فاجعه منا حاصل بی‌تدبیری عامدانه بود/ انتقاد از عدم‌پیگیری دولت

به گزارش خبرنگار مهر نشست خبری سید نظام الدین موسوی دبیرکل انجمن روزنامه نگاران مسلمان به مناسبت فاجعه منا و همچنین مسئله برجام صبح امروز شنبه ۱۱ مهرماه در محل این انجمن در تهران برگزار شد.

موسوی در ابتدای این نشست عید غدیر خم را تبریک و همچنین جان باختن تعدادی از حجاج خانه خدا را تسلیت گفت و افزود: اگرچه آمار رسمی جانباختگان ایرانی این فاجعه، ۴۶۴ نفر است اما در مجموع آمارهای رسمی از کشته شدن بیش از ۴ هزار نفر و آمارهای غیر رسمی هم از کشته شدن حدود ۸ هزار نفر از حجاج در منا حکایت دارد.

دبیرکل انجمن روزنامه نگاران مسلمان سپس گفت: اینکه مقامات سعودی می‌خواهند این مسئله را قضا و قدر بدانند و با این کلمات، ماجرا را برای خودشان ختم به خیر کنند، از سنگینی این ضایعه نمی کاهد بلکه بر آن می‌افزاید. ما چند روز قبل از این حادثه هم، سانحه سقوط جرثقیل را در مسجد الحرام داشتیم که در آن سانحه هم بیش از صد نفر جان باختند که این نشانه بی تدبیری مسئولان آل سعود است. اولین سوال این است که یک جرثقیل آنجا و در خانه خدا چکار می کند. آنها باید شرایط برپایی یک حج ایمن را فراهم می کردند ولی نکردند.

وی افزود: همان زمان جا داشت که مسئولان سعودی با توجه به این هشدار، تدابیر بیشتری را لحاظ می‌کردند اما حادثه منا و مخصوصا نوع برخورد مقامات آل سعود با این حادثه نشان دهنده یک بی تدبیری تمام عیار است. من کد خاصی ندارم که اعلام کنم این مسئله حتما عمدی بوده اما می‌توانم بگویم که یک بی تدبیری عامدانه بوده است. درست است که حکومت سعودی با سلاح، حاجیان را نکشته اما بر اثر یک بی تدبیری عامدانه، جان آنها را گرفته است.

موسوی ادامه داد: برخی اخبار حاکی از این است که دلیل این فاجعه عبور یک کاروان حامل یکی از شاهزادگان سعودی بوده که طبق عرف آنها، به صورت VIP مناسک حج را به جا بیاورد و به خاطر حرکت اتومبیل وی، یک ساعت و نیم یکی از جاده های آنجا بسته شده بود و مهتر از آن اینکه ماموران آل سعود نسبت به این اتفاق کاملا بی تفاوت عمل کرده اند؛ بسیاری از کارشناسان بر این نظر هستند که اگر یک هلی کوپتر آب پاش آنجا حضور داشت و روی کسانی که در آن دمای حرارت بالای منا، آب می‌پاشید بسیاری از این حجاج از هوش نمی رفتند و بعدا کشته نمی شدند.

برخورد جسارت‌آمیز آل سعود با کشته‌شدگان

دبیر کل انجمن روزنامه نگاران مسلمان ادامه داد: چطور آل سعود که میلیاردها دلار هزینه می کند تا در اطراف بیت الله الحرام هتل ها و کاخ های آن چنانی بسازد، حاضر نیست در منا تمهیدات لازم را برای برگزاری مناسک حج بیندیشد. بدتر از همه اینها برخورد توهین آمیز و جسارت آمیز دولت سعودی با کشته شدگان و زخمی ها بود؛ اولین کاری که یک دولت در چنین حادثه ای انجام می دهد، پذیرفتن مسئولیت است. این همه زائر خانه خدا مهمان شما هستند و اولین کاری که شما باید بکنید عذرخواهی است. در حالی که آنها مسئولیت را برعهده زائران می اندازند.

وی خطاب به مقامات سعودی گفت: حجاجی که به سرزمین وحی آمده اند، آمده اند تا مناسک را براساس مدلی که شما طراحی کرده‌اید انجام دهند ولی شما بسیاری از حجاجی را که دچار این سانحه شده اند، زنده و مرده بار می‌زنید و سوار کانتینرها آنها را به سردخانه‌هایی در اطراف مکه در شهرهای طائف و جده منتقل می‌کنید تا اثر این فاجعه را از بین ببرید. چرا اجازه نمی‌دهید به مسئولان و دیگران که بروند کمک کننند به فاجعه دیدگان. این تقصیر روشن، متوجه دولت سعودی است و جا دارد یک کمیته حقیقت یاب شکل بگیرد.

موسوی گفت: ناامن کردن حرم امن الهی توسط مدعیان پرده داری خانه خدا پذیرفته نیست. انتظار ما از دولت محترم این است که این مسئله را تا به آخر پیگیری کند. ما در کنار همه مردم ایران این فاجعه را محکوم می کنیم و از دولت انتظار داریم آن را به طور جدی پیگیری کند. مقصر اصلی این فاجعه، دولت سعودی است و دولت ما و همه دولت‌های اسلامی باید با ابزارهای مختلف دست به دست هم بدهند تا سرنوشت بزرگترین مناسک وحدت بخش جهان اسلام اینگونه خدشه‌دار نشود.

انتقاد از عدم پیگیری جدی حادثه منا توسط دولت

دبیرکل انجمن روزنامه نگاران مسلمان همچنین از دولت و وزارت امور خارجه به سبب آنچه او عدم پیگیری جدی حادثه منا خواند، گلایه کرد و گفت: در درجه اول جا داشت رئیس جمهور محترم که به سازمان ملل رفته بود، به احترام این همه کشته شده، سفرشان را لغو می کردند و به ایران برمی گشتند و در کنار ملت می بودند. در سازمان ملل به جز سخنرانی ایشان و چند سخنرانی دیگر و تعدادی دیگر تشریفاتی ما برنامه مهم دیگری نداشتیم. اصلا سران بسیاری از کشورها در این مراسم (مجمع عمومی سازمان ملل) حضور پیدا نمی کنند و ایشان هم باید سفرشان را نیمه تمام می گذاشتند و برای پیگیری این مسئله مهم به کشور برمی گشتند.

وی با بیان اینکه در برخی از کشورها اگر سانحه ای برای یک یا دو نفر اتفاق بیفتد، مسئولان آن کشور که در سفر هستند، سفرشان را لغو می کنند و در کشورشان حضور می‌یابند گفت: حضور رئیس جمهور در میان مردم کشورمان، به جهت بار روانی مسئله بسیار مهم بود. چه مسئله ای برای رئیس جمهور یک کشور بالاتر از جان دادن انسان ها است و شهروندان آن کشور؟ حداقل خانواده ۲۰۰، ۳۰۰ نفر از حجاج نگران سرنوشت آنها بودند و لازم بود کسی در جایگاه ریاست جمهوری در کشور می بود و کارهای اجرایی مربوطه را پیگیری می کرد.

حضور مقتدرانه مقام معظم رهبری مایه تسکین داغداران

موسوی همچنین گفت: اگر نفس قدسی مقام معظم رهبری نبود و ایشان مقتدرانه در میدان حضور پیدا نمی کردند، هیچ جای تسکینی برای خانواده های داغدار نبود. شما نگاه کنید در مسئله «شارلی ابدو» با اینکه یک اتفاق نابحق افتاده بود، آقای اولاند رئیس جمهور فرانسه سفر خود را به اتحادیه اروپا نیمه تمام گذاشت و به کشورش برگشت و در پاریس یک تجمع بزرگ به راه انداختند و حداقل نشان داد که هیچ چیز برای او بالاتر جان شهروندانش نیست.

دبیرکل انجمن روزنامه نگاران مسلمان با مخاطب قرار دادن رئیس جمهور گفت: حداقل وزیر امور خارجه را به کشور می فرستادید. بخش عمده ای از این پیگیری ها به روابط کنسولی ما با عربستان مربوط می شد. ما احساس شرم کردیم زمانی که دولت عربستان به وزیر کشور و وزیر ارشاد ویزا نداد. وزیر امور خارجه باید در کشور حضور می یافت و این مسائل را پیگیری می کرد. برخی می گویند آقای ظریف آنجا آن مسئله را پیگیری کرد ولی این طور نیست و آنجا هم پیگیری هم نکرده اند. وزیر امور خارجه عربستان با شما (ظریف) دیدار نکرد و شما مجبور شدید با واسطه با امیر کویت دیدار و از او خواهش کنید که این مسئله را پیگیری کند.

وی خطاب به وزیر امورخارجه گفت: شما که مدعی هستید ۶ قدرت جهانی را آوردید پای میز مذاکره و تسلیمشان کردید، چطور نتوانستید با وزیر امور خارجه کشوری پایین دست کدخدا، دیدار و مسئله را پیگیری کنید!؟ آقای ظریف حتی حاضر نشد بیاید در کشور و اینجا تسلیت بگوید. ما از آقای ظریف انتظار داشتیم که حداقل پیگیری وضعیت کارکنان وزارت امور خارجه در منا می بود. آنها که دیگر عائله خودتان بودند!

مگر سازمان ملل گذر لوتی صالح است

موسوی گفت: خداوند سایه مقام معظم رهبری را از سر ما کم نکند که با موضعی که اتخاذ کردند، حکومت آل سعود را مجبور کردند که بیاید پیگیری کند و زمینه جستجوی اجساد بیشتری از کشته شدگان و مفقودین را در بیمارستان های عربستان فراهم کند. جای تاسف است که آقای ظریف این حادثه را پیگیری نکرد ولی در عوض آن قدر در آمریکا ماند تا آقای اوباما را ببیند و با او به طور اتفاقی دست بدهد! مگر سازمان ملل گذر لوتی صالح است که افراد همین طور یکدیگر را در راهروها ببینند و با هم دست بدهند!؟

دبیر کل انجمن روزنامه نگاران مسلمان خطاب به ظریف ادامه داد: شما در این اقدام به دنبال چه بودید؟ دوستان می گویند ادب ایجاب می کرد که این دست دادن انجام شود. ادب و اخلاق اسلامی این است که شما بیایید در کشور در میان خانواده های داغدار حضور پیدا کنید و پیگیر وضعیت جانباختگانشان بشوید. ما افرادی که خودشان را اینگونه صاحب ادب می دانند، انتظار این گونه عوام فریبی را نداشتیم.

وی در واکنش به این نکته که رئیس جمهور سفر خود را به نیویورک نیمه تمام گذاشت و برای حضور در مراسم تشییع پیکر حجاج جانباخته به تهران برگشت گفت: خیر، اینگونه نیست. چراکه از قبل هم اعلام شده بود که سفر ایشان ۵ روز است و همان ۵ روز هم انجام شد و همانطور که گفتم مهمترین برنامه آقای روحانی، سخنرانی در مجمع عمومی بود و انتظار این بود که زودتر از این ها به کشور برگردند.

موسوی همچنین در پایان این بخش از نشست خبری خود با رسانه‌ها درگذشت تعدادی از خبرنگاران کشورمان از جمله خبرنگار شبکه خبر و خبرگزاری صدا و سیما را در حادثه منا به بازماندگان آنها و جامعه خبری کشور تسلیت گفت.