مایلم با هنرمندان شیرازی در تخت جمشید کنسرت برگزار کنم

به گزارش خبرنگار مهر، فعالیت موسیقایی‌ ماریو تقدسی از 10 سالگی در هنرستان عالی موسیقی تهران آغاز شده که در این دوران ساز ویلن می نواخته است.

 پس از این دوران با یک بورس تحصیلی برای ادامه تحصیل به لس ‌آنجلس رفته و در دانشگاه یو ال سی کارش را ادامه داد. در طول 4 سالی که در این دانشگاه تحصیل می کرد همزمان به اجرای اپرا نیز مشغول بود و در این مدت 8 نقش مختلف اپرا را اجرا کرد.

استاد ماریو تقدسی  پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه یو ال سی عازم یکی از معتبر ترین دانشگاه های نیویورک شد و به مدت 6 ماه در مستر کلاس های آنجا شرکت کرد. او در نیویورک برای شرکت در کلاس های پاواروتی نیز اسم نوشت که نوبت به وی نرسید اما  راهی وین شد و برای عضویت در اپرای وین امتحان داد.  در مرحله اول این امتحانات از میان حدود 270 نفر شرکت کننده به جمع 24 نفر برتر راه پیدا کرد. در مرحله پایانی نیز به جمع 12 نفر اصلی راه پیدا کرده و با قرار دادی سه ساله به اپرای وین پیوست تا زیر نظر لورین مازل یکی از بهترین رهبران اپرا در دنیا مشغول فعالیت شود.

در همین دوران یک روز «پاواروتی» برای اجرای نقش رادامس در اپرای آیدا به وین آمد که در زمان آنتراکت تقدسی نزد پاواروتی رفته و از او درخواست کرد تا فرصتی برای شنیدن صدایش به او بدهد و از وی امتحان بگیرد. پاواروتی لحظاتی به وی خیره شد و گفت تو خیلی شهامت داری که آمده ای اینجا و چنین درخواستی می کنی ولی با این وجود قبول می کنم و تو باید با مدیر برنامه هایم در این زمینه هماهنگی کنی. به هر حال آن 10 دقیقه ای که از مدیر برنامه های پاواروتی گرفت زمینه ساز دوستی و ارتباط طولانی  با این خواننده بزرگ شد. قطعات بسیاری را در طول این سال ها با پاواروتی کار کرد و هر وقت که به وین می آمد مدتی را به کار و آموزش می پرداختند.

تقدسی در حال حاضر نیز مدت 27 سال است که در آلمان به خوانندگی اپرا مشغول هست و تا کنون حدود 37 نقش را اجرا کرده، تقدسی از نادر خوانندگان اپرایی است که توانایی اجرا به چند زبان دارد.

خواننده ایرانی اپراهای برجسته دنیا که برای برگزاری مسترکلاس به شیراز سفر کرده در گفتگو با مهر، از تمایلش به اجرای کنسرت با حضور هنرمندان جوان در تخت جمشید خبر داد و افزود: امیدوارم این روز دور نباشد و یک اپرای سراسر ایرانی را مانند آنچه لوریس چکناوایان برای داستان رستم و سهراب تنظیم کرده به صحنه ببرم.

وی با ابراز تمایل برای اجرای اپرای صلح گفت: اجرای اپرای صلح در ایران می تواند همه انسان ها را مانند زنجیری به همبافته پیوند دهد.

او طی 34 سال افزون بر 2300 شب اپرا به 10 زبان زنده دنیا به صحنه برده و 40 نقش اپرا بازی کرده و خوانده است. در ادامه گفتگوی خبرنگار مهر را با ماریو تقدسی می خوانید.

چه انگیزه ای باعث شد کارگاه های آموزشی خود را به دیگر شهرهای ایران گسترش دهید؟

یکی از دلایلی که وقت می گذارم تا به ایران بیایم این است که تا آنجا که امکان دارد به بچه های ایران کمک کنم، چون عاشق ایران و ایرانی هستم درحالیکه آسان تر است در اروپا علاقه مندان جوان اپرا را آموزش دهم، اما ترجیح می دهم آرزوی اصلی خود را که یافتن استعدادهای جوان موسیقی در ایران است دنبال کنم.

من که از 17 سالگی به آمریکا رفتم همیشه هدفم این بوده پس از دوران دانش آموختگی اپرای ایران را بسازم. از این رو پس از اینکه در نیویورک به ادامه تحصیل پرداختم همواره این موضوع را با خود همراه داشتم. چون اپراها به زبان های ایتالیایی، آلمانی و انگلیسی است باید بتوانید به خوبی این زبان ها را فراگیرید چراکه وقتی شما ادای کلامی می کنید باید بدانید درباره چه سوژه ای می خوانید و حس و حال آن را ادا کنید بنابراین به وین رفته و در کنکور اپرای این شهر شرکت کردم و پس از طی مراحل سخت و مختلف در رقابت با شرکت کنندگان از سراسر دنیا تنها جوان ایرانی بودم که به این رقابت پاگذاشتم تا نام ایرانی را در اپرای جهان پرآوازه شود.

خوشبختانه من در میان 12 نفری قرار گرفتم که توسط استاد لورین مازل، یکی از رهبران اپرای دنیا انتخاب و با افتخار در سن 24 سالگی به عنوان نخستین مرد ایرانی به عضویت و استخدام اپرای وین در آمدم و این اپرا با من قراردادی 3 ساله بست که پس از این مدت با گفتمانی که با آژانس های هنری داشتم بالاخره به آلمان کوچ کرده و 30 سال است در اپراخانه های فرانکفورت، هامبورگ،دوسلدورف، کلن، ویس بادن می خوانم. بعد از این اجراهای مختلفی در ژاپن، روسیه، اسپانیا، ایتالیا و دیگر نقاط دنیا داشتم. به این خاطر همیشه تلاش کردم در هرجای دنیا هستم به عنوان یک ایرانی بخوانم تا نام ایرانی را بالا نگه دارم برای اینکه من هنوز افتخار می کنم که ایرانی ام چون ایرانی ها می توانند بهترین باشند. برای همین وقتم را برای فرزندان ایران می گذارم.

آیا در حال حاضر تدریس اپرا در ایران صورت می گیرد؟

از آنجا که تنها با خواندن یکی دو کتاب نمی شود احساس و بیانی که روی صحنه شکل می گیرد را منتقل کرد یا با خواندن دوقطعه، اپرا را تدریس کرد بهتر این است که افراد پا پیش گذاشته و حتی تدریس کردن را بیاموزند.

با اینکه در این مسترکلاس ها دعوت صورت می گیرد باید اساتید حضور یافته و شیوه تدریس را یاد بگیرند به خاطر اینکه در سه سال حضور در کنسرواتوار وین آموزش تدریس کردن را یاد گرفتم یعنی بخشی از دروسی بود که باید خوانده می شد تا یاد بگیرید چگونه ارتباط برقرار کنید یا نحوه برخورد با هنرجو را فرا بگیرید. بنابر این 5 سال است این هدف را دنبال می کنم و در این مدت در تهران که یازدهمین دوره مسترکلاس ها برگزار می شود بیش از 300 نفر را آموزش داده و در هر دوره گروه های مختلف حضور دارند که سولیستی و گروهی با آنها کار می کنم.

خوشبختانه در این چند سال پیشرفت عالی و شگفت انگیز بوده به شیوه ای که قطعات را به زبان های مختلف فرا می گیرند چیزی که تاکنون خیلی کم بوده و افراد با تلفظ کلمات کمتر برخورد داشتند و گویش ها اشتباه است لذا چه بهتر که در حین کار که حتی به صورت صحنه ای هم صورت می گیرد حس و حال صحنه ای آموزش داده شود. بدین صورت عشق به صدا، تکنیک و کلام می تواند خیلی راهگشا باشد.

ارزیابی تان از هنرجویان ایرانی اپرا چیست؟

بچه های ایرانی اگرکه انرژی بیشتری بگذارند خیلی سریعتر و بیشتر می توان هدفمندشان کرد. فقط مسئله پرکاری است که باید برای آنها روشن شود. یعنی که به کم قانع نباشند چون می توانند دنیا را بدین شکل به دست گیرند.

رشته اپرا یعنی اینکه باید یک بازیگر خوب، خواننده خوب و یک هنرمند خوب بود. چراکه چندین هنر دنیا در یک هنر جمع شده است. لذاهدفم از این مسترکلاس ها این است که هنرجویان تکنیک های روز دنیا را یاد بگیرند. تکنیکی که خواننده را قادر می سازد 2 ساعت در صحنه بخواند. پس هنرجوها باید موسیقی دان خوبی بوده، سلفژ بدانند و چابک باشند.

گزینش شرکت کنندگان در این مسترکلاس ها چگونه صورت گرفت؟

هنرجوها توسط آموزشگاه ها انتخاب شدند. اما چون در مسترکلاس تهران هنرجوهایی از شهرهای دیگر که استعداد فوق العاده ای در این رشته دارند حضور یافتند تصمیم گرفتم چند شهر دیگر نیز در این برنامه قرار گیرد.

همکاری با هنرمند بزرگی چون لوچیانو پاواروتی چه تجربیاتی به همراه داشت؟

گرچه ابتدا این تجربه به صورت استاد و شاگردی بود اما درپی آن منجر به این شد که دوستی ما ادامه یافته و در مدت سه سال هرگاه فرصتی پیش می آمد این ارتباط صورت پذیرفت.

بدین خاطر این سه سال برای من مانند یک دوره دانشگاهی کامل درس و تجربه به همراه داشت. اما متاسفانه خیلی غمگین می شوم که چرا من که به طور تمام وقت در خدمت جوانان کشورم باشم برخی تلاش می کنند من را مجبور کنند تا قراردادهایم را منتشر کنم تا ناچار به انجام کاری خودپسندانه شوم. در صورتی که مایلم تا هنوز انرژی دارم 34 سال تجربه صحنه ای را به جوانان کشورم منتقل کنم.

چرا در گفت و گویی اشاره کردید دیگر مایل به برگزاری کنسرت در ایران نیستید؟ مگر در ایران گوش شنوایی برای اپرا نیست؟

گوش شنوا هست برای اینکه در کنسرت برج میلاد 2500 نفر اجرایی به 10 زبان شنیدند. پس عده ای دوست دارند چنین موسیقی خاصی را بشنوند چرا که گفته شد این اجرا شنوندگان را به دنیای دیگری برد و سبک آنرا خیلی دوست داشتند.

در این کنسرت کسانی چون رشید وطن دوست، بنیان گذار اپرای ایران حضور داشت که اینک ناچار در سفره خانه می خواند با اینکه این توان را دارد که به تنهایی کنسرت اجرا کند. لذا مایلم این امکان را به تمام شاگردانم بدهم در کنار خودم روی صحنه بخوانند در حالیکه در همان کنسرت چهارتا از شاگردانم با من دوئت ایتالیایی و کوارتت اسپانیایی خواندند. تا آنجایی که امکان دارد تلاش می کنم کنسرت ماریو و دوستان مانند آنچه در آلمان 11 سال است انجام می گیرد در ایران نیز ادامه یابد.

چه تلاشی باید در ایران روی دهد که هنرمندانی مانند ماریو تقدسی دوباره رشد بیابند؟

امیدوارم صدهزار بار این اتفاق روی دهد چراکه آن چنان در این کشور کار برای همه هست که بتوانند رشد کنند. ایران آن قدر بزرگ و پرقدرت است که می تواند در خارج از کشور هزاران خواننده ی خوب داشته باشد که نام ایرانی را بزرگ نگه دارد پس چرا باید در خارج از کشور انگشت شمار باشیم.

دلیل این موضوع ممکن است امکانات باشد اما با وجود استعدادهای فوق العاده، صداهای زیبا و شفاف آنچه مهم است زرنگی و توان است که خوشبختانه جوانان ایرانی استعداد آن را دارند. لذا توصیه می کنم کم کاری را کنار گذاشته و هدفمند کار کنند ودر کنار آن جدی زبان یاد بگیرند چراکه زبان جدید یک شخصیت جدید به انسان می بخشد و دریچه های تازه به رویشان می گشاید.

در مسترکلاس هایی که برگزار کردید این امکان بوجود آمد استعدادهای جدیدی به اپرای دنیا معرفی کنید؟

در این فاصله 10 تا 12 شاگرد مسترکلاس های تهران آنچنان پیشرفتی داشتند که توانسته اند اپرای هنزل و گرتل یا فلوت سحرآمیز را کار کنند اما خوبی جریان این بود آنها که می خواهند مدرک بگیرند با تسلط بر صحنه بتوانند این موقعیت را بیابند که در کنسرواتورهای اتریش پذیرفته شده یا در مدرسه عالی موسیقی وین، مونیخ و گراتس حضور یابند. اما، چنانچه بار دیگر در ایران کنسرت داشته باشم شک نکنید از هنرمندان جوان کشورم استفاده خواهم کرد.

آیا مسترکلاس شیراز ادامه می یابد؟

امیدوارم روزی بتوانم با همکاری هنرمندان جوان شیرازی نخستین اپرای ایرانی را در تخت جمشید برگزار کنم و قول می دهم این راه ادامه دار باشد چون بچه های شیراز بسیار با استعدادند.

...................................................

خبرنگار: محمد حسین نیکوپور