این روزها بحث در مورد رویکرد سیاست خارجی آلمان طرفداران بیشتری در بین شهروندان این کشور یافته است. بحران اوکراین، کمک به عراق برای مقابله با داعش و بحث های مطرح شده در خصوص کمک به یونان در اتحادیه اروپا از جمله تحولاتی است که آلمان در آنها نقش پررنگی ایفا کرده است.
این در حالی است که از زمان آغاز به کار «فرانک والتر اشتاین مایر» از حزب سوسیال دمکرات تحرکات جدیدی در سیاست خارجی آلمان دیده می شود. طی یک سال اخیر متخصصان وزارت خارجه آلمان و صدها کارمند و کارشناس این وزارتخانه سرگرم تببین این سیاست ها بوده اند.
آنها طی نشست ها و رایزنی های خود به دنبال یافتن پاسخی برای این سوال بودند: «چه چیزی در رویکرد گذشته سیاست خارجی آلمان اشتباه بود؟» و به دنبال راه حلی برای جبران این اشتباه بودند. اکنون پاسخی که وزارت خارجه آلمان به این سوال داده این است: «ما می خواهیم، زودتر، مصمم تر و جدی تر عمل کنیم، نه تنها در شرایط ویژه بلکه در موقعیت های قبل و بعد از بحران ها.
طبق این رویکرد آلمان قصد دارد تاثیرگذاری خود را با تکیه بر امکانات و توانایی هایش برای حل بحران ها و درگیری ها افزایش دهد. به گفته اشتاین مایر آلمان به دنبال راه حل سیاسی برای حل بحران به جای استفاده از اهرم نظامی است. وزارت خارجه آلمان برای به عهده گرفتن این وظیفه دو بخش جدید ایجاد کرده است: بخش نخست که پیشگیری از بروز بحران و تثبیت وضعیت و حل آن را در دستور کار قرار می دهد و بخش دیگر که به جنبه بین المللی این مسئله و پیگیری در مجامع بین المللی از جمله سازمان ملل می پردازد.
در بین کسانی که با آنها در خصوص رویکرد جدید رایزنی شده، کسانی هستند که سیاست خارجی پیشین آلمان را ناکارامد می دانستند. به اعتقاد آنها آلمان در عرصه بین الملل با وجود فعال بودن در بخش اقتصاد، در زمینه امنیتی حضور کمرنگی دارد، مسئله ای که موجب بی اعتمادی به آلمان شده است. همانگونه که «داود مرادیان» کارشناس مرکز مطالعات راهبردی افغانستان می گوید «آلمان قدرت قابل اعتمادی در درگیری ها نیست». از این رو ابتکار عمل جدید اشتاین مایر مسیر جدیدی را پیش روی سیاست خارجی و امنیتی این کشور باز می کند.
نتایج این رویکرد در اقدامات نظامی آلمان برای آموزش پیشمرگه ها علیه داعش و نیز حضور فعال در مذاکرات مینسک برای حل بحران اوکراین قابل مشاهده است. نتیجه این که آلمان با رویکرد جدید در سیاست خارجی خود به دنبال تبدیل شدن به یک قدرت مورد اعتنا و بازیگر مهم جهانی است. دستگاه دیپلماسی این کشور به رهبری اشتاین مایر می کوشد علاوه بر جبران اشتباهات در دوره «گیدو وستروله» که به کاهش اعتبار بین المللی آلمان منجر شد، جایگاه بالاتری برای خود در نظام بین الملل دست و پا کند.
گزارش: فریدون ناعمی
نظر شما