به گزارش خبرگزاری مهر، دیدار اخیر «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه از عربستان و دیدار وی با «ملک سلمان» پادشاه جدید این کشور موجب مطرح شدن برخی گمانه زنی ها در رسانه ها شده است.
برخی رسانه ها و کارشناسان با اشاره به درخواست عربستان از رئیس جمهور ترکیه برای بهبود روابط با دولت مصر این ایده را مطرح کرده اند که عربستان ممکن است تا در تلاش باشد تا ترکیه را به محور ضد ایرانی این کشور در منطقه ملحق کند.
پروفسور «آرشین ادیب مقدم» استاد روابط بین الملل و رئیس گروه مطالعات فلسطین دانشگاه لندن در خصوص امکان همگرایی ترکیه و عربستان و تشکیل ائتلاف ضد ایرانی با وجود اختلافات میان قاهره و آنکارا به ویژه در خصوص اخوان المسلمین به خبرنگار مهر گفت: نباید درباره این سفر مبالغه و گفته شود که دارای اهداف استراتژیک بوده است. این سفر فقط یک سفر نزاکتی با هدف تبریک گفتن به ملک سلمان بوده است.
وی در ادامه افزود: عربستان و ترکیه بر سر مصر با هم اختلاف پیدا کرده اند زیرا ترکیه از اخوان المسلمین حمایت می کرد و عربستان هم حمایت مالی گسترده ای از حاکم نظامی مصر السیسی داشت، همچنین هر چند این دو کشور درباره دولت بشار اسد در سوریه اتفاق نظر دارند اما استراتژی مشترکی در این خصوص ندارند.
این استاد دانشگاه لندن در ادامه تصریح کرد: اینکه ترکیه و عربستان بتوانند اتحادی سنی علیه ایران تشکیل دهند نادرست و ایده ای پوچ و بی معناست. زیرا عربستان سعودی سیاست های لیبرال و سکولار اسلام ترکیه را تهدیدی برای ایدئولوزی خود می بیند. به عبارتی دیگر می توان گفت ترکیه دارای یک دموکراسی لیبرال است در صورتیکه عربستان دارای حکومت اسلامی پادشاهی اقتدارگرا است.
ادیب مقدم در خصوص این موضوع که آیا ممکن است شاهد تغییر سیاست پادشاه جدید عربستان در قبال اخوان المسلمین باشیم بطوریکه همکاری های خود را به جای محور امارات متحده و بحرین با محور ترکیه و قطر افزایش دهد، گفت: احتمال این فرض را بسیار کم می دانم. عربستان سعودی اساساً با اخوان المسلمین و جنبش های اسلامی سکولار که دارای محبوبیت های زیادی هستند مخالف است مثل النهضه در تونس. ترکیه هم تحت رهبری حزب عدالت و توسعه به عنوان مدلی موفق دیده می شود که به اسلام گراها این اجازه را می دهد تا فرهنگ اسلامی را با نظم سکولار ترکیب کنند به ویژه بعد از انقلاب های عربی.
استاد دانشگاه لندن تأکید کرد: از سوی دیگر عربستان کشمکش طولانی مدت خود با قطر بر حمایت این کشور از اخوان المسلمین را داراست.
وی با بیان اینکه این کشورها یعنی قطر، امارات متحده عربی، بحرین، ترکیه و عربستان سعودی اهداف استراتژیک مشترکشان در سوریه یکی است، افزود: هنوز با وجود تزریق هزینه های گزاف از سوی این کشورها به این پروژه این کشورها نتوانسته اند با هم ارتباط برقرار کنند و استراتژی مشترکی داشته باشند.
رئیس مرکز مطالعات فلسطین دانشگاه لندن در ادامه یادآور شد: در آمریکای لاتین که قدرت های امپریالیست در حال نابود کردن آن بودند، الان یک اجماع منطقه ای ایجاد شده است که توانسته امنیت مردم منطقه را تامین کند و موجب شده مردم این مناطق فجایعی مثل فجایع سوریه و اقدامات بربری داعش را تجربه نکنند. نهایتا برخی قدرت های منطقه ای باید به این نتیجه برسند که نمی توانند اهداف خود در منطقه را با هزینه دیگران پیش ببرند. رسیدن به چنین دیدگاه مثبت جمعی لازمه اش این است که آموزش های مجددی درباره تفکرات استراتژیک و دیپلماسی ارائه شود.
گفتگو از پیمان یزدانی
نظر شما