به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سید محمد صدر» عصر امروز با حضور جمعی از دیپلمات ها کشورمان و نیز چهره های فرهنگی در تالار مهر حوزه هنری برگزار شد.
درابتدای این مراسم، هدایت الله بهبودی، مدیر دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری در سخنانی ضمن خیر مقدم‌گویی به حاضران اظهار داشت: اصحاب کتاب و سیاست در معدود جاهایی می توانند گرد هم جمع شوند و امیدوارم این کتاب مصداق واقعی این جمله از رهبر انقلاب باشد که اینها بچه های انقلاب هستند.
صدر صریح و شجاعانه خاطره گفته است
در ادامه این مراسم، مرتضی سرمدی، قائم مقام وزیر امور خارجه برای سخنرانی روی سن رفت.
وی ضمن بیان سه دهه آشنایی خود با سید محمد صدر اظهار داشت: آقای دکتر صدر سه هفته زودتر از من در فروردین ماه سال ۶۰ به وزارت امور خارجه آمدند و آشنایی ما نیز در همانجا صورت گرفت و به خاطر برخی اشتراکات فکری به تدریج کارمان به نوعی دوستی و رفاقت صمیم مبدل شد که تاکنون نیز ادامه دارد.
سرمدی افزود: صراحت کلام ئو شهامت آقای صدر در بیان دیدگاه هایش را همه به آن اذعان دارند. ایشان با رعایت همه چارچوب ها بسیار شجاعانه حرف می زنند تا جایی که گاهی برخی دوستان برای بیان برخی مسائل که به مشکل برمی‌خوردند و نمی توانستند آن را در وزارتخانه طرح کنند از آقای صدر می خواستند تا به بیانش بپردازد.
خاطراتی که توجیه‌گر دیپلماسی سال ۶۰ نیست
قائم مقام وزارت امور خارجه ادامه داد: آقای صدر در بیان خاطراتش تلاش کرده به هیچ وجه توجیه گر اقداماتش در زمان رخداد آن نباشد. الان نیز پخته تر و با تجربه تر شده است و با مهارت بیشتری مذاکره می کند. با این حال در خاطراتش تلاش نکرده تا با دیدگاه های فعلی اش کارهای سابقش را توجیه کند بلکه صمیمانه تلاش کرد تا بگوید در آن زمان به شکل دیگری فکر می کرده است.
سرمدی همچنین گفت: نگاه آقای صدر در خاطراتش اصلا تصنعی نیست و شائبه وجود منافع فردی در آن مطرح نمی‌شود. به خوبی می شود متوجه شد که او از باور و صمیم قلب صحبت می کند و همین موجب می شود که خوانندگان با کتاب احساس غریبگی نکنند.
وی در پایان اظهار امیدواری کرد: در آینده با انتشار اسناد وزارت امور خارجه اذهان عمومی نسبت به برخی عملکردهای سیاست خارجی کشور در دهه ۶۰ آگاه تر شوند، هرچند که این کتاب به مخاطبان می گوید که برخی عملکردهای سیاست خارجه ایران در سال های ۶۳ و ۶۴ چه مبانی داشته است.
یک روایت از دیپلماسی واقع‌گرا و منصفانه
در ادامه این مراسم، هادی سلیمان پور، رئیس مرکز آموزش و پژوهش های بین المللی وزارت امور خارجه در سخنانی اظهار داشت: تاریخ را باید طوری نقل کرد که هم حب و بغضی ایجاد نشود و هم گذر زمان غبار فراموشی بر حوادث ننشاند. نگارش تاریخ شفاهی با این دید برای ما نسل میانی انقلاب که از پدرانمان بهتر نیستیم، کاری سخت و دشوار است با این وجود آنچه که آقای صدر و گروهی از نسل ایشان به تدوین تاریخ شفاهی عصر انقلاب می رسانند، چیزی جز یادآور جانفشانی های ملتی است که با همه وجود به میدان آمد تا به استقلال، آزادی، کرامت انسانی و مردم‌سالاری دینی برسد.
وی در ادامه خاطرات صدر را حاصل تحقیقی عالمانه دانست و گفت: آقای قبادی در کتاب خود صدر را دیپلماتی واقع‌گرا، نقادی منصف و با ظرفیت و نیز فردی صمیمی، ساده‌گو و ساده زیست یافته است. تکنیک تنظیم خاطرات نیز عالمانه است.
سلیمان پور همچنین با اشاره به فصول این کتاب به دو فصل ۶ و ۷ این کتاب اشاره کرد و گفت: این دو فصل یادآور فعالیت های آقای صدر در دوران اوایل جوانی در وزارت امور خارجه است؛ دوره شور و شیدایی و امام(ره) که به تعبیر من در این بخش از خاطرات می شود طعم ناب دیپلماسی انقلاب و رفتارهای یک دیپلمات پرکار انقلابی را دید.
رئیس مرکز آموزش و پژوهش های بین المللی وزارت امور خارجه همچنین از تدوین جلد دوم خاطرات صدر شامل سال‌های حضور او در معاونت عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه طی سال های ۸۰ و ۸۱ خبر داد.
خاطره دیدار شورای مدیران وزارت خارجه با رهبر معظم انقلاب
سلیمان پور در پایان سخنان خود به قرائت خاطره ای پرداخت و اظهار داشت: سال گذشته و در جریان برگزاری سمینار ملی سفرای جمهوری اسلامی ایران در کشور دیداری میان سفرا و مقام معظم رهبری برگزار شد. بر اساس یک رسم، قبل از حضور رهبر معظم انقلاب در میان سفرا، شورای مدیران وزارت امور خارجه در حیاط پشت حسینیه امام خمینی(ره) به پیشواز رهبر معظم انقلاب رفتند که در آن دیدار دو اتفاق جالب افتاد. نخست اینکه حضرت آقا، خانم مرضیه افخم را با اسم خطاب و با گرمی با ایشان احوالپرسی کردند و ابراز داشتند از اینکه بانویی با حجاب کامل در محافل خبری، دیپلماتیک وارد شده است، ابراز رضایت دارند و در ادامه نیز با چهره ای باز به استقبال و احوالپرسی خاص با آقای صدر پرداختند و از آقای ظریف پرسیدند که آقای صدر به وزارت خارجه بازگشته است؟ که آقای ظریف پاسخ مثبت دادند و ایشان نیز با مهربانی فرمودند که بسیار اتفاق خوبی است.
من کسی نیستم بلکه تنها در برخی موقعیت‌های حساس و مهم بوده‌ام
سیدمحمد صدر، راوی این خاطرات نیز سخنران بعدی این مراسم بود.
وی سخنرانی خود را با نقل قولی از امام راحل آغاز کرد که خطاب به یک سخنرانی از فخرالدین حجازی بیان شده بود مبنی بر اینکه خدا نکند من این حرف ها (حرف ها و تعریف های آقای حجازی) باورم بشود.
صدر در ادامه گفت: اگرچه چاپ این کتاب ۱۸ سال طول کشید، اما مجموعه حوزه هنری بود که باعث شد این خاطرات گفته شود. اگر کتاب جذابیتی دارد، مدیون زحمات آقای قبادی است. به ویژه بحث مفصلی که ایشان با من داشت تا توانست راضی ام کند کتاب از حالت روایت سنتی خارج شده و به صورت سوال و پاسخ چاپ شود.
مشاور ارشد وزیر امور خارجه افزود: من واقعا کسی نیستم، اما در موقعیت های مهم و حساسی در زمان جنگ حضور داشته و مسئولیت های مهمی داشتم. این نوشته ها و خاطرات می تواند برای خانواده ها و دیپلمات های جوانی که در جریان امور نبوده اند، یک تجربه و آموزش به‌شمار بیاید.
روایت صدر از مواجهه شهید رجایی با سفیر ترکیه
وی به بیان خاطره ای از شهید رجایی و اولین نشست دیپلماتیک خود پرداخت و گفت: روز ۲۴ آوریل سال ۱۳۶۰ برای اولین بار ارامنه ساکن ایران تصمیم گرفتند تظاهراتی اعتراض آمیز در مقابل سفارت ترکیه داشته باشند. این تظاهرات اما در نهایت منجر به این شد که دیپلمات های سفارت ترکیه توسط آنها گروگان گرفته شود. در همان روز سفیر ترکیه از آقای رجایی درخواست ملاقات کرد. آن دوران، زمانی بود که مرزهای ترکیه با ایران ناامن بود و گفته می شد گارد شاهنشاهی سابق در آنجا در حال آموزش برای ورود به ایران است. سفیر در آن دیدار پیغام شفاهی مکتوبی را برای آقای رجایی خواند مبنی بر اینکه اگر ایران قادر به تامین امنیت دیپلمات های ما نیست، دولت ترکیه آماده است تا یک هواپیما پر از کماندو به ایران بفرستد تا آنها را آزاد کنند.
صدر ادامه داد: آقای رجایی که در حین این دیدار به طور منظم از اخبار سفارت اطلاع پیدا می کرد، با آرامی با سفیر ترکیه صحبت کرد و گفت: دیدارهایی در این سطح به طور معمول برای هماهنگی یک هفته زمان می برد، اما برای شما این زمان به دو ساعت تقلیل یافت که نشان دهنده احترامی است که برای کشور همسایه مان قائلیم. این ماجرا نیز برای نخستین بار بود که در کشور ما رخ می داد و پلیس ما تجربه کافی برای مقابله با آن نداشت. هر چند که تظاهرات حق هموطنان ارمنی ما بود که بر اساس اطلاعی که به من دادند در نهایت نیز مساله حل شد و دیپلمات های ما آزاد شدند و من هم صحبت های شما را در مورد ماجرای هواپیما و حرکتش به ایران نادیده می گیرم و به روی خودم نمی آورم که چنین حرفی از سوی شما گفته شده باشد.
آخرین سخنران این مراسم، محمد قبادی تدوین‌گر این کتاب بود.
وی با اشاره به آغاز تدوین خاطرات سیدمحمد صدر از سال ۷۵ در حوزه هنری گفت: من در سال ۹۰ اولین دیدارم را با آقای صدر داشتم و بنای مصاحبه های تکمیلی با ایشان را گذاشتم. چون به این مساله احساس نیاز می شد و در حین طرح سوالات نیز مسائل دیگری مطرح می شد.
گفتنی است، حجت الاسلام سید یاسر خمینی، داماد سید محمد صدر نیز میهمان این مراسم بود.
نظر شما