اقبال ضعیف مصری ها به انتخابات؛ واپس گرایی سیاسی

انتخابات مصر در حالی در سومین روز در حال برگزاری است که مشارکت متوسط و تا حدی ضعیف توجه ناظران را به خود مشغول کرده است. پایگاه المصری الیوم در این باره می نویسد: دستگاههای دولتی در مصر روز گذشته کوشیدند که از فرصت نهایت استفاده را ببرند تا مردم را به مشارکت در روز دوم انتخابات ریاست جمهوری سوق دهند به ویژه پس از اینکه استقبال اندک، نگرانی درباره نرسیدن به حدنصاب مشارکت 25 میلیون نفری سال 2012 را به وجود آورد.

تصمیم ناگهانی دولت در عصر دوشنبه در دادن مرخصی به کارکنان دولتی و خصوصی در حالی که در ظهر همان روز با این موضوع مخالفت کرده بود، نتوانست بر میزان مشارکت که در مقایسه با روز اول بسیار کم بود بیافزاید و کار ساز باشد.

المصری الیوم نوشت: کمیته عالی انتخابات از تمدید انتخابات در روز چهارشنبه(امروز) خبر داد و مشارکت تا روز قبل 37 درصد بود. ستادهای انتخاباتی حمدین صباحی و عبدالفتاح السیسی به تصمیم تمدید انتخابات اعتراض کردند و محمد ابو شقه مشاور حقوقی عبدالفتاح السیسی به طور رسمی به کمیته عالی انتخابات اعتراض کرد و ستاد انتخاباتی صباحی نیز آن را در نتیجه فشارهای آشکار از سوی برخی طرف ها اعلام کرد.

کمیته عالی انتخابات مصر اعتراضات ستادهای انتخاباتی السیسی و صباحی را رد و اعلام کرد که این تصمیم مطابق با قانونی است که اختیارات اداره انتخابات را به کمیته عالی انتخابات داده است.

در این میان اخباری از ستاد انتخاباتی صباحی درباره خروج از عرصه رقابت شد که عبدالعزیز سلمان دبیر کل کمیته عالی ناظر بر انتخابات خروج یکی از نامزدها را غیر موثر بر روند قانونی عملیات انتخابات دانست.

این درحالی است که احمد شفیق نامزد ریاست جمهوری از همه هواداران خود خواست که در انتخابات ریاست جمهوری مشارکت داشته باشند اما وی نامزد مورد نظر خود را عبدالفتاح السیسی دانست.

محمد ابراهیم وزیر کشور مصر علت مشارکت ضعیف مردم را افزایش دمای هوا و روزه دار بودن برخی در سالروز معراج دانست و عادل لبیب وزیر توسعه داخلی مصر نیز علت را علاوه بر افزایش دمای هوا فصل برداشت محصولات کشاورزی خواند.

این در حالی است که برخی کارشناسان علت حضور نیافتن مردم در پای صندوقهای رای را عملکرد رسانه ای دانستند زیرا رسانه ها این گونه القا کردند که السیسی به هر حال پیروز انتخابات است. همچنین به اعتقاد ناظران نبود تشکل سیاسی قوی در ورای نامزدهای انتخاباتی و  تعداد کم نامزدها در مقایسه با دوره قبل که 13 نامزد حضور داشتند، تشابه افکار نامزدها، خودداری جوانان از حضور در این انتخابات به علت اقدامات امنیتی و سیاسی علیه آنها، به عرصه آمدن چهره های رژیم مبارک، ناکارآمدی تصمیمات دولتی و شکاف در جبهه سی ژوئن از عوامل موثر در حضور کم در انتخابات ریاست جمهوری مصر بود.

دستگاههای دولتی برای تشویق مردم به حضور در انتخابات ریاست جمهوری به کارگیری اتوبوس های ویژه و حمل نقل رایگان ریلی روی آوردند.

نگاه روزنامه غربی به حضور کم فروغ

روزنامه فایننشال تایمز انگلیس در تحلیل این موضوع آورده است: به پای صندوق نیامدن مصری و حالت هجران و فراغ در انتخابات ریاست جمهوری مصر یادآور دوران حسنی مبارک رئیس جمهوری مخلوع مصر است.

این رسانه اروپایی می نویسد: با وجود تشویق کانال های دولتی و خصوصی مصر برای کشاندن مردم به پای صندوقهای رای و اعمال جریمه 500 پوندی برای تحریم کنندگان انتخابات اما این در روند انتخابات تاثیر گذار نبود و مراکز رای شاهد استقبال قابل انتظار نبود.

برخی تحلیگران بر این باورند  که علت استقبال ضعیف از انتخابات مصر به خستگی رای دهنده مصری از تکرار عملیات انتخابات در زمان کوتاه بر می گردد. تبلیغات طرفداران عبدالفتاح السیسی و اینکه وی نامزدی با شانس بالاست در این اوضاع بی تاثیر نبود به ویژه که تصاویر فراوان وی در خیابان ها و به راه انداختن رقص و آواز در همه جای مصر نتایج معکوس به دنبال داشت و سبب حضور نیافتن مردم در پای صندوقهای رای گیری شد به ویژه که با عملیات حمله به اسلام گرایان و مخالفان حکومت همراه بود.

دیدگاه احزاب و شخصیتهای مصری درباره استقبال ضعیف مصری ها

این در حالی است که ابراهیم محلب نخست وزیر موقت مصر سعی کرد که این موضوع را منکر شود و اخبار مربوط به خودداری از شرکت در انتخابات را حرف بی اساس و یاوه خواند.

یونس مخیون رئیس حزب النور مصر درباره دلایل خودداری مردم در پای صندوقهای رای گیری را خستگی از شرایط و اطمینان زیاد اکثریت درباره برنده شدن السیسی در انتخابات و نبود شرایط چالشی در رقابت السیسی و صباحی توصیف کرد.

اما جنبش تمرد حامی عبدالفتاح السیسی علت خودداری مردم از حضور در پای صندوقهای رای گیری را پیروزی السیسی تحت هر شرایطی و به وجود آمدن این احساس نزد ملت که بازماندگان حزب ملی منحل در عرصه همزمان با حضور السیسی دانست.

مسعد المصری تاکید کرد: عبدالفتاح السیسی هنگامی که بازماندگان رژیم مبارک را از خود طرد نکرد در واقع دچار اشتباه استراتژیکی شد و هم اکنون بهای آن را می پردازد. درکنار آن تحریم انتخابات از سوی گروه های تاثیرگذاری چون اخوان المسلمین و جنبش ششم آوریل در این میان بی تاثیر نبوده است.

شریف الروبی جنبش ششم آوریل دراین باره گفت: ملت مصر از حوادث سیاسی اخیر مصر راضی نیست و به همین منظور در پای صندوق نرفته است. باوجود تدارکات گسترده دولت برای برگزاری انتخابات در سطح عالی اما این اقدامات فایده ای نداشت زیرا رای دهندگان از پیروزی عبدالفتاح السیسی مطمئن بودند.

حمدی قندیل از تحلیلگران مصری وجود عناصر وابسته به مبارک که در عرصه پس از سی ام ژوئن را عامل خودداری مصری ها از رفتن به پای صندوقهای رای گیری دانستند.

نتیجه گیری

از آنچه مطرح شد می توان نتیجه گرفت که شرایط کنونی امنیتی جامعه مصر و مشکلات اقتصادی بی شمار مصری ها و سرخوردگی توده مردم مصر از ناکارآمد بودن عملکرد دولتمردان کنونی در این ماجرا دخیل بوده است زیرا اگر آن گونه که وزارت کشور و وزیر توسعه مصر اعلام می کنند دمای هوا و فصل برداشت محصولات کشاورزی تاثیر گذار بود پس  باید در زمان سرنگونی رژیم مبارک و حضور مستمر مردم در میدان التحریر و دیگر مناطق مصر و نیز تظاهرات مردمی ضد محمد مرسی شرایط مشابهی باید رقم می خورد. همه به خوبی به یاد دارند که در انتخابات پارلمانی در سال 2012 مردم زیر باران شدید در برخی استانها به پای صندوقهای رای گیری آمدند.

درموضوع تمدید انتخابات نیز ناظران به آن اشکال وارد می کنند زیرا باوجود شرایط باران شدید در سال 2012 این انتخابات تمدید نشد مگر برای ساعاتی محدود و تمدید انتخابات سابقه قبلی ندارد. مردم مصر از فرایندهای تکراری که نفعی به حال آنها نداشته است و در پر کردن سفره آنها نقش نداشته است به تنگ آمده اند. آنچه مصری ها به دنبال آن هستند بهبود اوضاع اقتصادی اسفناک آنهاست. مصری ها سفره رنگین نمی خواهند بلکه لقمه نانی می خواهند و امنیتی که بتواند گردشگران را به خود جذب کنند تا از این راه بتوانند امرار معاش کنند. آنها خواهان به گردش درآمدن چرخ اقتصادی خود هستند.

......................

فرزاد فرهاد توسکی