اعتراض منتقدان مطبوعات به تركيب ثابت داوران جوايز ادبي

به گزارش خبرنگار كتاب مهر : اگرچه پاسخ هاي هيات داوران درباره به اغلب پرسش هاي خبرنگاران قانع كننده نبود اما انتقادات صريح و بي پرده خبرنگاران در آخر منجر به بروز جدل لفظي ميان برخي از داوران و نمايندگان مطبوعات شد كه با پادرمياني فتح الله بي نياز به پايان رسيد اما چيزي از ابهام موضوع نزد خبرنگاران و منتقدين مطبوعات نكاست .

نشست مطبوعاتي جايزه "مهرگان ادب" ، با حضور فتح الله بي نياز ، عنايت سميعي و مژده دقيقي به نمايندگي از ديگر داوران مهرگان ادب و با حضور نمايندگان مطبوعات  و رسانه ها ، آغاز شد .

براساس اين گزارش ، در ابتداي اين نشست ، عنايت سميعي به نمايندگي از ديگر اعضاي هيات داوران پنج نفره ( فتح الله بي نياز ، صفدر تقي زاده ، مژده دقيقي ، عنايت سميعي و حسن مير عابديني ) "پكا" ، به ارائه گزارشي از روند انتخاب آثار ادبيات داستاني در ششمين دوره اهداي جايزه مهرگان ادب ، پرداخت .

سميعي در اين گزارش ، گفت : كار داوري مهرگان ادب را از بهمن 1383 آغاز كريدم . همانطور كه مي دانيد امسال علاوه بر رمان به مجموعه داستان هاي كوتاه هم جايزه اي تعلق خواهد گرفت . رمان هايي كه سال گشذته منتشر شد از نظر تعداد 310 رمان بود كه نسبت به سال قبل ( 1382 ) ، از نظر كمي 58 عنوان بيشتر شده بود .

وي در ادامه افزود : داستان كوتاه 169 مجموعه رسيد و هر دو اين آنها را در دو مرحله مورد بررسي قرار داديم . در مرحله اول از بين 310 رمان 58 رمان به مرحله دوم راه پيدا كرد و بقيه رمان ها عامه پسند تشخيص داده شد . در بين داستان هاي كوتاه از 169 مجموعه داستان 93 مجموعه به مرحله دوم راه پيدا كرد .

عنايت سميعي در ادامه ، گفت : برخلاف سال گذشته و دو سال گشذته كه هيات داوران فهرستي تهيه نمي كرد ، در اين دوره هم در حوزه رمان و هم در حوزه داستان كوتاه ، فهرست هاي جداگانه اي تهيه كرديم .

وي درباره تعين تكليف درباره رمان و داستان كوتاه برگزيده سال 1383 توسط "مهرگان ادب" ، افزود : دوجلسه براي تصميم گيري نهايي در پيش است كه يك جلسه براي انتخاب رمان اختصاص دارد و يك جلسه به داستان كوتاه و زمان اهداي جايزه روز 12 مهر ماه 1384 در اين مكان است .

به گزارش مهر ، پس از ارائه گزارش سميعي ، خبرنگاران سوالات خود را درباره روند داوري آثار ، شاخصه هاي انتخاب داستان و رمان برتر و مسائل مربوط به داوري ، مطرح كردند .

سميعي در پاسخ به سوالي كه ملاك تفكيك رمان اي عامه پسند و جدي ، چيست ؟ ، گفت : رمان هاي عامه پسند با نگاهي اجمالي قابل تفكيك از رمان هاي جدي است و زحمت اين كار بر عهده دو نفر از اعضاي هيات داوران است كه امسال تواستند 85 رمان را به عنوان رمان جدي در اختيار بقيه هيات داوران قرار دهند .

انتخاب داوران " مهرگان ادب " درحد پيشنهادبه جامعه است ، سليقه داوران درانتخاب داستان ها نقش ندارد .

بي نياز-عضو هيات داوران پكا

به گزارش مهر ، در ادامه اين نشست خبرنگاري با انتقاد از انتخاب كتابهايي با نگاه خاص توسط هيات داوران پكا ، فتح الله بي نياز گفت :  ما در مهرگان ادب سعي مي كنيم كه آثار ادبيات داستاني جدي را انتخاب كنيم چون اعتقاد داريم رمان جدي در ساختار فرهنگي جامعه موثر است .

 بي نياز در پاسخ به انتقادي كه "انتخاب هاي داوران پكا سليقه اي شده است " ، گفت : در انتخاب هاي داوران مهرگان ادب سليقه كمترين نقشي ندارد و داوران ما داستان هاي و رمان ها را براساس ساختار آنها مورد بررسي قرار مي دهند .

وي تصريح كرد : شما مطمئن باشيد كه داوران ما به مسائل تكنيكي داستان نويسي اشراف كامل دارند و از جديد ترين نظريات ادبي روز دنيا هم بي اطلاع نيستند و دقت در تكنيك هاي داستان نويسي در هنگام داوري آثار براي انها اهميت بيشتري دارد تا اينكه بخواهند سليقه اي با كتابهاي برخورد كنند .

عنايت سميعي درباره اهداف اعطاي جايزه مهرگان ادب ( پكـا ) ، تصريح كرد : مهمترين هدف از اعطاي جايزه مهرگان ادب ارتقاي داستان نويسي در كشور است .

به گزارش مهر ، در بخش ديگري از اين برنامه داوران به اين سوال پاسخ دادند كه : كه در روند داوري "مهرگان ادب " ، مهمترين آسيب هاي داستان نويسي ايران را چه ارزيابي مي كنيد ؟

در ابتدا "مژده دقيقي" ، گفت : در ايران در زمينه انتشار رمان و داستان كوتاه ، به توليد انبوه رسيده ايم اما سيستم نشر در كشور ما هنوز غير حرفه اي باقي مانده است .

وي در توضيح اين موضوع ، گفت : يكي از مهمترين عارضه هاي اين موضع اين است كه براي انتشار هرچه بيشتر رمان ناشران كتاب ها را براي چاپ ارزيابي نمي كنند و فقط كتاب چاپ مي كنند . اين مساله باعث شده كه غلط هاي زيادي در اغلب اين كتابها راه پيداكند ؛ علط هاي زباني ، دستوري و حتي از همه بدتر علط هاي چاپي از مهمترين اشكالاتي است كه در اين آثار ديده مي شود .

دقيقي تصريح كرد :  نشر ايران بايد نيروي انساني متخصص تربيت كند ، در غير اين صورت با وجود روند رو به افزايش انتشار آثار ادبي در كشور ما ، در آينده با بحران مواجه خواهيم شد .

در ادامه اين نشست يكي از منتقدين از هيات داوران پرسيد : چرا از چهره هاي ديگر در داوري هاي مهرگان ادب استفاده نمي كنيد و چرا برخي چهره  هرساله در تركيب هيات داورن حضور دارند ؟

عنايت سميعي ، سخنگوي هيات داروان با لحن تمسخر آميزي به اين منتقد پاسخ داد و گفت : داوران مهرگان ادب در دوره هاي مختلف تغيير كرده است و از اين گذشته كار داوري نان و آب ندارد كه از ديگران دعوت كنيم كه با همكاري كنند و پيشناد ما را براي همكاري رد مي كنند .

خبرنگار ديگري نيز اين پرسش را مطرح كرد كه : مگر در كشور ده داور داريم داريم كه شما هميشه در مهرگان ادب از آنها استفاده مي كند و داورانتان در ديگر جوايز ادبي هم حضور دارند ، چرا اينگونه است ؟

به گزارش مهر ، عنايت سميعي در پاسخ به سوال اين خبرنگار نيز با تكرار سخنان قبلي خود ياد آور شد درميان جامعه دانشگاهي افرادي كه با ادبيات معاصر آشنا باشند كمتر پيدا مي شوند و اگر هم باشند حاضر به همكاري با ما نمي شوند .

----------------------------------------------------------------

در حاشيه :

- نشست با تاخير آغاز شد .

- برخي از مسولين شركت پكا كه در نشست حاضر شده بودند حاضر به پاسخگويي به سوالات خبرنگاران نشدند .

- در ميانه انتقاداتي كه از تركيب ثابت هيات داوران مطرح مي شد توسلي از نشريه "نافه "انتقاداتي را عليه اين جايزه مطرح كرد كه با واكنش تند عنايت سميعي مواجه شد اين در حالي بود كه خبرنگار "آتي بان" نيز از حركت عنايت سميعي انتقاد كرد .

- عنايت سميعي خطاب به منتقدان گفت : شما خوب است كلاس هاي داستان نويسي برگزار كنيد و من هم در اين كلاس ها شركت خواهم كرد .

- پس از تند شدن جدل لفظي ميان توسلي ( از نمايندگان مطبوعات ) و سميعي ( سخنگوي هيات داوران) ، فتح الله بي نياز ، يكي ديگر از داوران سعي كرد به اين جدل خاتمه دهد و هر دو طرف را مجاب كند .

- با به طول انجاميدن زمان جلسه و دو طرفه شدن بحث ها ، خبرنگاران اقدام به ترك جلسه كردند .