سپیده عمرانی در گفتگو با خبرنگار مهر، به پدیده «شکوفه جلبکی» در تالاب گمیشان اشاره کرد و گفت: با اضافه شدن مواد مغذی گیاهی، مواد آلی و گل و لای، توده های متراکم سبز جلبک به صورت شناور نزدیک سواحل ته نشست شده که موجب محدودیت نور، کاهش شفافیت آب، فقدان اکسیژن، مرگ ماهی و دیگر موجودات آبزی می شود.
وی افزود: این توده های جلبک که به نوعی شکوفه های بزرگ مخل جاذبه های توریستی در امتداد سواحل هستند، بر روی استفاده تفریحی از آب، سیمای ناخوشایند و بو تاثیر دارند.
وی بیان کرد: اگر شکوفه جلبکی، سمی یا اصطلاحا HAB باشد از تماس مستقیم با کف قابل رویت در آب توسط آنها باید اجتناب کرد و استنشاق آنها بسته به میزان سمیت می تواند تبعاتی فراوان و حتی مرگ برای انسان داشته باشد.
این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: با توجه به خشک شدن تالاب گمیشان در سال های اخیر بنا به دلایلی نظیر شرایط آب هوایی منطقه، بسته شدن کانال های ارتباطی دریا و فرو نشست بخش جنوبی کف دریا خزر به دلایل زمین‌شناسی به ویژه زمانی که میزان ورودی آب از رودخانه ولگا کمتر از میزان ته نشست باشد، پدیده شکوفه جلبکی گاه و بیگاه خصوصا در بهار و تابستان تشکیل می شود.
وی اثر فعالیت های انسانی بر روی تغییر پذیری مناطق ساحلی را قابل توجه دانست و گفت: این فشار به صورت چشمگیر در دهه های اخیر به خصوص در کشور های در حال توسعه افزایش یافته است.
وی بیان کرد: در خصوص تالاب گمیشان از طریق پساب های مجتمع تکثیر میگو در ۵ کیلومتری تالاب، بار بالایی از مواد مغذی مستقیما و بی تصفیه راهی این تالاب می شود.
عمرانی ادامه داد: از سوی دیگر بقایای کودهای کشاورزی و مجتمع تکثیر ماهیان گرم آبی حوزه اترک و آلاگل از طریق کانال سرریز آلاگل وارد تالاب می شود. فاضلاب های انسانی فسفره نیز از طریق کانال زهکش گمیشان در ۴.۵ کیلومتری تالاب مستقیما و بی تصفیه روانه آن می شود.
پساب های صنعتی حوزه گرگان رود وارد تالاب های استان می شود
کارشناس ارشد آلودگی محیط زیست و پژوهشگر حوزه تالاب ها توضیح داد: ناحیه گرگانرود نیز پساب های صنعتی و بار فراوانی از رسوبات را با کدورت بالا راهی تالاب می کند.
وی تصریح کرد: اخيراً با توجه به نياز كشاورزان منطقه و با توجه به شور بودن زمین های اطراف تالاب، کانال‌هایی بدون مجوز محیط زیست برای زهكش در حریم تالاب به وفور از جانب صاحبان اراضی احداث گردیده كه روان آبِ ناشی از زهکشی سطحی خصوصا نیترات را راهی تالاب می کند و باعث آسیب به اراضی ساحلی تالابی، که زیستگاه پرندگان مهاجر و بومی تالاب است شده است. چراي و دام احشام در حریم تالاب نیز باعث تخریب منطقه گشته است.
كشاورزان به دلیل شور بودن زمین های اطراف تالاب، کانال‌هایی بدون مجوز محیط زیستد ر حریم آن ها ایجاد کرده اند كه روان آب را راهی تالاب می کند و باعث آسیب به اراضی ساحلی تالاب شده اند.
وی لزوم برخورد و جلوگيري هر گونه فعاليت مخرب در منطقه را لازم دانست و گفت: جلوگیری از احداث بیش از حد کانال در حریم تالاب، سیستم تصفیه فاضلاب برای شهر گمیشان تا انجام مراحل پیشرفته، استفاده از مواد شیمیایی به ویژه سولفات مس در در فواصل زمانی مشخص برای رسوب دادن فسفر و حذف آن، می‌تواند به عنوان راه حل برای مبارزه با جلبک‌های ذره‌بینی و الیاف دار باشد.
وی تصریح کرد: اطلاع رسانی سریع و توجه مسئولین مربوطه در وقوع شکوفه های جلبکی، نمونه‌گیری از آن ها برای بررسی تغییرات و مشخص شدن این موضوع که جزو شکوفه های جلبکی مضر (HAB) هست یا خیر از دیگر موارد پیشنهادی برای جلوگیری از این خطر است.
این کارشناس محیط زیست اظهار کرد: پایش فصلی در تالاب صورت نمی گیرد و در این امر قصور می شود، لذا باید حداقل ماهانه و در فصول خشک هر ۱۵ روز سنجش صورت بگیرد.
وی یکی از معضلات اصلی که در مورد تالاب با توجه به بین المللی بودن آن را نبود سابقه اطلاعات از سنجش های شیمیایی زیستی عنوان کرد و گفت: این موضوع موجب ناتوانی در استفاده از مدل و ابزار‌های پیش بینی برای مدیریت پایدار منابع مغذی و پیش بینی میزان نیتروژن و فسفر ورودی به تالاب گشته است.
عمرانی خاطرنشان کرد: احداث حوضچه‌های ماند پساب در کانال خروجی میگو برای پالایش پساب ها ضروری است .
وی اظهار کرد: پساب این حوضچه‌ها به علت دارا بودن مقادیر زیادی عناصر پرمصرف گیاهی محل مناسبی برای رشد سریع جلبک‌هاست.
این پژوهشگر حوزه تالاب ها بیان کرد: این‌گونه طرح‌ها نیاز به فضای زیادی دارد به همین دلیل در منطقه کم جمعیتی مانند شهر گمیشان که زمین عامل محدود کننده نیست می‌توان این حوضچه‌ها را احداث کرد.
وی خواستار ایجاد حریم کیفی برای تالاب‌ها تا محدوده ۱۵۰ متری، حتی برای دام و طیور شد و گفت: دام نباید از این حریم خارج شود زیرا فضولات آنها در مواقعی که آب پیشروی داشته موجب آلودگی میکروبی تالاب می شود.
نظر شما