به گزارش خبرنگار دانشگاهي "مهر"، يك دانشجوي سال آخر رشته علوم اجتماعي دانشگاه علامه طباطبايي در اين زمينه گفت: دانشكده ها بايد در كنار يكديگر ساخته شوند تا ارتباط متقابل با دانشجويان در رشته هاي مختلف فراهم شود. تجميع دانشكده ها در يك جا به فضاي دانشگاهي ابهت بيشتري مي بخشد و دانشگاه را از حالت دبيرستان خارج مي كند.
وي تصريح كرد: رنگ ديوارها سرد و بي روح است و انرژي را از دانشجو مي گيرد. در بسياري از موارد در نقاشي ديوارها غفلت مي شود و دانشجو بايد با ديوارهايي كثيف و دلگير مواجه شود.
فضاي بي روح كلاس ها و سالن هاي دانشگاه هاي كشور
تاثير بسزايي بر افت تحصيلي دانشجويان خواهد داشت
اين دانشجو افزود: ترتيب چيدن صندلي ها باعث مي شود بسياري از دانشجويان رديف هاي آخر را براي چرت زدن و حرف زدن انتخاب كنند. همچنين اين گونه چيدمان صندلي دانشجو را از كلاس و درس غافل مي كند. رديف هاي صندلي در كلاس هاي درس بايد به صورت پلكاني باشد تا توجه را به سمت استاد و درس بيشتر جلب كند.
وي در مورد مكان هاي مورد نياز دانشجو و نحوه قرارگرفتن آنها در دانشگاه خاطرنشان كرد: سالن مطالعه نبايد محل عبور و مرور افراد باشد و برگه دان كتابخانه ها بايد از صندلي ها دور باشد تا براي دانشجو مزاحمت ايجاد نشود.
دانشجوي ديگري از دانشگاه آزاد اسلامي در اين خصوص يادآور شد: دانشگاه بايد داراي ديوارهاي بلند باشد تا ابهت علمي بيشتري در آن احساس شود. دانشگاه هاي ما قديمي اند اما نبايد اين قدمت از ابهت علميشان بكاهد. همانطور كه بسياري از دانشگاه هاي بزرگ در كشورهاي پيشرفته از قدمت زيادي برخوردارند اما همچنان عظمت علمي خود را حفظ كرده اند.
وي افزود: دانشجو بايد احساس كند كه از دبيرستان و محيطي كوچك به محيطي بزرگ وارد مي شود. پژوهش و علم بايد از در و ديوار دانشگاه مشخص شود. چرا بايد دانشجويان ايراني در دانشگاه هاي اجاره اي و قديمي درس بخوانند.
اين دانشجوي ترم پنج حقوق اظهار داشت: بايد براي هر استاد دانشگاه يك اتاق در نظر گرفته شود. اتاق هاي كوچك و تاريك صحبت كردن و مشاوره با استاد را براي دانشجويان مشكل مي كند. همچنين ايجاد فضاي سبز در دانشگاه امر مهمي است كه بسياري از اوقات ناديده گرفته مي شود. اين فضاي سبز روحيه نشاط انگيزي را به دانشجو مي دهد.
سر در ورودي دانشگاه در روحيه دانشجويان بسيار تاثير گذار است
دانشجوي اقتصاد دانشگاه تهران نيز در اين زمينه گفت: سر در ورودي دانشگاه نيز در روحيه دانشجو تأثيرگذار است. همچنين شعارنويسي غير دانشگاهي و علمي به جز كثيف كردن ديوارها چيز ديگري را در بر ندارد. در فضاي علمي تابلوها و شعارها نيز بايد علمي باشد.
اين دانشجوي كارشناسي ارشد يادآور شد: تنديس شخصيت هاي بزرگ علمي در هر دانشگاه و نصب كردن عكسي همراه با زندگي نامه دانشمندان يك رشته در دانشكده ها محيط را براي دانشجو افتخار آفرين مي سازد و به نوعي انگيزه بيشتري را براي رسيدن به مقامي همانند اين دانشمندان به او مي دهد.
دكتر صادقي دانشيار فارموكولوژي دانشگاه تهران در خصوص تأثير فضاهاي فيزيكي دانشگاه ها بر نحوه ياد دهي و يادگيري تصريح كرد: تمام دانشكده هايي را كه محيطي دلسرد كننده داشته است رها كرده ام. فضاي اين دانشگاه ها با ديوارهاي نقاشي نشده و راهروهاي انعطاف ناپذير روح استاد را خسته و كسل مي كند. هارموني نداشتن ميز و صندلي ها نيز تمركز را از بين مي برد.
صادقي دور از شهر واقع شدن دانشگاه را افسرده كننده دانست و افزود: افت آموزش در دانشگاه هايي كه خارج از شهر هستند به وضوح ديده مي شود و باعث مي شود ساعت هاي بسياري در رفت و آمد تلف شود.
دكتر صادقي خاطر نشان كرد: كسب معدل هاي بالا در وضعيت فيزيكي دانشگاهي كه محيطي افسرده كننده و منجر به خودكشي را تداعي مي كند، ارزشمند نيست. ايجاد روحيه شادي و نشاط نيز علاوه بر كسب رتبه هاي بالاي علمي در تربيت انساني كامل ضروري است.
اين استاد دانشگاه تصريح كرد: وجود نور كافي و طبيعي در كلاس هاي آموزشي تمركز را افزايش و خواب آلودگي را كاهش مي دهد. هيچ گاه از رنگهاي روشن و گرم در محيط هاي دانشگاهي استفاده نمي شود. رنگها هميشه خاكستري و افسرده اند. يادگيري از مواردي است كه مستقيما تحت تأثير هارموني هاي محيطي قرار دارد.
دكتر بهبهاني استاد معماري دانشگاه آزاد اسلامي نيز در تأثير فضاهاي فيزيكي آموزشي بر روند ياددهي و يادگيري خاطر نشان كرد: انسان از زمان كودكي، از فضاها و ساختمان هايي كه در آن زندگي مي كند، مي آموزد و خاطره اين فضاها را در ذهن خود حفظ مي كند. فضاي معماري يك ساختمان كودك را تحت تأثير قرار مي دهد چه برسد به دانشجويي كه براي جستجوي دانش تلاش مي كند.
وي اظهار داشت: رنگ ها، خطوط، حركات و سكانس هاي موجود در فضا كنجكاوي و آموزش را تحت تأثير خود قرار مي دهد. فضاي يكنواخت و بدون تنوع و ذوق، خستگي و كسالت را به ارمغان مي آورد.
اين استاد معماري افزود: دانشجوي ايراني در مقايسه با دانشجويان كشورهاي پيشرفته در فضايي آموزش مي بينند كه از آن فراري اند. به عنوان مثال دانشكده هنر و معماري دانشگاه آزاد اسلامي يك ساختمان هفت طبقه است كه به هر ساختماني شباهت دارد جز دانشكده هنر و معماري. اين ساختمان حتي از نظر امنيتي نيز قابل اطمينان نيست. پلكان اين دانشكده طوري ساخته شده است كه در صورت وقوع خطر 6 هزار دانشجوي اين دانشكده جان سالم به در نمي برند.
وي اظهار داشت: ساختماني كه براي دانشگاه و دانش آموختن در نظر گرفته مي شود بايد صرفا براي اين منظور ساخته شده باشد. تنوع فضايي از ضروريات ساختمان هاي آموزشي است. اين ساختمان ها نبايد در برابر نور مستقم خورشيد واقع شود.
نوع چيدمان صندلي ها و فاصله دانشجويان از تخته آموزشي
در يادگيري و آموزش دانشجويان موثر است
دكتر بهبهاني با تأكيد بر معضل كمبود فضاي فيزيكي در دانشگاه ها افزود: در ساخت دانشگاه نبايد خست بخرج داد، فضاي دانشگاه ها بايد با دست ودلبازي ساخته شود. دانشجو و استاد در دانشگاه ها نبايد احساس كمبود و تنگي فضايي كنند. استاندارد فاصله تخته و دانشجو بايد 5/2 متر باشد و طوري قرار گيرد كه دانشجو از زواياي مختلف به آن اشراف داشته باشد.
وي يادآور شد: در احداث و ساخت دانشگاه ها و فضاهاي آموزشي از اساتيد معماري استفاده نمي شود. بسياري از ساختمان ها توسط افراد بساز و بفروش احداث مي شود. به طوري كه مي توان گفت در حال حاضر، 70 درصد ساختمان ها با يك زلزله فرو مي ريزد.
دكتر بهبهاني استاد معماري دانشگاه آزاد اسلامي اضافه كرد: چگونه مي توان از دانشجويي كه با هزار اميد از دبيرستان خارج شده و دوباره در يك خانه اجاره اي بايد درس بخواند، انتظار روحيه شاد و با انگيزه داشت. دانشجو چگونه مي تواند در محيطي كه در و ديوارها و ميز و صندلي ها به او دهن كجي مي كنند به تحقيق و پژوهش بپردازد.
فضاي سبز عامل ديگري در تقويت روحيه و نشاط علمي دانشجويان است
دكتر محمدرضا افضل نيا روانشناس شناختي نيز چگونگي فضاهاي فيزيكي را بر ادراك و ياگيري موثر دانست و گفت: فضا يكي از متغير هايي است كه به طور كلي در حالت هاي روحي،هويت سازي، ادراك و شناخت انسان نقش مهمي را ايفا مي كند.
وي تصريح كرد: انسان در موقعيت قبل از تولد، در محيطي منحني وار مي زيسته و اين محيط براي او آرامش بخش بوده است. انحنا اولين خطوطي است كه ادراك انسان را تحت تأثير قرار مي دهد. اين موضوع نشانگر اين است كه فضايي كه داراي غناي انحنايي است به انسان آرامش مي دهد و در اداراك او اولويت دارد. از سوي ديگر جاذبه مكاني بيشتر در فضاهاي مرتفع احساس مي شود. عمارتهاي بلند در انسان ايجاد شكوه مي كنند.
عضو انجمن روانشناسان انگلستان افزود: تحقيقات علمي نشان مي دهد كه خطوط هندسي شكسته بر اعصاب انسان فشارهايي را وارد مي آورد. در معماري هايي كه از خطوط شكسته هندسي استفاده مي شود تأثير خشونت و استرس بيشتر ديده مي شود. و همين معماري در فضاهاي آموزشي و دانشگاهي بر ادراك و يادگيري تأثير مستقيم مي گذارد. با در نظر گرفتن اينكه انسان در آرامش، يادگيري بيشتري را از خود نشان مي دهد، در معماري هاي منحني دار يادگيري بهتر صورت مي گيرد.
وي اظهار داشت: در فضاي كلاس هاي مذهبي قديمي استاد، در سطحي بالاتر از فراگير قرار مي گرفت. اين در حالي است كه در كلاس هاي دانشگاهي امروزي اين طرز قرار گرفتن استاد در كلاس باعث ايجاد روحيه انفعالي در دانشجو مي شود. بهتر است قرار گرفتن دانشجو در كلاس ها به صورت پلكاني باشد تا تسلط بر موضوع درس و تمركز افزايش يابد.
قرار گرفتن دانشجو در كلاس هايي كه به صورت پلكاني است
تا تسلط بر موضوع درس و تمركز را افزايش مي دهد
دكتر محمدرضا افضل نيا يادآور شد: عامل رنگ در تزيين فضاهاي آموزشي نقش مهمي را ايفا مي كند. رنگ هاي تند و پوستري مانند سرخ و لاجوردي داراي قدرت انفعال سازي بوده، استرس و پرخاشگري را بيشتر مي كنند. بايد در فضاهاي آموزشي از رنگ هاي آرام و روشن استفاده كرد. اين در حالي است كه استفاده افراطي از هر نوع رنگي باعث افسردگي و يا پرتحركي مي شود.
وي با اشاره به تأثير نور در پرورش روحيه اميد در دانشجويان افزود: نور در بهداشت رواني و جسماني تأثير گذار است و در دانشگاهي كه از عامل نور، به طور قابل ملاحظه اي استفاده مي شود، امكانات يادگيري تقويت شده و حالت هاي اميدواري بيشتري بر استاد و دانشجو حاكم مي شود. اين در حالي است كه كم نوري تمايل به خواب و افسردگي را افزايش مي دهد.
نصب تنديس و مجسمه هاي بزرگان رشته هاي مختلف دانشگاهي
در تقويت روحيه دانشجويان بسيار موثر است
وي تجميع دانشكده ها را با هم در رسمي شدن دانشگاه امر مهمي تلقي كرد و اضافه كرد: كاربرد هنر مجسمه سازي در ساخت دانشگاه ها عظمت، شكوه علمي و جدي بودن محل را براي دانشجويان دو چندان مي كند. همچنين استفاده از اشكال حجيم هندسي در نماي بيروني دانشگاه به ساختمان اهميت بيشتري مي دهد و آن را از يكنواختي و دلزدگي رها مي كند. همچنين استفاده از ستون هاي بلند در سر در دانشگاه ها براي دانشجويان افتخار و شكوه مي آفريند.
اين روانشناس شناختي تراكم جمعيتي در فضا را استرس زا دانست و اظهار داشت: تراكم در فضاي آموزشي، نظم و يادگيري را كاهش مي دهد. بزرگي فضاي آموزشي، ديوارهاي بلند و ارتفاع هاي يكنواخت، باعث ايجاد نوعي اطمينان به فضاي يادگيري در انسان مي شود. فضاي كلي ساختمان هاي دانشگاهي بايد عريض و داراي طبقات كمتري باشد همچنين پلكان كوتاه نيز معياري براي آرامش محسوب مي شود.
....................................................................................
گزارش : "ندا نظري"
نظر شما