ابوالقاسم حسینجانی شاعر و پژوهشگر ادبیات عاشورایی در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن اشاره به اینکه برای ترسیم سیمای ادبیات ناب عاشورایی باید قبل از هر چیز از تعریف صحیحی از عاشورا داشت، اظهار کرد: عاشورا به باور من یک جریان تولیدکننده فکر است و باید آن را حتی فراتر از یک پیروزی تفسیر کرد. امام حسن(ع) در تمام طول سفرش از مدینه به کربلا میدانست که در حال انجام چه کاری است. او بنایش این بود که قطار دین را که از ریل خارج شده بار دیگر به ریل بازگرداند. او میخواست تا تعریف درست امامت، ظلم و عدل و نیز مرگ و زندگی را برای ما انجام دهد و نشان دهد.
وی افزود: امام طرحی را برای ما کشده که پدر بزرگوارشان در خطبه ۵۱ نهج البلاغه و در تفسیر شرایط جنگ صفین عنوان داشتهاند. امام به ما میگوید که زنده بودن و تحت سلطه بودن در حالی که نمیتوانید تصمیم بگیرد چیزی جز مرگ نیست. از خلال این مفاهیم است که حرکت امام حسین(ع) مبدل به حرکتی جهانی میشود و قیام او در عاشورا برای ما یک مدل میشود.
حسینجانی تصریح کرد: در شعر و ادبیات و حتی در روضهها ما باید به این مدل با تمام ویژگیهایش توجه کنیم. امام حسین(ع) قبل از هر چیز برای ما امام است و فرهنگ امامت را برای ما تعریف میکند اما متاسفانه این روزها در اشعار و روضه و نوحههایمان به جای این مفهوم به روی عبارتهایی مانند «ارباب» تکیه میکنیم که مفهومش مخالف علنی فرهنگ حسینی(ع) است.
سراینده مجموعه شعر «جغرافیای رازها» در ادامه با بیان اینکه امام حسین(ع) به دنبال این بود که ما بتوانیم به درجهای از خودشناسی دست پیدا کنیم نه اینکه به اشک و بر سرزدن بسنده کنیم، تصریح کرد: اگر شعر و کلامی از ما تنها حاوی چند اصطلاح خاص بود نمیشود رویش نام عاشورایی گذاشت.
وی افزود: باید یاد بگیریم تا به جای استفاده از «معلومات سازی» با این اصطلاحات به سراغ «معلوم سازی» با فرهنگ عاشورا برویم نه اینکه به شکل دادن به کلمات بدون اینکه به محتوا فکر کرده باشیم بسنده کنیم.
حسینجانی با انتقاد از تکیه بیش از اندازه به ظاهر و نه محتوا در ادبیات عاشورایی گفت: این اتفاق حاصل تلاش کسانی است که دوست داشته و دارند تا عاشورا را تحریف و ما را نیز به آن تحریف مشغول کنند. همین است که امروز برخی به جای انجام وظایفی که به واسطه سمتشان دارند بیشتر دوست دارند تا خود را اسیر برخی از این ظواهر کنند. این درحالی است که پیام عاشورا این است که هر جا نابسامانی بود و نابخردی، به سویش حرکت کنید و اصلاحش کنید.
وی در پایان گفت: ادبیات عاشورایی امروز به جای عرفان انزوا و ذکر محض به عرفان دَرک و فهم نیاز دارد تا بتواند برای مخاطب خود خروج امام برای اصلاح امتش را تفسیر کند و به او بگوید امر به معروفی که امام به دنبالش بوده است را چطور میتوان تعریف کرد.
نظر شما