به گزارش خبرنگار مهر، نشست بررسی کتاب "سوء برداشتهای ایران و آمریکا: یک گفتگو" نوشته عباس ملکی که از سوی انتشارات "بلوند بری" منتشر شده با تأکید بر تجربه های شخصی مولف از روابط ایران وآمریکا عصر روز چهارشنبه 21 آبان ماه در محل پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار شد.
دکتر کیهان برزگر رئیس پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه در ابتدای این نشست تصریح کرد: رابطه ایران و آمریکا با مسائل روزمره ما ایرانیان مرتبط شده است.
وی با اشاره به اینکه عنصر تاریخ در روابط ایران و امریکا از اهمیت خاصی برخوردار است تصریح کرد: عنصر تاریخ و مسئولیت تاریخی در روابط ایران و آمریکا حاکم است و ذهنیت ناشی از این مولفه بر روابط دو کشور حاکم است.
مدیر گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات در ادامه یادآور شد: بر روابط ایران و آمریکا نوعی دیدگاه واقعگرایی حاکم است.
برزگر تأکید کرد: باید توجه داشت از آنجا که ارزشها، هویتها و ... مقولاتی دوجانبه هستند از اینرو اعتمادسازی میان دوطرف امری زمان برخواهد بود.
وی تصریح کرد: حتی اگرمسأله هسته ای ایران حل شود باز روابط میان دو کشور امری جداگانه خواهد بود. باید توجه داشت که ضرورتی برای تعامل میان دو کشور وجود دارد. برای مدیریت کردن طرفین باید تعاملاتی میان هردو طرف متصور بود.
در ادامه این نشست دکتر عباس ملکی استاد سیاستگذاری انرژی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اهمیت موضوع سیاستگذاری در ایران گفت: باید مقوله سیاستگذاری را در ایران جدی گرفت. هنوز در کشور کار کردن جدی روی این موضوع جا نیفتاده است.
وی با اشاره به اینکه مخاطبان کتاب "سوء برداشتهای ایران و آمریکا: یک گفتگو" روشنفکران جامعه آمریکایی هستند تصریح کرد: تصویری که از ایران در جامعه امریکا وجود دارد تصویری بسیار تاریک است. در واقع تنها کشور بی دفاع در امریکا، ایران است. وقتی کشوری در امریکا مورد نقد قرار می گیرد دفاع کننده های مختلف و متعدد وجود دارند که از آن کشور دفاع کنند. ولی در مورد ایران چنین چیزی وجود ندارد.
وی افزود: یکی از دلایل این موضوع به خود ما بر می گردد. ما گروه گروه آدمها را با خود بد می کنیم. از سوی دیگر سرمایه گذاری برای کرسی های ایران شناسی در دانشگاههای دنیا نمی کنیم و مورد حمایت قرار نمی دهیم. سالیان سال است که ارسال کتاب به دانشگاههای آمریکا را متوقف کرده ایم.
مشاور پیشین رئیس بانک جهانی در امور خاورمیانه و آفریقای شمالی در ادامه تأکید کرد: از طرفی آمریکاییها علاقه دارند ایران را بشناسند و از طرف دیگر چون از ایران تصویر مکدری وجود دارد برای ارتباط با ایران ترس دارند.
وی در ادامه با اشاره به محتوای کتاب افزود: این کتاب مشتمل بر دیالوگ و گفتگوی چند استاد امریکایی و ایرانی است در قالب مقالات است. از جمله اساتید امریکایی می توان به دکتر رابرات جرویس استاد دانشگاه کلمبیا، دکتر متیو بان استاد دانشگاه هاروارد اشاره کرد. از میان اساتید ایرانی نیز اساتیدی چون دکتر کیهان برزگر، دکتر سید حسین موسویان در این اثر مقاله دارند.
ملکی در ادامه با اشاره به مقطع زمانی انتشار کتاب گفت: کتاب در سال 2012 نوشته شده است که در این مقطع زمانی روابط ایران و امریکا خیلی تیره بود و حتی بحث جنگ با ایران و حمله به ایران خیلی از سوی امریکا مطرح می شد.
وی افزود: فرصت حاضر زمان مناسبی برای دو کشور است و باید از این فرصت استفاده کرد. البته منافع و ارزشها و غیره سر جای خودش باقی است. ما باید در دانشگاهها و مراکز علمی آمریکا حضور داشته باشیم تا تصویری درست از ایران در اذهان امریکایی ها شکل بگیرد.
وی در ادامه با اشاره تاریخی به روابط ایران و امریکا گفت: روابط ایران و امریکا از سال 1850 میلادی شکل گرفته است. این روابط تا سال 1953 به گونه ای بود که تلقی از امریکا به عنوان نیرویی خوب به شمار می رفت؛ در زمانی که دو کشور انگلستان و روسیه ایران را زیر فشار خود خرد کرده بودند و به مناطق نفوذ خود تقسیم کرده بودند.
معاون پیشین وزیر امور خارجه در امور آموزش و پژوهش در ادامه تصریح کرد: ولی امریکا در کودتای 1953 نقش داشت و از این زمان این کشور تبدیل به قدرت مسلط می شود و ما کشوری تحصیلدار و رانتیر و پیرو می شویم. بر همین اساس بود که مقر "سیا" در ایران بود و نه برای نمونه در تل آویو.
وی افزود: بعد از این دوران به تدریج گرایشات ضدامریکایی در ایران شکل می گیرد و بعد از انقلاب هم به تضاد تبدیل می شود.
ملکی با اشاره به اینکه جامعه امریکا پنج بخش مهم دارد تصریح کرد: بخش اول جامعه امریکا بخش دانشگاهی است که این بخش خیلی مهم است. در اهمیت این بخش باید توجه داشت که اوباما که در هاروارد درس خوانده از مشاوره اساتید این دانشگاه بهره می برد. در واقع ارتباط نزدیکی بین دانشگاه و حکومت در امریکا وجود دارد.
وی افزود: بخش دوم و مهم دیگر جامعه امریکا رسانه های این کشور هستند. امریکا رسانه هایی خیلی قوی دارد. بخس سوم جامعه آمریکا کنگره است. کنگره نفوذ بسیار زیادی دارد. باید توجه داشت به لحاظ پیچیدگی ثروت و سیاست در آمریکا سخت و دشوار است که به اعضای کنگره امریکا بتوان نزدیک شد. این در حالی است که اسرائیل نفوذ زیادی بر اعضای کنگره دارد.
معاون پژوهشهای روابط بین الملل مرکز تحقیقات استراتژیک در ادامه تصریح کرد: بخش چهارم وال استریت و سهامداران و شرکتهای بسیار بزرگ هستند. بخش پنجم بخش حکومت(administration) است. باید توجه داشت که همه جامعه آمریکا در حکومت خلاصه نمی شود. از میان این پنج بخش برشمرده شده یک پنجم آن فهم درستی از ایران پیدا کرده است و هنوز چهار پنجم آن فهم و درک درستی از ایران ندارند.
وی در ادامه با اشاره به مذاکرات هسته ای افزود: مذاکرات هسته ای کنونی بسیار سخت و دشوار است. هم طرف ایرانی و هم طرف مقابل منافع مختلفی دارد که باید این منافع را جمع و متمرکز سازند و بر اساس آن تصمیم بگیرند.
وی افزود: پیش بینی من از مذاکرات این است که تا 24 نوامبر در خصوص کمتر از 50 درصد مسائل، مذاکره کنندگان به توافق می رسند.
وی افزود: پیش بینی من این است که تمدید مذاکرات به رغم اینکه موضوعی بد است ولی احتمال تمدید مذاکرات زیاد است.
این نشست در ادامه با پرسش و پاسخ دنبال شد.
ملکی در پاسخ به پرسش یکی از حضار جلسه که شکل گیری ماهیت جمهوری اسلامی ایران را در تضاد با غرب مربوط دانست گفت: ماهیت جمهوری اسلامی ایران در تضاد با غرب شکل نگرفته است بلکه ایران می تواند با غرب همکاری کند و اساس جمهوری اسلامی ایران تضاد و دشمنی با غرب نیست.
وی در پاسخ به پرسشی در خصوص پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات میان دوره ای کنگره امریکا و تاثیر آن بر روابط ایران و امریکا افزود: این موضوع که با روی کار آمدن جمهوری خواهان در کنگره ایران بیشتر ضرر می کند و دست ایران خالی تر می شود نادرست است.
وی افزود: باید توجه داشت که جمهوری خواهان در مقایسه با دموکراتها بیشتر رئالیست هستند و ارزش نفت، ادوات نظامی و روابط با چین را بهتر درک می کنند.
ملکی تأکید کرد: آمریکا در ایران نمایندگی ندارد. لذا از نمایندگی های کشورهای دیگر در خصوص ایران بهره می برد و یا اینکه جاسوس به ایران می فرستد. از سوی دیگر ارتباط ما با نمایندگیهای دیگر کشورها مستقر در داخل کشورمان ضعیف است. لذا تصویری که امریکا از ایران دارد از طریق گروههای خاص است. می توان گفت که اطلاعات امریکا از ایران زیاد نیست که باید به آنها واقعیتهای ایران را رساند.
معاون پژوهشهای روابط بین الملل مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: اما برای نمونه انگلیس نسبت به امریکا از این مزیت برخوردار بوده که بعد از انقلاب در ایران سفارتخانه داشته که علاوه برفعالیتهای پنهان به فعالیتهای آشکار نیز مشغول بوده است.
