خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و ادب: ترجمه قرآن، کاری بسیار دشوار است چراکه هیچ ترجمه‌ای نمی‌تواند پیام الهی را آنگونه که باید و شاید به مخاطبان منتقل کند. اما از آنجا که همه خوانندگان با زبان عربی و ظرایف آن آشنا نیستند، چاره‌ای جز ترجمه باقی نمی‌ماند. مصطفی رحماندوست، شاعر و نویسنده کودک و نوجوان از کسانی است که به ترجمه قرآن برای نوجوانان پرداخته و ابتدا جزءهای اول و سی‌ام و سپس کل قرآن را برای این گروه سنی به فارسی برگردانده است. گفتگوی مهر را با رحماندوست که به بهانه شب‌های قدر و ایام نزول کتاب آسمانی مسلمانان انجام شده، در زیر می‌خوانید:
به نظر شما ترجمه قرآن برای کودکان و نوجوانان چه ضرورتی دارد؟
خداوند، قرآن کریم را بر سینه پیامبر خود فروفرستاده و همه انسان‌های مومن و خداپرست را به خواندن آن فراخوانده و تشویق کرده است بدون اینکه هیچ محدودیت سنی برای مخاطبان این کلام الهی در نظر بگیرد. بنابراین همان‌گونه که بزرگسالان می‌توانند از خواندن این کتاب مقدس لذت ببرند، کودکان و نوجوانان هم می‌توانند قرآن بخوانند و به اندازه دانش و بینش خود، معانی عمیق نهفته در آن را دریابند.
اما ترجمه قرآن برای کودکان، کار بسیار دشواری است چون کودکان، معانی مندرج در آیات را درک نمی‌کنند. پس چگونه می‌توان این کتاب آسمانی را برای این گروه سنی ترجمه کرد؟
اصلاً ترجمه کل قرآن برای بچه‌ها ضرورتی ندارد. چون از یک‌سو به سن تکلیف نرسیده‌اند از سوی دیگر معانی این کتاب آسمانی را درک نمی‌کنند.
اما شما معتقدید که همه گروه‌های سنی می‌توانند ازخواندن قرآن لذت ببرند؟
برای کودکان می‌توان گزیده‌ای از آیات و سوره‌های قرآن را ترجمه و منتشر کرد. اصلا ضرورتی وجود ندارد که همه قرآن را برای بچه‌ها ترجمه کنیم شاید داستان‌های قرآن را بتوان با زبانی ساده و روان برای بچه‌ها ترجمه کرد. خود من قرآن را نه برای کودکان که برای نوجوانان ترجمه کرده‌ام.
بعضی براین باورند که ترجمه قرآن باعث پایین آمدن سطح معانی والای آن می‌شود ... تا چه اندازه با نظر این افراد موافقید؟
قران بر پیامبر «نازل» شده تا درخور درک و فهم مخاطبان باشد. ترجمه قرآن به هر زبان دیگر، کار بسیار دشوار و حتی نشدنی است. زیرا هیچ ترجمه‌ای نمی‌تواند بیان‌کننده پیام الهی باشد. اما همه خوانندگان قرآن، عرب زبان نیستند و چاره‌ای جز ترجمه قرآن به زبان‌های دیگر باقی نمی‌ماند. به عبارت دیگر بهتر است قرآن را از ریشه «قرا» و کتابی برای خواندن بدانیم و آن را به زبانی شیوا و روان ترجمه کنیم.
شما در ترجمه قرآن برای نوجوانان از چه روشی بهره برده‌اید؟ ترجمه «لفظ به لفظ» یا «زبان به زبان»؟
هر یک از مترجمان با دید و روش خاصی به ترجمه این کتاب آسمانی پرداخته‌اند. من نیز کوشیده‌ام تا ساده‌ترین و امروزی‌ترین واژه‌ها را انتخاب کنم و برخلاف بعضی که به ترجمه لفظ به لفظ قرآن معتقدند، چون ترتیب الفاظ قران را مقدس می‌دانند، به ترجمه زبان به زبان قرآن پرداخته‌ام تا خواندن ترجمه فارسی آیات برای نوجوانان آسان و خوشایند و بر اساس واژگان پایه این گروه سنی باشد.
....................................
مصاحبه از زهره نیلی
نظر شما