1342، يزدي ها به خاطر تجارب خوب خود در زمينه كشاورزي به مناطق داراي آب رفته اند و كشاورزي را در اين مناطق رونق داده اند.
محمدرضا قمي عنوان كرد: از نمونه اين مناطق مي توان به جيرفت كرمان، كرج، خوزستان و اصفهان اشاره كرد.
كشاورزي جيرفت، خوزستان و كرج توسط يزدي ها توسعه يافت
وي افزود: در خوزستان منطقه اي به نام "يزدنو " وجود دارد كه هم اكنون نيز اين منطقه از مناطق خوب كشاورزي استان خوزستان به شمار ميرود و كشاورزي آن توسط يزدي ها توسعه يافته است.
قمي عنوان كرد: جيرفت كرمان را نيز نخستين بار يزدي ها در زمينه كشاورزي فعال كردند و تجارب ارزنده خود را در اين مناطق به كار گرفتند به نحوي كه اكنون جيرفت يكي از قطب هاي كشاورزي جنوب شرق كشور به شمار مي رود.
وي همچنين با اشاره به خدمات يزدي ها به كشاورزي يزد عنوان كرد: منطقه وسيعي از كرج كه البته اكنون اغلب مسكوني و تجاري شده است، توسط يزدي ها در زمينه كشاورزي به شدت رونق يافت و يزدي ها توانستند در يزد باغ ها و مزارع بسياري را آباد كرده و محصولات كشاورزي بي نظيري در آنها توليد كنند.
يزدي ها دريافتند كه تجارب آنها در زمينه كشاورزي در يزد پاسخ نمي دهد
قمي خاطرنشان كرد: يزدي ها تجارب بسيار خوبي در زمينه كشاورزي داشتند اما دريافته بودند كه در منطقه بي آب، كشاورزي منطقي نيست و هرچه هم تلاش و پشتكار وجود داشته باشد، باز هم به نتيجه مطلوب نخواهند رسيد از اين رو بسياري از آنها به مناطق داراي منابع آب خوب، كوچ كردند.
وي تصريح كرد: اكنون نيز شرايط يزد به نحوي است كه ديگر كشاورزي سنتي در اين استان منطقي نيست و يا حداقل توسعه آن به نفع استان نخواهد بود.
قمي تاكيد كرد: شايد كشاورزي مكانيزه، بيشتر به نفع استان باشد و توسعه گلخانه ها نيز در همين راستا صورت گرفته است.
كشاورزي مكانيزه؛ تنها راه توسعه كشاورزي در يزد
وي با اشاره به اينكه در سال هاي اخير، به ويژه دو سه سال گذشته، توسعه گلخانه ها و كشاورزي مكانيزه در يزد رونق گرفته است، خاطرنشان كرد: گلخانه داري تا حد بسيار زيادي توانسته در زمينه جبران كمبود آب، اثربخش عمل كند ضمن اينكه از نظر كيفيت، سيفي جات گلخانه اي توانسته بسيار بهتر و بيشتر جاي خود را ميان مردم باز كنند.
رئيس اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي عنوان كرد: در عوض يزد موقعيت بسيار خوبي براي توسعه صنايع و معادن دارد و مشاركت 85 درصدي بخش خصوصي نيز توانسته اين قابليت را در يزد افزايش دهد.
گرچه برخي استان هاي همجوار در اين گمانند كه آب انتقالي به يزد صرف كشاورزي مي شود اما واقعيت اين است كه اين آب انتقالي، حتي شرب مردم را نيز تامين نمي كند و مردم يزد، تابستان گذشته را در بحراني جدي به سر بردند و در جايي كه شرب مردم دچار مشكل باشد، به طور قطع، آب صرف كشاورزي نخواهد شد.
توسعه كشاورزي سنتي در يزد منطقي نيست
به نظر مي رسد در زمينه توسعه كشاورزي در استان يزد، كشاورزي مكانيزه و گلخانه داري بهترين گزينه باشد و اغلب كارشناسان نيز در اين زمينه بر اين باورند كه با چنين شرايط آب و هوايي و منابع آبي، توسعه كشاورزي در يزد منطقي نيست.
اما اينكه يزد در زمينه توسعه معادن و صنايع تا چه حد ظرفيت دارد نيز جاي بسي تامل است زيرا به نظر مي رسد در برخي مناطق، بيش از ظرفيت و توان منطقه، مجوزهاي صنعتي صادر شده كه البته اين موارد در گزارش هاي بعدي مهر مورد بررسي قرار خواهد گرفت.
از سوي ديگر توسعه معادن نيز لطمه اي جدي و جبران ناپذير به منابع طبيعي است كه اين موضوع نيز قابل تامل و بررسي است.
-------------------------------
گزارش: نيره شفيعي پور
نظر شما