به گزارش خبرنگار مهر، محمد فرازمند مدیرکل خلیج فارس وزارت امورخارجه کشورمان در نشست "تحولات عراق و پیامدهای آن" که بعدازظهر امروز دانشکده حقوق دانشگاه تهران برگزار شد، به زوایای مختلف تحولات عراق در چند ماه گذشته اشاره کرد و گفت: ماهیت داعش و زمینه های سیاسی پیش رو را می توان از منظر مسائل داخلی عراق و همچنین وضعیت عراق در سطح منطقه و بین الملل مورد بررسی قرار داد.
وی ادامه داد: در چند ماه گذشته شاهد انطباق دو بحران بزرگ در عراق بودیم. با سقوط موصل، بحران سیاسی و امنیتی عراق آغاز شد و از سوی دیگر در سال جاری یک انتخابات در عراق برگزار شد که اگر چه نتایج آن مشخص و شفاف بود ولی تحولات سیاسی در عراق موجب شد در این انتخابات نیز پاره ای از موضوعات قبل از انتخابات در هاله ای از ابهام باشد.
فرازمند گفت: بحران عمیقی در عراق وجود داشت. سه طایفه در انتخابات رقابت می کردند که ائتلاف شیعیان، ائتلاف اکراد و اهل سنت بودند. در انتخابات سال 2014 در عراق فهرست قانون (فراکسیون مالکی) با بیش از 90 کرسی برنده انتخابات بود. در کنار فهرست قانون مجلس اعلای عراق، جریان صدر و احزاب کوچکتر شیعه 180 کرسی از 238 کرسی پارلمان عراق را به خود اختصاص دادند. در هر سازمان دموکراتیکی به دست آوردن بالای 50 درصد از کرسی ها می تواند باعث تشکیل دولت شود ولی ساختار عراق این طور است که با وجود توافق امکان تشکیل دولت نبود.
وی با اشاره به اینکه بحث انتخابات عراق مسئله نخست وزیری یا عدم نخست وزیری مالکی بود تصریح کرد: در داخل فراکسیون شیعیان فهرست قانون با بیش از 90 کرسی استحقاق تعیین نخست وزیر را داشت اما نخست وزیری مالکی نه تنها در داخل شیعیان بلکه در خارج نیز مخالفان جدی داشت و در خارج از فراکسیون کردها نخست وزیری مالکی را قبول نداشتند و اهل سنت نیز با نخست وزیری وی مخالف بودند.
وی ادامه داد: در بین کشورهای عربی منطقه نخست وزیری مالکی یک معضل بود. کویت و مصر مشکل زیادی نداشتند ولی باقی کشورهای عربی چنین رویکردی نداشتند و در بحبوحه همین مباحث نیز به ناگهان داعش از مرزهای سوریه وارد عراق شد.
وی با اشاره به اینکه داعش در عراق متولد شده بود و طی سه سال گذشته در سوریه فضای رشد پیدا کرد، اظهار داشت: امسال با برنامه ریزی سنگین داعش وارد عراق شد. آنها به سمت موصل رفتند و همزمان در دو استان دیگر صلاح الدین و دیالی نیروهای داعش پخش شده و با توجه به اینکه قبلا الانبار عراق صحنه نیروهای افراطی بود پس از خرداد 4 استان عراق صحنه تاخت و تاز نیروهای تروریستی داعش قرار گرفت.
فرازمند گفت: بعد از سقوط موصل بسیاری از کشورهای منطقه و بازیگران بین المللی مبارزه با داعش را منوط به تغییر سیاست در عراق و کنار زدن مالکی کردند. ما به عنوان کشور دوست عراق نیز با دو بحران سیاسی و امنیتی مواجه شدیم از داخل عراق درخواست این بود که جمهوری اسلامی هم به بحران سیاسی و هم امنیتی کمک کند.
وی تاکید کرد: ما در مقایسه با سایر بازیگران منطقه ای و بین المللی در حل هر دو بحران عملکرد بهتری داشتیم و آنقدر که می توان به سیاست های کشورهای دیگر انتقاد کرد نمی توان به سیاست ایران نقد داشت.
وی افزود: در مورد بحران سیاسی به جای تاکید بر فرد و اینکه همه گناهان را به دوش فرد خاصی بگذاریم اصولی را برای حل بحران درعراق مطرح کردیم اینکه قانون اساسی نباید خدشه دار شود، انتخابات عراق شفاف بوده و با همه موازین و استانداردهای بین المللی نمی توان به آن خدشه وارد کرد. این حق مردم عراق است که برای حل بحران امنیتی از اصول خود کوتاه نیایند و نتایج انتخابات حفظ شود.
فرازمند خاطرنشان کرد: نکته دیگری که ایران بر آن تاکید داشت این بود که حل بحران سیاسی باید به گونه ای باشد که وحدت عراق حفظ شود و به تروریست ها نباید امتیاز داد.
وی افزود: قبل از اینکه عراقی ها به ساختار فعلی برسند و العبادی به عنوان نخست وزیر انتخاب شود دو سفر سیاسی مهم از طرف ایران انجام شد و آقای شمخانی و ظریف به عراق رفتند هر دو سفر مورد تاکید است و اصول ثابتی داشت که بیان شد ملاقات های متعددی نیز در سفرها صورت گرفت و نهایتا نیز گزینه العبادی از توافق بین عراقی ها حاصل شد.
فرازمند گفت: علیرغم کمکی که ایران به گروههای عراقی می کرد اما تصمیم توسط خود آنها گرفته شد چرا که ایران معتقد بود تصمیمات خارجی در عراق نمی تواند پایدار باشد.
وی تاکید کرد: العبادی عضو حزب الدعوه عراق است و گزینه ای بود که به حفظ وحدت ملی عراق کمک می کرد. مرجعیت با این انتخاب مشکلی نداشت و کشورهای عربی و بازیگران بین المللی نیز به این گزینه روی خوش نشان دادند.
مدیر کل خلیج فارس وزارت امورخارجه بیان کرد: طریقه حل بحران سیاسی عراق نمونه ای از راهبرد برد – برد در دولت آقای روحانی بود و اینکه ایشان باور داشت برای منازعات منطقه ای باید رویکرد برد- برد در نظر گرفته شود.
فرازمند تصریح کرد: از طرف خودمان به دوستان عراقی گوشزد کردیم که حتما روابط عربی خود را با همسایگان عراق و کشورهای منطقه ای بهبود ببخشند و از چرخشی که در سایر کشورها ایجاد شده استقبال کنند.
وی با بیان اینکه فکر نمی کنیم عبور از مالکی امتیاز دادن به تروریست ها باشد، افزود: به هیچ وجه فکر نمی کنیم تروریسم توانسته در عراق تغییر سیاسی ایجاد کند. این یک تصمیم کاملا عراقی بوده است.
مدیر کل خلیج فارس وزارت امورخارجه تاکید کرد: در بحران امنیتی عراق نیز با سقوط 4 استان و انتشار سریع خطرناک ترین تروریست های جهان مواجه شدیم و در حل این بحران معتقد بودیم کشورهای همسایه باید صادقانه به مبارزه با تروریست پاسخ دهند و مبارزه با تروریست موکول به تغییر سیاسی در عراق نکنند.
فرازمند گفت: ایران برای کمک های مستشاری در اقلیم کردستان وارد شد. به اعتقاد شخصیت های شیعه و کرد اگر کمک ایران نبود مشخص نبود که بغداد و کردها بتوانند در مقابل داعش مقاومت کنند.
وی تصریح کرد: ما معتقد بودیم نحوه حل و فصل بحران امنیتی عراق نباید وحدت اراضی و تمامیت ارضی عراق را زیر سئوال ببرد البته برخی تحلیل ها تا تجزیه عراق پیش رفت و کردها در این باره هیجان زده شدند ولی خوشبختانه بعد از اینکه مرزهای کردستان مورد هجوم قرار گرفت اولین کشوری که وارد عمل شد جمهوری اسلامی ایران بود.
مدیر کل خلیج فارس وزارت امورخارجه با اشاره به اینکه ترک ها به بهانه انتخابات و دستگیری اعضای سرکنسولگری خود توسط داعش از کمک سرباز زدند و آمریکایی ها نیز تعلل کردند اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با اعزام مستشاران نظامی و کمک های تسلیحاتی به اقلیم کردستان کمک کرد تا جایی که آقای بارزانی در سفر وزیر امورخارجه کشورمان بسیار تاکید داشت که در حضور خبرنگاران اعلام کند ایران اولین کشوری بود که به داد ما رسید.
فرازمند تصریح کرد: بعد از چند هفته و سقوط سنجار و آواره شدن مسیحی ها و ایزدی ها، غربی ها تحولاتی ایجاد کردند و ائتلافی را تشکیل دادند که البته کارایی این ائتلاف نیز دچار مشکل است و اگر جمهوری اسلامی ایران به موقع عمل نکرده بود حتما اقلیم کردستان به تصرف داعش در می آمد.
وی گفت: عملکرد سیاسی جمهوری اسلامی ایران به گونه ای بود که نه تنها می توانیم ادعا کنیم نسبت به سایر کشورها به شکل منطقی تری عمل کردیم بلکه فرصتی فراهم شد که می توانیم مواضع غرب را به نقد بکشید. ترکیه در حل بحران سیاسی عراق نتوانست نقشی را ایفا کند و آمریکایی ها نیز سکوت کرده و تشکیل داعش را نادیده گرفتند.
مدیر کل خلیج فارس وزارت امورخارجه با اشاره به گفته های اخیر جو بایدن که صراحتا اعلام کرده متحدان آمریکا، داعش را بوجود آوردند اظهار داشت: آمریکایی ها مسئول وضعیت بوجود آمده در عراق و خطر تروریسم هستند. آنها تنها زمانی وارد شدند که خبرنگاران آمریکایی و غربی را سر بریدند.
فرازمند تاکید کرد: کشورهای عربی فکر می کردند به وسیله داعش می توانند تغییری ایجاد کنند. آنها مالکی را مسئول بروز داعش می دانستند اما اکنون مالکی نیست و داعش نه تنها خطری برای عراق و سوریه بلکه برای همه کشورهای عربی است. عربستان، قطر، امارات و سایر کشورهای عربی درون ائتلاف نسبت به پدیده ای که مسبب بوجود آمدن آن بوده اند، مسئولند.
نظر شما