سازمان ملل با عينك آفتابي در سوريه و لبنان

روز يازدهم ژانويه ( 21 دي ) كوفي عنان دبيركل سازمان ملل متحد "سرژ برامرتز" 43 ساله بلژيكي را كه هم اكنون دادستان دادگاه  بين المللي كيفري را بر عهده دارد به عنوان جانشين دتيلو مهليز قاضي آلماني معرفي كرد . انتصاب برامرتز برخلاف قوانين دادگاه بين المللي كيفري بود به همين دليل مسئولان اين ديوان يك مرخصي شش ماه به اين قاضي بلژيكي داده اند تا وظيفه محول شده از سوي سازمان ملل را اجرا كند .

اين انتصاب در حالي انجام مي شود كه مهليز كارگردان نخست تيم تحقيق ترور رفيق حريري ، مسائل شخصي را عامل درخواستش براي كناره گيري از بررسي جريان پرونده عنوان كرده بود .

مهليز در طول دوران فعاليتش بر روي پرونده ترور رفيق حريري مدعي بود نتايج به دست آمده درباره سلسله ترورهايي كه پس از ترور رفيق حريري در لبنان رخ داده با قتل حريري مرتبط است . وي در گزارش خود به اسامي نوزده تن از مقامات سوري و لبناني اشاره كرده بود .

اگر چه علت تعويض مهره هاي اصلي تيم تحقيق به خاطر مشكلات شخصي مهليز عنوان مي شود اما واقعيت ها به گونه اي ديگر به نظر مي رسد . پرونده ترور حريري نياز به خط سير حركتي داشت كه بازجويي هاي اوليه گام نخست حركت محسوب مي شد . اين گام در حال اتمام شدن است . اگر چه به موجب قطعنامه 1644 شوراي امنيت شش ماه ديگر روند بررسي پرونده تمديد شده است و مقامات سوري ملزم به همكاري هستند اما مقامات سوري چه به اين درخواستهاي تيم تحقيق پاسخ مثبت بدهد يا ندهد اين پرونده توسط اعضاي تحقيق كننده دير يا زود جمع بندي خواهد شد . تنظيم اين پرونده نياز به مهارت خاص خود براي ارايه به نهادهاي بين المللي كيفري را مي طلبد و بديهي است كه شخصيت تنظيم كننده بايد در كار خود ماهر باشد . "سرژ برامرتز" به دليل سوابق اجرايي اش در محاكم بين المللي شايد بهترين گزينه براي اجراي گام دوم پرونده باشد .

استنادات پرونده قتل حريري در صورتي مشروعيت مي يابد كه اين اسناد جنبه حقوقي داشته باشد تا زمينه اعمال فشار بر سوريه مهيا گردد . نيات نهفته در اذهان بازيگران پشت پرونده ترور حريري با آمدن قاضي جديد شايد بهتر جريان پيدا كند ضمن آنكه تعويض قاضي پرونده و دستيابي هر دو قاضي به يك نتيجه مشابه خود بهانه خوبي براي بي طرفي تيم تحقيق مي تواند تلقي شود. نوع عملكرد قاضي جديد ماهيت ضرورت انتصاب وي را در آينده مشخص خواهد كرد . در صورتي كه هيچ تفاوت رويكردي بين قاضي جديد و سابق مشاهده نشود اين انتصاب به مثابه عينك آفتابي براي پيكره اي خواهد بود كه صرفا براي ايفاي مد و بروز جلوه اي مترقي براي مرعوب ديگران بكار گرفته شده است .