به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر"مهر"، صبح امروز پنجمين نشست تخصصي فرهنگ و ايثار و شهادت، با موضوع تحليلي بر سينماي دفاع مقدس با حضور "ذبيح الله رحماني" و "رضا رييسي" برگزار شد.
رضا رييسي، نويسنده با اشاره به اين كه مشكل سينماي دفاع مقدس تا زماني كه ما روي ادبيات دفاع مقدس بحث نكنيم، حل نمي شود، گفت: اگر ما قصد اصلاح سينماي دفاع مقدس را داريم و مي خواهيم فيلم هاي جذاب و جهاني همچون "سرجوخه رايان" بسازيم، بايد روي ادبيات دفاع مقدس بحث كنيم. البته بايد اشاره كنم كه علت ضعف ما در زمينه ساخت فيلم هاي دفاع مقدس به ناشناخته ماندن ادبيات جنگ برمي گردد. ما درحال تجربه هستيم و بخشي از شرايطي كه داريم به جنگ برمي گردد. البته جنگ خوشايند نيست و خرابي و كشتار را همراه دارد.
وي افزود: جنگ در اصل يك نمايش حماسي از زندگي و اعتقادات ما است. همچنين نمايش درون گرايي انسان ها است. در واقع مي توان اشاره كرد كه ادبيات زيربناي سينماي دفاع مقدس است. البته ادبيات دفاع مقدس به سه دسته تقسيم مي شود. دسته اول، ادبيات زمان جنگ يا ادبيات بحران است. در اين بخش خود هنرمند اغلب به صورت مستقيم به جريان دفاع مقدس ارتباط دارد و آن را مي بيند. از سوي ديگر اين ادبيات را مي توان شتابزده هم قلمداد كرد. همچنين خودسانسوري هم مي شود. البته اين خودسانسوري به دليل ترس نيست، بلكه براي اين كه دشمن از اخبار پخش شده سوءاستفاده نكند.
وي در ادامه خاطر نشان كرد: دسته دوم، ادبيات پس از جنگ يا ادبيات دولتي و سفارشي است. از سوي ديگر اين بخش جزء بلوغ ادبيات ما هم محسوب مي شود. البته معناي سفارشي را نبايد بد تعبير كنيم، چرا كه بعد از جنگ، مسوولان و كساني كه در جنگ بودند يك نگراني دارند كه مبادا مردم جنگ را فراموش كنند و از ياد ببرنند كه در جنگ چه گذشت. بنابراين بر اساس نياز، سفارش كار داده مي شود. البته ممكن است كساني به اين عرصه وارد شوند كه وارد نيستند.
رييسي درباره دسته سوم گفت: دسته سوم، ادبيات دور از جنگ يا ادبياتي كه رشد كرد، است. اين نوع ادبيات پايدار، درون گرا و انسان گرا است. در واقع ادبيات دسته سوم، ادبياتي است كه تمام ويژگي هاي يك ادبيات ماندگار را دارد و تا حدود زيادي زير بناي سينماي دفاع مقدس است. محور اصلي در اين ادبيات، انسان است و همه فرصت مقايسه و ارزيابي را پيدا مي كنند كه چرا از ادبيات و سينماي جنگ فاصله گرفته ايم. سينماي دفاع مقدس سرشار از زندگي است، اما متاسفانه ما درست به اين سينما نگاه نكرديم. از سوي ديگر يكي از معضلات ما در سينماي دفاع مقدس اين است كه به گفتمان ها پرداخته ايم، ولي فراگتمان نداشته ايم.
در ادامه اين نشست، "ذبيح الله رحماني" گفت: بعد از انقلاب، افراد متفكري در وزارت ارشاد به روي كار آمدند تا نهال جديدي را در سينما بكارند. همچنين سينمايي بسازنند كه به خواسته هاي انقلاب ما نزديك باشد. بنابراين نام اين دوره رامسوول محوري مي گذارم. البته مسائلي همچون عدم تامين مالي، عدم همكاري مسوولان فرهنيگ، برخوردهاي سليقه اي، عدم عدوات جنگي بارها به عنوان مشكلات سينماي دفاع مقدس مطرح شده است، اما به نظر من اين سينما از مشكلات ديگري نيز برخوردار است. در واقع اين آسيب ها به چهار دسته تقسيم مي شود.
وي با اشاره به اين آسيب هاي سينماي دفاع مقدس گفت: مديريت ويتريني به اين ژانر از سينما لطمه زده است. يعني آدم هاي فرهيخته اي كه رشته ديگر تخصص داشتند، وارد شدند. همچنين مديريت اجاره اي هم لطمه زده است. در واقع اين افراد براي رسيدن به اهداف و منافع خودشان وارد اين سينما شده اند. ما در كانون فيلمسازان، 120 كارگردان داريم كه از اين تعداد 60 نفر از آن ها اولين فيلمي كه ساختند، جنگي بوده است. اين افراد براي گرفتن مجوز فيلمسازي شان دست به اين كار زدند، ولي از 60 فيلم، تنها دو يا سه تا از آن ها مناسب بوده است. همچنين برخي از سينماگران اين ژانر اسمي هستند، يعني چون چند سال پيش فيلمي ساختند و خوب بوده، دوباره كار با امكانات زياد به آن ها سپرده مي شود، ولي آن ها با همان حال وهوا مي سازنند نه با شرايط امروز و اين لطمه مي زند. البته يك دسته هم هستند كه ديگران مانع از فعاليت آن ها مي شوند.
نظر شما