به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" اعظم راود راد دانشيار گروه ارتباطات دانشگاه تهران در همايش بين المللي "دين و رسانه" مقاله اي با عنوان "تعامل دين و رسانه" رائه داد و به بررسي اين موضوع در كشور ايران تأكيد كرد و افزود: با توجه به نوع رسانه ، نوع جامعه و نوع مخاطب ميزان پوشش برنامه هاي ديني و يا خنثي بودن رسانه ها به اين برنامه ها متفاوت خواهند بود.
وي با اشاره به مطالعاتي كه انجام شده است گفت: در حوزه دين و رسانه موضوعات متنوعي مورد بررسي قرار گرفته اند كه از آن جمله مي توان به مناسك رسانه اي و رسانه اي شدن دين اشاره كرد. به اين ترتيب در اين راستا ما داراي ادبياتي غني هستيم اما تنها رابطه كلي دين و رسانه را تشريح كرده ايم و آنچه كمتر ديده شده است پرداخت به محتوي دين است .
دانشيار گروه ارتباطات دانشگاه تهران در مقدمه اشاره كرد: مقدمه اين مقاله شامل موضوعاتي پيرامون رسانه و دين ، انواع جوامع و رسانه ها بر حسب ديني بودن نقش مخاطب در ارتباط ميان دين و رسانه ، پخش مستقيم مناسك ديني از تلويزيون، پخش مناسك ديني در راديو و در نتيجه ميزان خنثي يا تعيين كننده بودن رسانه ها در موضوعات ديني خواهند بود .
وي جوامع را در دو گروه ديني و غير ديني معرفي كرد و در مورد ويژگيهاي هر يك از جوامع گفت: در جامعه ديني مشروعيت زمامداران از سوي دين و آموزه هاي ديني به دست آمده است و در اين جامعه اكثر مردم معتقد به دين هستند. اما در جامعه غيرديني مشروعيت زمامداران به دليل التزام به قانون است. شايد قوانين بعد ديني هم داشته باشند اما به طور كلي اين قوانين ساخته انسانها هستند. به اين ترتيب دين در عرصه خصوصي قرار مي گيرد و با حركت جامعه به سمت سكولاريسم رابطه دين و رسانه ضعيفتر مي شود.
راود راد با اشاره به اينكه مخاطبان در دو گروه عام و خاص جاي مي گيرند در مورد ويژگي هر يك از اين دو گروه گفت: مخاطب عام به صورت اتفاقي در معرض برنامه هاي ديني قرار مي گيرد و تا زماني كه غلبه برنامه هاي رسانه اي با موضوعات ديني است مخاطب ناچار خواهد بود كه اين برنامه ها را مشاهده كند اما مخاطب خاص با انگيزه با انتخاب اين برنامه ها دست مي زند و توجه ويژه اي به برنامه هاي ديني رسانه دارد .
وي در مورد نوع رسانه و ميزان تأثيرگذاري آن در پوشش برنامه هاي ديني گفت: در اين مقاله راديو و تلويزيون را از نظر تعامل با دين بررسي كرده ايم تا ميزان تأثير گذاري رسانه ها بر پوشش برنامه هاي ديني را بررسي كنيم .
دانشيار گروه ارتباطات دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به پخش مستقيم مناسك ديني از تلويزيون ، بر نقاط منفي و مثبت آن تأكيد كرد و گفت: تأثير مثبت ارائه اين برنامه آن است كه مخاطب خود را در اين مناسك احساس مي كند و در اين برنامه مشاركت ذهني خواهد داشت اما تأثيرات منفي پخش مستقيم هم قابل بررسي است چرا كه در اين مراسم هر انسان با خداي خود تنها است اما وقتي كه حضور دوربين احساس شود خلوص اين فضا خدشه دار خواهد شد و ممكن است بخشي از رفتار هاي مردم در زمان عبادت اغراق آميز به نظر برسد و از واقعيت اصلي خود دور شده باشد .
وي با تأكيد بر تأثيرات عميق راديو اظهار داشت: راديو به علت ويژگيهاي خاص رسانه اي كه دارد براي انتقال پيام ديني بسيار مناسب است چرا كه وسيله اي انتخابي ، انعطاف پذير و ثانويه خواهد بود كه در تربيت مخاطب خاص بسيار مؤثر واقع مي شود و در اين راستا آنچه كه مسلم است آن است كه مخاطب خاص برنامه هاي ديني فعالتر از مخاطب عام خواهد بود. از اين رو ديده مي شود كه مخاطب برنامه هاي ديني در جوامع سكولار اهميت خاصي خواهد داشت .
دانشيار گروه ارتباطات دانشگاه تهران در پايان سخنان خود گفت: پيشنهاد مي كنم كه براي غلبه دين در جامعه ابتدا اين مناسك را رسانه اي كرده و آن را با ويژگيهاي رسانه منطبق كنيم و سپس به پخش آنها از رسانه ها اقدام كنيم.
نظر شما