جزئيات آيين نامه اجرايي اتاق پاياپاي بورس فلزات تهران

بر اساس اين گزارش، اعضا و شرايط عضويت در اتاق شامل شركتهاي كارگزاري، معامله گران و بازارگردانان طيق مقررات مربوط و سايراشخص حقوقي مرتبط نظير بانكها، موسسات مالي و اعتباري و توليد كنندگان طبق مقررات مي باشد.

به موجب ماده 3 اين آئين نامه، اعضاي اتاق موظفند موافقت نامه عضويت در اتاق را امضاء نموده و حق عضويت خود را طبق مقررات پردات كنند.

عضو اتاق مكلف است كه تمامي اطلاعات را صحيح و شفاف به بورس ارايه نمايد و ملزم به رعايت كليه مقررات اتاق مي باشد و همچنين عضو اتاق مكلف است هرگونه تغييرات ثبتي خودرا به اطلاع بورس فلزات برساند.

بر اساس اين آيين نامه فرآيند اتاق پاياپاي مبتني است بر اينكه اين اتاق در مقابل كارگزار خريداربعنوان فروشنده ودرمقابل كارگزارفروشنده به عنوان خريدار عمل مي كند.

به منظوركنترل تعهدات كارگزارو اطلاع رساني به هنگام كارگزارفروشنده بايد اطلاعات كالاي قابل عرضه و اسناد مورد نيازاز جمله قبض انباررا قبل از ساعت 12 روز كاري قبل از عرضه، از طريق سامانه اتاق پاياپاي به اطلاع ناظرتالاربرساند.

ماده 9 اين آيين نامه مي افزايد: اتاق پس ازدريافت اطلاعات موضوع ماده 8 و بررسيهاي لازم از حيث رعايت سقف سپرده ها و ساير مقررات لازم الرعايه ، اجازه عرضه كالا را به كارگزارو ناظرتالاراعلام مي نمايد.

بر اساس ماده 10 اين تصويب نامه، پس از انجام معامله و تاييد آن از سوي ناظر تالار، تسويه وپاياپاي قرارداد با صدوراسناد و مدارك مربوطه از جمله قرارداد خريد يا فروش مابين كارگزارخريدار يا كارگزارفروشنده و اتاق، صورتحساب هزينه هاي جانبي قرارداد از جمله كارمزد كارگزار، سهم بورس از كارمزد كارگزارو عوارض گسترش بورس توسط اتاق پاياپاي انجام مي پذيرد.

همچنين اعلاميه تامين سپرده اوليه براي معاملات آتي، اعلاميه واريزمبلغ و هزينه هاي جانبي قرارداد و يا گواهي تاديه اسناد اعتباري، تاييد حواله صادره از طرف كارگزارفروشنده براي معاملاتي كه به تحويل منجر مي شود و اعلاميه تامين سپرده جبراني درمورد معاملات آتي نيزتوسط اتاق پاياپاي انجام مي پذيرد.

ماده 11 اين آيين نامه مي افزايد: اتاق پس از تكميل تسويه كامل معاملات اعلاميه وضعيت روزانه كارگزاررا صادرو به وي تسليم مي نمايد.

اعضاي اتاق مكلفند براي تسويه قراردادها، وجوه تعيين شده توسط اتاق را طي مهلت مقرر در ماده 14 ( ماده 13 پيش نويس) و با رعايت مقررات به حساب بانكي مربوط واريزنمايند و اتاق نيزمكلف است مانده هاي كارگزاران بستانكاررا ظرف مهلت مقررو با رعايت مقررات مربوطه به حسابهاي بانكي آنها واريزنمايد.

تمامي قراردادهاي فوق الذكربا رعايت ماده 10 قانون مدني منعقد و اجرا مي شود و زمانبندي مراحل پرداخت در زمانهاي تعيين شده در بندهاي فوق و سررسيد تحويل كالا بر اساس ضوابطي مي باشد كه هيات مديره تعيين و ابلاغ مي نمايد.

به موجب اين آيين نامه تعهدات كارگزارخريداردر قراردادهاي نقد و سلف شامل اين است كه كارگزارخريدار موظف مي باشد مطابق ماده 14، وجه موضوع قرارداد رابه حساب فروشنده واريزنمايد و درصورت عدم واريزوجه ، اتاق ماطبق ماده 13 اقدامات لازم را معمول و كارگزارمزبورمشمول جرايم مي شود.

اين جرايم عبارتند از ، پس از سه روز كاري، كارگزارخريدار موظف است روزانه مبلغي معادل 25/0 درصد ارزش معامله تا زمان پرداخت كل وجه و حداكثرتا 10 روزبعد به نفع اتاق، به حساب تضمين اتاق واريزنمايد.

چنانچه كارگزار خريدارنتواند تعهد خود را انجام دهد ، خريد كارگزارفوق كم لن يكن تلقي مي شود و تمامي جريمه ها، كارمزد و عوارض بورس دو طرف به عهده كارگزارخريدار مي باشد و همچنين تعهدات كارگزارخريداردرقراردادهاي نسيه حسب مورد مطابق تضمين هايي است كه اتاق تعيين مي نمايد.

بر اساس اين تصويب نامه، عدم پرداخت بهاي موضوع قرارداد مشروط بر اينكه طي مدت سه ماه حداكثريك نوبت باشد  به شرح فوق تسويه مي شود و درصورت تكرارعلاوه بر اعمال اين آيين نامه ، مشمول آيين نامه تخلفات كارگزاري مي شود.

به موجب اين آيين نامه تعهدات كارگزارفروشنده در قرارداد هاي سلف عبارتند از كارگزار فروشنده موظف است مطابق ماده 14 ، كالاي موضوع قرارداد را به كارگزارخريدارتحويل نمايد كه درصورت عدم تحويل به موقع مشمول مقررات ذيل مي شود:

كارگزارفروشنده تا 15 روز بعد از تاريخ تحويل مندرج در قرارداد مشمول مبلغ تاخير نمي شود، پس از انقضاي 15 روز و عدم تحويل كالا مبلغي معادل ماهانه 5/2 درصد ارزش كالاي تحويل نشده از تاريخ تحويل مندرج درقرارداد و حداكثرتا 2 ماه به صورت روز شماربه نفع اتاق به حساب تضمين اتاق پرداخت مي شود.

همچنين پس از انقضاي مهلت مقررو عدم تحويل كالا، كارگزارفروشنده متعهد مي شود ماهانه مبلغي معادل 75/3 درصد ارزش كالاي تحويل نشده تا زمان تحويل را به صورت روز شماربه نفع اتاق به حساب تضمين اتاق پرداخت نمايد.

به موجب اين آيين نامه، اتاق بايد تسويه قراردادهاي خريد و فروش را كه مشمول مواد 15 و 16 مي شوند به نحوي انجام دهد كه مجموع مبالغ تاخيرو كارمزد متعلقه حداكثراز 10 درصد بهاي معامله تجاوز ننمايد و درقراردادهاي نقد و نسيه تعهدات كارگزارفروشنده بر اساس ماده 15، همانند تعهدات كارگزارخريدارعمل مي شود.   

 بر اساس مقررات عمومي اين آيين نامه، اتاق پاياپاي صرفا به تقاضاي مراجع ذي صلاح قانوني و از مجراي دبير كل سازمان مجازبه افشاي اطلاعات مربوط به معاملات اعضا مي باشد.

اتاق مكلف است در هر زمان كه مجموع سپرده هاي توديع شده توسط هر كارگزار، ريسك عدم تحويل به موقع كالا و يا تعهدات موضوع قراردادهاي مورد معامله را درمقابل اتاق پوشش ندهد، نسبت به ضبط سپرده ها اقدام و از ادامه معاملات كارگزارجلوگيري نمايد.

بر اساس ماده 19ين آيين نامه، در مواقعي كه كارگزارعضو اتاق ، قادربه انجام تعهداتش در قبال قرارداد ها نباشد و يا اينكه اتاق تشخيص دهد كه عضو از انجام تعهداتش ناتوان است، اتاق با راي كميته رسيدگي به تخلفات ( كه در اين ارتباط رسيدگي آن فوري و خارج از نوبت خواهد بود) نسبت به توقف معاملات كارگزارو جلوگيري از حضوروي در تالارمعاملات اقدام خواهد نمود.

توقف معاملات كارگزارمربوط توسط اتاق به وي ابلاغ و اعلان مي شود و كميته رسيدگي به تخلفات در راي خود موظف است شرايط خروج از توقف عضو را قيد نمايد.

به موجب ماده 20 اين آيين نامه، موارد ذيل از نظراتاق به منزله عدم ايفاي تعهدات كارگزارعضو اتاق در قبال قراردادها تلقي و مشمول مبالغ تاخيرئ مجازاتهاي مندرج در آيين نامه تخلفات خواهد بود.

اين موارد عبارتند از: عضو، قوانين و مقررات اتاق يا بورس را نقض نمايد، عضو، انجام و رعايت شرايط و مفاد موافقت نامه عضويت در اتاق را نقض نمايد، عضو، تعهدات تحويل به موقع كالا و پرداخت به موقع مبالغ قراردادها ، هزينه ها، خسارات و مبالغ تاخيرو گواهي تاديه اسناد اعتباري اعلام شده از سوي اتاق انجام ندهد، عضو، ازاظهارتوقف و يا ورشكستگي مالي خود امتناع ورزد.

ماده 21 اين آيين نامه مي افزايد: كارگزارموظف به رعايت سقف اعتباري معاملات مي باشد و درصورت عدم رعايت ، اتاق ادامه معاملات وي را متوقف خواهد كرد.

به موجب ماده 22 ، انجام هرگونه خريد توسط كارگزارخريدارمنوط به تاييد دريافت 10 درصد بهاي تقريبي معامله با تعهد وي خواهد بود و درصورت امتناع خريداراز ادامه معامله مبلغ دريافتي طبق مقررات اتاق پس از كسرهزينه ها و مبالغ تاخير متعلقه مسترد مي شود.

ماده 23 و 24 اين آيين نامه مي افزايد: تمامي خريداران مكلف به حمل محصولات مورد معامله طبق دستورالعمل مصوب هيات مديره بورس مي باشد وتمامي دستورالعملهاي مور نيازدر اجراي مفاد اين آيين نامه توسط هيات مديره بورس تصويب و به اعضاي اتاق ابلاغ مي شود. 

بر اساس ماده 25 اين آيي نامه نيز، اين آيين نامه در چهاربخش مشتمل بر 25 ماده و 7 تبصره در9 خرداد ماه سالجاري به تصويب شوراي بورس فلزات رسيده است و هرگونه تغيير و يا اصلاح در مفاد اين آيين نامه پس از تصويب شوراي بورس فلزات قابل اجرا خواهد بود.