علی اکبر حق ویسی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به مواد غذایی مناسب برای وعدههای افطار و سحر بیان کرد: بدن انسان روزه دار چیزی بالغ بر 16 ساعت هیچ غذا و آبی دریافت نمیکند و این عامل موجب افت قند خون در زمان افطار میشود که نتیجه آن تشنگی بسیار است و باید در این وعده قند خون و آب از دست رفته بدن تأمین و بازیابی شود.
وی افزود: در وعده افطار باید آب و املاح بدن تامین شود و بهترین مورد آبجوش ولرم شده یا چای بسیار کمرنگ است و توصیه می شود به هیچ عنوان زمان افطار آب سرد استفاده نشود چرا که دمای بدن طی زمان طولانی روزه داری بالارفته و خیلی گرم است در نتیجه باید از مایعاتی استفاده کرد که با دمای بدن همخوانی داشته باشد.
کارشناس مسئول تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان قم تصریح کرد: استفاده از آب سرد موجب ایجاد اختلال در عملکرد سیستم عصبی و گوارش میشود و محیط معده نیز چون گرم است با ورود آب سرد در معده دچار اختلال در هضم و جذب غذا میشود.
حق ویسی با اشاره به افزایش قند خون در وعده افطار بیان کرد: بهتر است در این وعده از قندهای سریع الهضم استفاده شود که بهترین گزینه برای آن استفاده از خرما است و در کنار آن میتوان از شیره خرما یا شیره انگور نیز استفاده کرد که در طب سنتی نیز بر آن تاکید شده است و هنگام تهیه شربت آبلیمو، خاکشیر یا تخم شربتی در آن شکر استفاده نشود و از این قندهای طبیعی نامبرده استفاده شود.
وی با اشاره به سردردهای افراد پس از افطار اظهار داشت: یکی از علل سردردهای افراد روزه دار پس از وعده افطار کاهش قندخون و از دست رفتن آب و املاح بدن در طول روز است؛ همچنین پرخوری در وعده افطار نیز میتواند موجب سردرد در شخص شود علی الخصوص اگر در این وعده از قند و شکر زیادی استفاده شود چرا که قندخون به سرعت بالا آمده و موجب تولید انسولین در بدن میشود و پس از یک ساعت به سرعت پایین آمده و موجب سردرد میشود.
کارشناس مسئول تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان قم خاطرنشان کرد: اگر در وعده افطار شخص پرخوری کند سردرد شدت مییابد چرا که در این زمان از تمام قسمتهای بدن بخصوص مغز، خون به سمت معده جاری میشود تا به کمک هضم غذا بیاید و این عمل موجب شدت در سردرد شخص روزه دار میشود.
بهتر است 30 تا 45 دقیقه میان وعده شام و افطار فاصله باشد
حق ویسی با اشاره به ایجاد فاصله مناسب برای سرو افطار و شام تأکید کرد: بهتر است 30 تا 45 دقیقه میان وعده شام و افطار فاصله باشد و در وعده افطار موادی چون یه کف دست نان سنگک، پنیر و یک سبد سبزی مصرف شود و شام نیز معادل یک ناهار سبک باشد و برای مثال درصورت مصرف برنج، 10 تا 12 قاشق برنج با انواع خورشت مصرف شود و در کنار شام یک پیاله ماست، سبزی و سالاد نیز استفاده شود که عمدتا سبزی و سالاد و ماست کمتر مصرف میشود.
وی ادامه داد: درصورت سرو غذا همراه با نان، بهتر از حلیم کم چرب یا سوپ استفاده شود چرا که سوپ دارای آب و املاح کافی میباشد از مصرف آشها نیز خودداری شود چرا که به علت داشتن حبوبات نفاخ است و پیازداغ و نعناداغ آن موجب اختلال در دستگاه گوارشی میشود.
کارشناس مسئول تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی قم افزود: بیشتر وعدههای افطار که در مهمانیها تهیه میشود، مرغ و ماهی سرخ شده یا کباب تغذیه است که به علت سرخ کردنی و چربی بالای آنها موجب عطش و افزایش وزن میشود و بهتر است مرغ و ماهی در این شرایط بخارپز، کبابی و یا آب پز شود و یا داخل فویل در فر پخته شود.
پرهیز از مصرف مرغ و ماهی در وعده سحر
حق ویسی تصریح کرد: پروتئین موجود در مرغ، ماهی و کباب بالاست و برای افرادی که سال اول روزه داری آنهاست بهتر است در وعده افطار استفاده شود ولی توصیه میشود در وعده سحر اصلا از این مواد غذایی استفاده نشود چرا که موجب عطش میشود و بهتر است از غذاهای سرخ شده و پرچرب استفاده نشود.
وی خاطرنشان کرد: یک ساعت پس از افطار باید آب و مایعات استفاده شود و باید در این بازه زمانی تا سحر به طور مرتب آبجوش آب و چای استفاده شود و از آنجایی که آب انرژی لازم را ندارد باید آبمیوه و شیر استفاده شود.
کارشناس مسئول تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی قم با اشاره به مصرف سبزی در وعده افطار تأکید کرد: بهتر است در کنار وعده افطار سبزی بخصوص کاهو و خیار که دارای آب بالایی استفاده شود همچنین میوههایی چون خربزه، هندوانه و طالبی مصرف شود.
حق ویسی با اشاره به وعده سحر عنوان کرد: از آنجایی که وعده سحر معادل یک وعده صبحانه کامل یا ناهار معمولی است بدن باید کربوهیدرات های پیچیده را بخوبی دریافت کند و بهتر است غذاهای نانی استفاده شود یا برنج و ماکارونی مصرف شود همچنین انواع سبزی و میوههایی چون سیب، گلابی و انگور که دارای فیبر کافی هستند مصرف شود.
غلات و حبوبات نیز دارای فیبر زیادی هستند و در وعده سحر میتوان استفاده کرد
وی با اشاره به غلات و حبوبات بیان کرد: غلات و حبوبات نیز دارای فیبر زیادی هستند و در وعده سحر میتوان استفاده کرد چرا که این قبیل مواد غذایی قند خون را به آرامی بالا میبرد و پس از هفت تا هشت ساعت به آرامی قندخون پایین می آید و موجب اختلال در بدن و قند خون نمیشود.
کارشناس مسئول تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان قم افزود: اساسا در ماه رمضان افراد انتظار دارند وزنشان 2 تا چهار کیلوگرم کاهش یابد که این مهم در صورت داشتن تحرک و فعالیت میسر میشود و بهترین راهکار پیاده روی است که روزانه 15 تا 20 دقیقه کافی است و در روز طی ساعات هشت تا 10 صبح بهترین زمان برای این ورزش است که ویتامین D مورد نیاز بدن نیز دریافت میشود و توصیه میشود بین ساعات 11 تا 16 به علت افزایش دمای هوا و تعریق از منزل بیرون نروند.
حق ویسی در خصوص افراد بیماری که در این ماه قادر به روزه داری نیستند عنوان کرد: افرادی که به نوعی دچار بیماری هستند که روزه داری برای آنها سخت است و یا دارو مصرف میکنند بهتر است با نظر پزشک معالج و یا متخصص بیماری خود مشورت کرده و در صورت توان ساعات مصرف دارو را در وعدههای افطار و سحر تنظیم کنند و یا زمان روزهداری را از تابستان گرم و طولانی به زمستان موکول کنند.
نظر شما