به گزارش خبرنگار مهر، شهر شهداد در جنوبی ترین قسمت کویر لوت قرار گرفته است و آخرین منطقه ای است که در حاشیه کویر در آن انسانها سکونت دارند و چند کیلومتر آن سو تر از شهداد تنها کویر و بیابان بی آب و علف لوت قرار گرفته است که کمتر جنبنده ای توان حیات در آن را دارد.
این شهر در نزدیکی گرمترین نقطه زمین در گودال مرکزی لوت و همچنین گندم بریان قرار دارد و از کم بارش ترین نقاط کشور محسوب می شود و باران در این شهر پدیده ای نادر است.
دمای هوا در شهداد در تابستان گاه آنقدر زیاد می شود که مردم توان خارج شدن از خانه ها را در طول روز ندارند و زندگی مردم شبانه دنبال می شود در چنین شرایطی مهمترین شغل مردمان شهداد کشاورزی است.
نخلستانها و مرکبات کشاورزان خشک شد
نکته قابل توجه اینکه مهمترین منبع مردمان کویر شهداد برای تامین آب کشاورزی قنات است به همین دلیل قناتهای پر آب شهداد که حالا پس از سالها خشکسالی کم آب شده اند نخلستانهای سر سبز و باغهای مرکبات را در اطراف این شهر شکل داده اند اما مرکبات شهداد به دلیل کمبود آب بیشترین ضربه را از خشکسالی خورده اند و میوه هایی که شیرین بودنشان شهرت خاص و عام بود هم اکنون به ندرت یافت می شوند و بیش از ۹۰ درصد باغهای مرکبات شهداد خشکیده اند.
محصول نخلستانهای این شهر نیز از کیفیت مطلوبی برخوردار است اما با این وجود خشکسالی و کم آبی شدید در منطقه مردم را برآن داشته است که به سمت کشتهای جایگزین بروند و به همین دلیل کشت سیر که از کشتهای بومی منطقه نیز محسوب می شود در شهداد رونق قابل توجهی گرفته است.
کیفیت و طعم بسیار مطلوب سیر شهداد موجب شده است تاجران روس از مناطق سردسیر روسیه هر سال به کویر شهداد بیایند و در گرمای این شهر به دنبال خرید محصول سیر باشند نکته قابل توجه اینکه سیر یکی از پر طرفدار و پر مصرف ترین محصولات کشاورزی در روسیه محسوب می شود.
تغییر الگوی کشت از مهاجرت کشاورزان جلوگیری کرد
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کرمان در گفتگو با مهر اظهارداشت: شهداد نمونه ای موفق از تغییر الگوی کشت کشاورزی با توجه به تغییرات اقلیمی سالهای اخیر است، با افزایش روزهای گرم سال و کم شدن آب بهترین راهکار برای کشاورزان تغییر الگوی کشت است و این کار در شهداد انجام شده است.
بیژن افضلی افزود: شهداد با خشکسالی دست به گریبان است و در این شرایط محصول سیر که از آب کمی برای تولید بهره می برد و با شرایط اقلیمی منطقه نیز سازگاری شگفت انگیزی دارد به عنوان جایگزین در نظر گرفته شده است و اکثر محصول پس از برداشت به روسیه صادر می شود که موجب ایجاد ثروت در منطقه و بهبود وضعیت شده است.
وی تصریح کرد: در کنار صادرات محصول به روسیه صادرات به کشورهای همسایه نیز در دستور کار قرار دارد و کشاورزانی که در این شهرستان به دلیل خشک شدن باغها در مرز ورشکستگی بودند هم اکنون در شرایط اقتصادی مساعدی قرار دارند.
۳۰ تن سیر از هر هکتار برداشت می شود
وی همچنین از ایجاد کارگاه بسته بندی و درجه بندی سیر در بخش شهداد خبر داد و افزود: برداشت سیر مرغوب از مزارع شهداد از فروردین ماه در شهداد شروع می شود و به طور متوسط از هر هکتار مزرعه ۳۰ تن محصول برداشت و به صورت «تر» به روسیه صادر می شود.
افضلی ادامه داد: سرمایه گذاری در بخش تولیدات صادرات محور در استان کرمان باید در دستور کار قرار گیرد و بیشترین سود ناشی از کشاورزی را عاید مردم کند.
وی پیش بینی کرد با توجه به بازار گسترده روسیه و رغبت بالای تاجران این کشور سطح زیر کشت این محصول در شهداد افزایش یابد و حداقل به دو برابر وضعیت موجود برسد.
وی منطقه تکاب در شهداد را مرکز تولید سیر دانست و افزود: کاشت این محصول از مهاجرت کشاورزان از شهداد به شهر کرمان جلوگیری کرده است و هم اکنون مهاجرت معکوس برای کشت محصول و بهره وری اقتصادی آغاز شده است.
وی ادامه داد: با توجه به درجه کیفیت و تولید قیمت محصول نیز متفاوت است و قیمت از ۸۸۰ تومان تا دو هزار و ۲۵۰ تومان متغییر است.
محمد ایرانمنش تولید کننده و صادر کننده سیر در شهداد در گفتگو با مهر اظهارداشت: به صورت سنتی کشت نخلستان و مرکبات و حتی گندم از جمله محصولاتی است که در شهداد انجام می شود این امر در شرق استان کرمان تسری دارد اما به دلیل تغییرات اقلیمی در سالهای اخیر و بروز آفت مشکلات عمده ای برای کشاورزان ایجاد شده است.
وی افزود: در حال حاضر اکثر محصول خرمای شرق کرمان در سردخانه های شرق کرمان دپو شده و خشکسالی مرکبات را نیز با مشکلاتی مواجه کرده است همچنین پدیده خشکیدگی خوشه های خرما و توسعه آفت زنجره خرما کشاورزان را با دردسرهای غیر قابل تحملی مواجه کرده است.
کشاورزان با تغییر الگوی کشت نجات یافتند
ایرانمنش ادامه داد: بی آبی نیز موجب شده بسیاری از روستاها از ساکنانشان خالی شوند و امکان ادامه کشاورزی نباشد اما جایگزین کردن کشت در برخی شهرستانها در زمینه مبارزه با خشکسالی تاثیر گذار بوده و وضعیت اقتصادی کشاورزان را نیز بهبود بخشیده است.
وی به کشت حنا، کلزا و سیر و زعفران در استان کرمان اشاره کرد و گفت: وقتی می توان محصولاتی با درآمد بالا و آب کم تولید کرد نباید آب برای کشت محصولاتی مانند بادمجان و میوه های تابستانی آب بر تعلق گیرد.
علی ابراهیمی نیز از دیگر کشاورزان شهداد نیز در گفتگو با مهر افزود: انتظار داریم محصول سیر شهداد به صورت مستقیم و بدون واسطه به روسیه صادر شود و در کنار حذف دلالان محصول با بسته بندی با نام شهداد به کشورهای دیگر صادر شود و نباید از کیفیت این محصول سایر شهرها سوء استفاده کنند.
لزوم سرمایه گذاری در بخشهای پایین دستی و بالادستی کشاورزی
وی تصریح کرد: بازاریابی، آشنایی با آخرین راهکارهای تولید محصول و بهبود کیفیت تولیدو جذب سرمایه گذار در صنایع وابسته باید از طریق کارشناسان کشاورزی در استان به کشاورزان آموزش داده شود و یا زمینه های صادرات مهیا شود تا بتوانیم به سمت تولید انبوه گام بلندتری برداریم.
وی ادامه داد: در کنار روسیه سیر شهداد به آلمان، قرقیزستان، آذربایجان نیز صادر می شود و از نظر کیفیت محصول شهداد در کشور رتبه نخست را طبق اعلام وزارت کشاورزی کسب کرده است و هر سال نیز بر وسعت مزارعی که به تولید سیر اختصاص می یابد افزوده می شود.
وی افزود: به دلیل شرایط خاص آب و هوایی محصول سیر شهداد زمانی برداشت می شود که بازارهای داخلی و خارجی خالی از سیر «تر» است و به همین دلیل رغبت بسیار زیادی به محصول شهداد می شود.
گزارش: اسما محمودی
نظر شما