راه ورودریزگردها به فارس بازاست/وقتی گردوخاک تمدن رانشانه می گیرد

به گزارش خبرنگار مهر، سالهاست که ریزگردها میهمانان ناخوانده استانهای جنوبی و غربی کشور شده اند و زندگی مردم این نواحی را دچار معضلات جدی کرده اند.

وضعیت در این زمینه به گونه ای است که استانهایی مانند خوزستان در بسیاری از روزهای سال درگیر معضل ریزگردهایی بوده که اغلب از کشورهای همسایه وارد ایران می شود و عملا زندگی را برای مردم مختل کرده است.

از دیگر سو استان فارس نیز به واسطه همسایگی با این استانهای جنوبی همواره خطر ورود ریزگرد را در نزدیکی خود احساس می کند. هرچند در سال ۹۳ استان فارس روزهای چندان آلوده زیادی نداشت اما در سال جاری ریزگردها هر ازچند گاهی وارد استان شده و مشکلاتی را برای تردد و زندگی مردم ایجاد کردند.

تا پیش از این، تالابها و پوشش گیاهی مناسب فارس، راه ورود این ریزگردها را بسته بود اما با خشکی دریاچه و از بین رفتن جنگلها و درختان سپر حفاظتی استان نیز برای مقابله با گرد و خاک ضعیف شده و اکنون می توان گفت راه ورود ریزگردها به فارس باز است.

کارشناسان علاوه بر مسائلی که در حوزه سلامت مردم مطرح می کنند اعتقاد دارند که ریزگردها می تواند تهدیدی برای از بین رفتن تمدن نیز باشد.

رئیس مرکز پژوهشهای علوم جوی و اقیانوسی دانشگاه شیراز در گفتگو با خبرنگار مهربا بیان اینکه بحث ریزگردها باید به صورت جدی در این استان مدنظر قرار گیرد، گفت: پدیده ریزگرد طی چند سال اخیر در حالی در سراسر کشور و استان فارس افزایش یافته که می توان این ادعا را داشت که زندگی تمامی مردم را به خطر انداخته است.

جعفر ناظم السادات افزود: با توجه به افزایش این پدیده باید اعلام کرد که خطر بیخ گوش سلامت مردم است از این رو باید به عنوان یک اولویت در دستور کار قرار گرفته و اعتباراتی برای مهار آن تخصیص یابد.

وی تاکید کرد: این پدیده اگر هر چه سریعتر مهار نشود به طور پیامدهای دشواری را برای مردم به همراه خواهد داشت.

رئیس مرکز پژوهشهای علوم جوی و اقیانوسی دانشگاه شیراز اظهار داشت: استان فارس به دلیل همجواری با استانهای جنوبی کشور بیشتر از دیگر استانها در خطر است و در حال حاضر به دلیل خشکسالی های اخیر  استان شرایط برای بروز و افزایش این پدیده در استان فراهم است.

وی گفت: طی چند سال اخیر به دلیل خشک شدن دریاچه های استان از جمله بختگان، مهارلو و از بین رفتن پوشش های گیاهی شرایط برای افزایش این پدیده ریزگرد در استان فراهم شده است.

ناظم السادات با تاکید بر اینکه با افزایش این پدیده احتمال از بین رفتن زندگی و تمدن نیز وجود دارد، اظهار داشت: اقدامات لازم برای مبارزه با این پدیده نمی تواند در کوتاه مدت نتیجه بدهد چراکه بسیاری از کانونهای تولید ریزگرد در خارج از دسترس هستند البته برای مقابله با این پدیده نیاز به زیرساخت بیولوژیکی احساس می شود.

وی با اشاره به راهکارهای کوتاه مدت برای مقابله با این پدیده بیان کرد: شاید بتوان با مالچ پاشی البته آن هم با نظر کارشناسان از حرکت خاک جلوگیری کرد البته این امر نیاز به استفاده از نظر کارشناسان زبده دارد.

با افزایش پدیده ریزگردها احتمال از بین رفتن زندگی و تمدن نیز وجود دارد و اقدامات لازم برای مبارزه با این پدیده نمی تواند در کوتاه مدت نتیجه بدهد رئیس مرکز پژوهشهای علوم جوی و اقیانوسی دانشگاه شیراز با اشاره به اثرات از بین رفتن جنگلها در بروز پدیده ریزگرد اظهار داشت: مردم باید بدانند که از بین رفتن محیط زیست و جنگلها و مراتع در گذر چند دهه زندگی را با مشکلات زیادی روبرو کرده و خواهد کرد به همین دلیل باید هرچه بیشتر از نابودی جنگلها و مرتع جلوگیری کنیم در غیر این صورت با مشکلات عدیده ای روبرو خواهیم شد.

وی ضمن اظهار نگرانی از عدم استفاده مسئولان از امکانات دانشگاه شیراز برای مبارزه با این پدیده گفت: در حال حاضر امکانات پایش زیست محیطی ریزگرد در دانشگاه وجود دارد اما مسئولان برای استفاده از این امکانات تمایلی از خود نشان نمی دهند.

ناظم السادات با بیان اینکه از این طریق می توان آلودگی شهری را تا اندازه زیادی به کمک داده های ماهواره ای ارزیابی کرد، اظهار داشت: این ماهواره در فاصله ۸۰۰ کیلومتری زمین است که در حال حاضر با تحقیقات انجام شده نتایج خوبی به دست آمده است.

رئیس مرکز پژوهشهای علوم جوی اقیانوسی دانشگاه شیراز ادامه داد: این ماهواره همزمان نقاط مختلف کشور را می بیند و اگر در جایی مشکلی وجود داشته باشد آن را اعلام می کند.

وی با بیان اینکه در اندازه گیری ازن نتایج موثری به دست آمده، بیان کرد: با استفاده از این داده ماهواره ای اگر درصدی ازن زیادتر از حد استاندارد باشد مشخص می شود. ناظم السادات خواستار همکاری و مساعدت مسئولان استانی برای تخصیص اعتبار به این طرح شد.　

مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس با اشاره به اینکه پدیده ریزگرد به به دلیل فراگیری و طولانی شدن خشکسالی، افزایش پیدا کرده است گفت: بخشی از این پدیده ناشی از خشک شدن تالاب‌ها، نیزارها، پوشش های گیاهی است و برخی نیز ار کشورهای همسایه وارد فارس می شود.

حسن فیاض پور با اشاره به اینکه جنس خاک در کشورهای غرب ایران مانند عربستان، عراق و ترکیه این قضیه را تشدید کرده است، اظهار داشت: فقدان برنامه‌ای جامع در سال‌های اخیر توسط دولت ایران به دلیل تنگناهای مالی و سوء مدیریت از جمله مسائلی بوده که در تشدید پدیده ریزگرد اثرگذار بوده است.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس با اشاره به بروز این پدیده طی چند روز گذشته در فارس گفت: شهرستان‌های جنوبی استان از جمله لامرد، مهر، خنج، ممسنی و کازرون با این پدیده مواجه هستند و  انتظار می‌رود که در فصل تابستان تشدید شود.

وی با بیان اینکه خشک شدن دریاچه های اطراف شیراز در تشدید این پدیده در کلانشهر شیراز اثرگذار بوده، گفت:  در این خصوص برنامه هایی در دستور کار قرار دارد تا از افزایش این پدیده در تابستان جلوگیری شود.

فیاض پور افزایش پوشش گیاهی در دشت‌ها، اراضی تپه‌ای و ماسه‌زارها و احیای تالابها را در از بین رفتن این پدیده موثر دانست و بیان کرد: در این راستا ضروری است دستگاه های ذی ربط وارد عمل شده و برای مهار آن اقدامات لازم را انجام دهند.

به گزارش مهر، به هر حال اکنون دریاچه و پوشش گیاهی غنی برای مانع شدن از ورود ریزگردها به استان فارس وجود ندارد و چنانچه مسئولان امر اقدامات جدی برای مقابله با این پدیده نیاندیشند بعید نیست که این ریزگردها سرنوشتی مانند خوزستان را برای مردم فارس رقم بزنند.