۲۲ بهمن ۱۳۸۴، ۱۷:۰۳

انقلاب اسلامي ، عقلانيت و معنويت (8)

انقلاب اسلامي از منظر عاشورا

انقلاب اسلامي از منظر عاشورا

خبرگزاري "مهر"- گروه دين و انديشه : انقلاب اسلامي ايران از قيام عاشورا بهره هاي بسياري برده است، اساسي ترين تأثير آن الگو سازي از عاشورا بود كه موجب شد، عموم با تأسي از امام حسين (ع) از تهديد، كشتار، ارعاب و خشونت حكومت هراسان نشده و در ترسيمي ذهني و عملي، حركت خود را عاشورايي و حسيني دانسته و به پيروزي مطمئن بودند، حتي اگر كشته شوند .

به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" مذهب تشيع در امر حكومت قائل به انديشه هاي پيشيني است، يعني از قبل براي حاكميت تئوري و نظريه دارد و هيچ وقت امر اتفاق افتاده را به صرف اينكه غالب و قوي است و مي تواند اعمال حاكميت كند نمي پذيرد . تشيع امامت و رهبري جامعه را مختص عده اي خاص و برگزيده مي داند كه مشروعيت و حقي اصيل و الهي دارند حق ولايت و هدايت مردم، امري مقدس و فرا انساني است گرچه در وجود انسان هايي ويژه تبلور مي يابد و جاري و حاكم بودن امر امامت بنا به خواسته مردم يا به نوعي پذيرش و استقبال مردم مؤثر و عملي مي شود،  اما عدم توجه مردم، ساقط كننده حاكميت الهي امامان نيست.

در تشيع بر خلاف تسنن حاكميت امري برنامه ريزي شده و برخوردار از شرايط خاص است، تشيع حكومت را در قالب  حكومت نخبگان سياسي، شورايي و يا اجماع نمي پذيرد و از همه مهم تر اينكه تشيع به هيچ وجه روش تسلط يا سلطه سياسي را به عنوان يكي از روشهاي به حكومت رسيدن، همچنان كه در مذهب تسنن است نمي پذيرد، در اين مورد خاص تشيع مبارزه و تلاش را براي از بين بردن ظلم و سلطه وظيفه پيروان خود مي داند و قيام عاشورا به عنوان اصيل ترين حركت ضد استبدادي بر ضد ظلم و سلطه، نمادي از جدي ترين تلاش امتهاي شيعي براي برافكندن بنيان سلطه اي غير مشروع و ظالم است كه در دوران هاي بعدي به عنوان الگو و شاخص حركت ستم ستيزي و ظلم برافكني شيعيان مطرح بوده است.

قيام عاشورا به صورت يك نهضت، داراي پيامهاي روشني است، بنيادي ترين پيام عاشورا نپذيرفتن ظالم و حكومت غير محق و نامشروع است . برقراري "عدالت سياسي" به عنوان اساسي ترين وجه حركت عاشورا مطرح مي شود اينكه حكومت و رهبري جامعه بايد به دست صاحبان محق و مشروع برگردد و از انحراف مكتب اسلام جلوگيري به عمل آيد.

يكي ديگر از پيامهاي عاشورا اين است كه در مقابل ظالم و ذلت سياسي بايد به هر طريقي ايستاد، مبارزه و حتي درصورتي كه حاكميت غالب و بيش از حد قوي باشد بايد ادامه پيدا كند زيرا حكومت غير مشروع و مستبد در هيچ حالتي پذيرفته نيست و عاشورا در فضايي رخ داد و نشان داد كه آرمان گرايي و مبارزه كلامي براي ظلم ستيزي كافي نيست و شهادت و ازجان گذشتن يكي از راه هاي مبارزه و نشان پويايي و موفقيت هر نهضتي است . در انديشه سياسي تشيع مبارزه داراي خصوصياتي از قبيل شهادت طلبي، عملگرايي، ايثار، هميشگي و همه گير بودن و همچنين الگو سازي و الگو پروري است.

آنچه در مورد انقلاب اسلامي آنهم در ارتباط با قيام عاشورا مطرح است اين است كه انقلاب درچارچوبي از تئوري حكومتي صورت گرفت، انقلاب اسلامي با رهبري امام (ره) بر اين محور تكيه مي كرد كه اگر اسلام به درستي تفسير شود مي تواند يك ايدئولوژي مترقي براي مديريت و پيشبرد جامعه باشد و توانايي آن را دارد كه ايران را نوسازي كند، امكان عدالت و توزيع منصفانه ثروت را فراهم آورده و جامعه را در مقابل سلطه فرهنگي و استعمار اقتصادي بيگانگان حفظ نمايد.

روند حاكم بر انقلاب اين گونه بود كه اسلام مي تواند همه گروه هاي مردم را در قالب يك نظام اعتقادي مشترك متحد و هماهنگ سازد و شرايط را براي استقلال و توسعه فراهم آورد . اين روند در شرايطي رشد كرده بود كه سياست هاي رژيم در فضايي از استبداد و وابستگي رقم مي خورد، برنامه هاي ضد ارزش و ضد فرهنگي رژيم همراه با فساد اخلاقي  و اقتصادي دربار نوعي حقارت سياسي و تحميل و ذلت خارجي را در جامعه بروز مي داد، اين شرايط دقيقا مخالف روح و انديشه اي بود كه رهبري انقلاب به آن تأسي مي جست يعني قيام عاشورا، كه حضرت امام (ره) حكومت پهلوي را به دليل استبداد و وابستگي و فساد سياسي و اقتصادي و به ويژه رابطه با اسرائيل، حكومتي يزيدي مي دانست كه بايد بر ضد آن قيام شود.

از ديد حضرت امام (ره) حاكميت محمد رضا، نامشروع، ذلت بارو فاسد بود كه با وابستگي به آمريكا و اسرائيل باعث خواري مردم مسلمان ايران شده بود.  ايشان ماهيت حكومت را مخالف پيام "هيهات من الذله" قيام عاشورا ارزيابي مي كردند. بر اين اساس مردم را به پيروي از عاشورا به ويژه در ايام محرم به مبارزه با ستم پهلوي فرا مي خواند و انقلاب را عاشورايي و ستم ستيز مي دانست.

رهبر انقلاب، حاكميت  رژيم پهلوي را به مانند حكومت امويان انحراف از اسلامي مي دانست كه باعث ضربه زدن به اسلام و مكتب حسيني شده است.

يكي از تأثيرات عاشورا در انقلاب اسلامي تبلور مفهوم شهادت طلبي و ايثار است، قيام كربلا در اين وادي پيامي روشن و صريح دارد و آن اين است كه هر حركتي براي تأثير گذاري و به نتيجه رسيدن نياز به هزينه هايي انساني دارد، يعني در قاموس عاشورايي شهيد شدن يكي از راه هاي مبارزه است . اين روح شهادت طلبي در انقلاب، مكانيسمي از مبارزه بود كه حاكميت را دچار بي تصميمي و سردرگمي كرد تا اينكه متوجه شد در مقابل روحيه شهادت طلبي مردم نمي تواند مقاومت كند، زيرا مردم درهر حالت به مبارزه ادامه مي دادند.

کد خبر 289240

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha