راز برگشت فلامینگوها به دریاچه ارومیه /عکس

مجله مهر: خبر بازگشت فلامینگو ها به دریاچه ارومیه را مدیر کل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان غربی داد و گفت که شاید مهاجرت و جوجه‌آوری این پرندگان ، نشانه‌ای مثبت در روند زندگی دریاچه ارومیه باشد.

گویا امسال حدود 4 هزار فلامینگو وارد دریاچه ارومیه شده اند و کارشناسان محیط زیست احتمال می دهند تعداد آنها افزایش پیدا کند.قدیمی ترهای ساکن منطقه می گویند که دریاچه ارومیه سال ها پیش هم خشک شده بود و فلامینگوها و پلیکان‌ها دیگر به دریاچه ارومیه نمی‌آمدند.اما آنها یادشان هست که مدتی بعد و با وجود ادامه خشکسالی، پرندگان به دریاچه بازگشته و در حاشیه و جزایر آن ساکن شدند و جوجه‌آوری کردند. بعد از این اتفاق بار دیگر دریاچه ارومیه زنده شد و به حیاتش ادامه داد.
اهالی منطقه معتقدند این پرندگان دارای حسگرهای بسیار قوی هستند و بازگشت آنها بی‌دلیل نبوده و اطمینان دارند که دریاچه ارومیه در سال‌های آینده به تدریج احیاء خواهد شد.
اما از سویی دیگر عبدالرضا کرباسی، معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت از محیط زیست از خطر مرگ این پرندگان مهاجر دریاچه ارومیه خبر داد و گفت: دسته‌های پرندگان در حالی کوچ را آغاز می‌کنند که استراحتگاه دریاچه ارومیه آغشته به نمک دریایی است و این حجم زیاد نمک، سبب مرگ این موجودات زنده می شود.
زمانی‌که پرندگان به دلیل خستگی از پروازهای ممتد، روی سطح دریاچه می نشینند تا استراحت کنند، نمک دریایی روی بال آنها نشسته و آب بدنشان را خشک می کند، در نتیجه این پرندگان توان پرواز را از دست داده و می میرند.

البته یکی از استادان شیمی دانشگاه ارومیه می گوید که افزایش میزان منیزیم محلول در آب دریاچه ارومیه از عوامل بازگشت فلامینگوهاست. به گفته نصرت حیدری، وجود منیزیم بالا در آب دریاچه چسبندگی سریع نمک را از بین برده و همین مسئله پرندگان را به دریاچه بازگردانده است.

دریاچه مرده است؟

به گفته کرباسی تاخیر کارشناسان سازمان محیط زیست در حل مشکلات آبی این منطقه و تعلل مسئولان پیشین وزارت نیرو در توقف فعالیت سدهای حاشیه ای، منجر به فاجعه زیست محیطی دریاچه ارومیه شد.
او علت اصلی خشکسالی دریاچه ارومیه را تصمیم های غلط و غیرکارشناسانه مسئولان وزارت نیرو در دولت پیشین می داند و می گوید: هم اکنون دریاچه ارومیه حکم یک دریاچه مرده را دارد.
مرگ آرتیمیا، تنها موجودی که در چند سال گذشته در دریاچه زنده مانده بود، باعث شده امید بسیاری از کارشناسان محیط زیست برای نجات دریاچه ارومیه کمرنگ شود.
آرتمیا موجودی ریز و غنی از پروتئین بود که در بازارهای جهانی هم خرید و فروش می شد اما خشکسالی در عمق لایه‌های دریاچه و کاهش رطوبت خاک، این موجود مقاوم را نیز از بین برد. 
اهالی ارومیه و نمایندگان این شهر در مجلس شورای اسلامی از تعلل مسئولان برای نجات این دریاچه، گله دارند.
کرباسی می گوید: یکی از سیاست های غلط مسئولان پیشین وزارت نیرو و سازمان محیط زیست، صرف هزینه‌های گزاف در طرح‌های نادرست و غیرکارشناسانه همچون آب شیرین کن‌های دریای خزر بوده به طوریکه اگر هزینه این سیستم ها که حدود 1.2 میلیارد تومان است، صرف احیای دریاچه ارومیه می شد، امروز شاهد این فاجعه زیست محیطی نبودیم.
هرچند هنوز امیدهایی برای بازگرداندن حیات به دومین دریاچه آب شور دنیا هست و کارگروه نجات دریاچه ارومیه که با مسئولیت وزیر نیرو و عضویت معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور، رییس سازمان حفاظت محیط زیست، وزیر کشور و وزیر جهاد کشاورزی تشکیل شده، راهکارهای لازم را بررسی می کنند اما حالا دیگر جان پرندگان مهاجر دریاچه نیز در خطر است .

به فکر بختگان هم باشیم
این اتفاق ممکن است برای فلامینگو های دریاچه بختگان هم بیفتد. دریاچه دیگری که در استان فارس سال هاست به طور کامل خشک شده است و حالا نمک بال های فلامینگو های آن را پوشانده و قدرت پرواز را از آنها گرفته است.
بختگان بعد از ارومیه دومین دریاچه بزرگ کشور است و مانند همتایش، با خطر وقوع طوفانهای نمکی مواجه است.
به گفته علمدار علمداری، یکی از کارشناسان محیط زیست استان فارس، دریاچه بختگان با بیش از 100 هزار هکتار وسعت، به طور کامل خشک و به دشت نمک تبدیل شده و به این ترتیب حیات فلامینگو ها هم که متکی به آب است به خطر افتاده و دیگر توان پرواز هم ندارد.