شکوه به دو مناره "دردشت" اصفهان بازمی گردد

به گزارش خبرنگار مهر، اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان به طور متناوب به مرمت بناهای تاریخی این استان می پردازد و در حال حاضر نیز یکی از بناهای تحت مرمت استان، دومناره دردشت است.

از زیر بازارچه وزیر که بیرون می آییم، چند کوچه محله دردشت را رد می کنیم تا می رسیم به دو منار باشکوهی که سردر بنایی را نمایندگی می کند و جایی زیر عظمت آن ها، تابلوی سبزرنگی، نام این بنا را که به ثبت ملی رسیده، "دومناره دردشت" اعلام می کند.

یک سوم بنا باقی مانده است

منصور زیرک که سرپرست پروژه مرمت این بنا توسط اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان است، می گوید این دو منار، باقیمانده مدرسه باشکوهی از دوره پادشاهی محمود آل مظفر است و زیر گنبد آن و سمت چپ مناره ها، آرامگاه سلطان بخت آغا، همسر محمود شاه آل مظفر که متولی ساخت بناهای معماری اصفهان در دوران پادشاهی همسرش بوده و احتمالا مقبره خود را در کنار مدرسه دومناره دردشت ساخته، واقع شده است. او براساس طرح های طلایی معماری و با توجه به عظمت سردر بنا، احتمال می دهد از کل بنای مدرسه، تنها 30درصد باقی مانده و این بنا، حیاطی وسیع تر، بناهای جانبی و اتاق هایی در حیاط و دو طرف شمالی و غربی داشته که تخریب شده و سمت غربی به خیابان و سمت شمالی به خانه مسکونی تبدیل شده و بخش باقی مانده با دیوار از آن ها جدا شده است.

خسارت های بنا

این بنا سال ها محل نگهداری اموال اسقاطی، انبار هیات امنای حسینیه محل، پارکینگ موتورسیکلت و محل آشپزی در ایام خاص بوده و دچار خسارت های انسانی شده است. عوامل طبیعی و جوی چون گذر زمان و فرسودگی مصالح و مدیریت چندگانه باعث آسیب آن شده بوده و به همین دلیل از ابتدای سال 92، مرمت آن آغاز شده و آن ها نخست به خارج کردن اشیای اضافه موجود در آن پرداخته اند.

دالان ورودی

از در ورودی بنا در جبهه جنوبی آن به قسمت دالان ورودی سردر اصلی وارد می شویم. آن ها نخست به سبک سازی سقف این دالان و الحاقات چپ و راست آن پرداخته اند که طی سال ها به دلیل کار شدن چندین لایه کاهگل بر روی آن، حجیم و سنگین شده بوده و سنگینی آن در طول زمان به کل ساختمان فشار می آورده و تخریب آن را تسریع می کرده است. آنها یک متر خاک های مرده سقف را برداشته، به پالانه سقف رسیده، با مصالح سبک تر روی آن را پوشانده و پالانه ها را رویش کار کرده اند. در نهایت برای جلوگیری از ورود آب به قسمت های زیرین ساختمان به ایزولاسیون سقف پرداخته اند.

رواق ورودی

اتاق رواق مانند سمت راست دالان ورودی هم یک دیوار الحاقی داشته که آن را برداشته و کاهگل ها و گچ های دیوارهای آن را که ریخته بوده، برداشته و زیرسازی کرده اند.

حیاط

زیرک توضیح می دهد پی ها و پشت بام ساختمان در اثر رطوبت زودتر آسیب می بینند و رطوبت پی ها، رطوبت صعودی از پایین به بالا و رطوبت بام، رطوبت نزولی از بالا به پایین در بنا ایجاد می کند که اگر تعمیر نشود، به مرور زمان کل وجودی یک ساختمان را به خطر می اندازد. آن ها به شیوه پیوندی، پی های دیواره های حیاط و دالان بنا را مرمت کرده اند، یعنی آجرهای فرسوده را برداشته، تیرهای چوبی زیر دیواره ها زده و بعد شروع به زیرسازی و پیوندی کردن آن کرده و تا زیر قسمتی که سالم است، آجر چیده اند و این کار هنوز ادامه دارد. به انتهای دالان ورودی بنا می رسیم و به حیاط وارد می شویم. در حیاط هم علاوه بر استحکام بخشی، بندکشی و تعویض آجرهای دیواره های شمالی و غربی، آن ها را با طاق نماهایی شبیه به طاق نماهای موجود در همین بنا بازسازی می شود. آجرهای کف حیاط هم فرسوده شده بوده و کف آن هم به دلیل کف سازی های چندلایه از کف اصلی بالاتر آمده بوده است. آجرهای فرسوده را برداشته  و پس از زیرسازی، کف حیاط را با آجر فرش خواهد شد.

مقبره

از حیاط به محوطه مقبره که در جبهه جنوبی بنا، زیر گنبد و در سمت چپ دو منار قرار دارد، وارد می شویم. سردر ورودی مقبره، خشتی است و در سال های بعد روی آن را گچ کشیده اند و حالا گچ ها فرسوده شده و باید تجدید شود.

این بخش در دوره ای استحکام بخشی شده و تیرآهن هایی در آن کار گذاشته و گروه زیرک، تیرآهن ها را خواهند پوشاند. گچ ها و کاهگل های دیوارهای این بخش نیز به دلیل نفوذ رطوبت، فرسوده شده بوده و آن ها قسمت هایی از مصالح را که خاصیت خود را از دست داده بوده، برداشته و به زیرسازی به روش علمی و گچ کاری با روش های مرمتی پرداخته اند تا هر بیننده بتواند هر دو بخش پیش و پس از مرمت را ببیند. کف این بخش هم مانند کف حیاط مرمت خواهد شد.

گزارش :الهام باطنی