توافقات کتابخانه ملی ایران و ترکیه/ تلاش برای ثبت مشترک میراث

به گزارش خبرنگار مهر، زلفی‌ تومان، رئیس کتابخانه ملی ترکیه صبح امروز چهارشنبه ۲۷ آبان با حضور در کتابخانه ملی از بخش‌های مختلف این سازمان دیدن کرد.

وی در بخش نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، جویای تعداد نسخ خطی به زبان ترکی در این مرکز شد که وقتی پاسخ شنید ۳۰۰ نسخه خطی به زبان ترکی در بخش نسخ خطی کتابخانه ملی ایران نگه داری می شوند، گفت: تعداد نسخ خطی که به زبان فارسی هستند و در کتابخانه ملی ترکیه نگهداری می‌شوند، دقیقا ۴ برابر این تعداد و هزار و ۲۰۰ نسخه خطی است.

تومان در ادامه از بخش نشریات و منابع غیرکتابی و همچنین تالار کتابخانه کودکان و نوجوانان کتابخانه ملی ایران بازدید کرد. پس از این بازدید، رؤسای کتابخانه‌های ملی ایران و ترکیه در محل دفتر رئیس کتابخانه ملی ایران و در نشستی بدون حضور خبرنگاران، وارد شور و مذاکره شدند و پس از این جلسه که بیش از یک ساعت به طول انجامید، در نشست خبری مشترکی با حضور اصحاب رسانه شرکت کردند.

سیدرضا صالحی امیری، مشاور رئیس جمهور و رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران هدف از سفر همتای ترک خود را به ایران بررسی زمینه‌های همکاری مشترک میان کتابخانه‌های ملی ایران و ترکیه عنوان کرد و توضیح داد: ما بر گسترش همه جانبه روابط با ترکیه تاکید داشته و داریم و در نشست امروز هم تاکید کردیم که ریشه اشتراکات فرهنگی ما، مبتنی بر اسلام است و با توجه به حاکمیت دولت اسلامی در ترکیه، ظرفیت همکاری فرهنگی ما و ترکیه باید بیش از میزان فعلی باشد.

وی افزود: مردم ایران سفرهای زیادی به ترکیه دارند و انتظارم این است که بسترهایی در کشور ما ایجاد شود که ترک‌ها هم به ایران سفر کنند. این سفرها می‌تواند در قالب توریسم طبیعی و فرهنگی باشد. کشور مسلمان ترکیه از ظرفیت بسیار خوبی برای حضور در مراکز دینی، علمی و فرهنگی ایران و توسعه همکاری‌ها با آنها برخوردار است.

رئیس کتابخانه ملی ایران در ادامه با اشاره به مواردی که بر سر آن با همتای ترک خود به توافق رسیده است، اظهار کرد: ما در چند مورد با هم تفاهم کردیم که در قالب برنامه مشترکی در سال ۲۰۱۶ مورد پیگیری و اجرا قرار گیرد؛ تفاهمنامه میان کتابخانه های ملی دو کشور در سال ۲۰۰۷ امضا شد. ما در نشست امروز توافق کردیم که همکاری مشترک میان دو کتابخانه ملی با همکاری فعال سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با هدف آشنایی بیشتر مردم دو کشور با فرهنگ و تمدن ایران و ترکیه و با حضور نخبگان دو کشور شکل بگیرد.

بر این اساس مقرر شد، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از طریق رایزنی فرهنگی ایران در ترکیه این موضوع را پیگیری کند.

صالحی امیری اضافه کرد: مساله دیگری که بر سر آن به توافق رسیدیم، همکاری‌های مشترک و نزدیک بین کتابخانه‌های ملی دو کشور برای ثبت مشترک آثار در برنامه حافظه جهانی یونسکو بود. ایران و ترکیه با توجه به ظرفیت های غنی فرهنگی و تمدنی می توانند در این خصوص همکاری های موثری با هم داشته باشند.

به گفته وی، راه اندازی اتاق ایران در کتابخانه ملی ترکیه و اتاق ترکیه در کتابخانه ملی ایران برای ارائه خدمات کتابخانه ای به اعضا و مراجعین و همچنین تبادل نسخه‌های خطی چه به صورت مکتوب و چه دیجیتالی، از دیگر مواردی بوده است که رؤسای کتابخانه‌های ملی ایران و ترکیه بر سر آن به توافق رسیده اند.

رئیس کتابخانه ملی ایران در ادامه با اشاره به عمق علائق دو کشور ایران و ترکیه برای توسعه همکاری‌ها به ویژه در بخش‌های فرهنگی تصریح کرد: ۱۱ هزار و ۱۷۴ اثر کتابی و غیرکتابی به زبان ترکی در کتابخانه ملی ایران نگهداری می‌شود که از این تعداد ۳۰۰ جلد به صورت نسخه خطی هستند.

در ادامه این نشست خبری، همچنین زلفی تومان، رئیس کتابخانه ملی ترکیه در سخنانی عنوان کرد: ما تمام تلاشمان را در جهت گسترش ابعاد فرهنگی همکاری‌های دو کشور به شکلی که زمینه مناسبی برای افزایش ارتباطات بین مردم و به خصوص دانشگاهیان دو کشور ایجاد شود، انجام می‌دهیم. یک شهروند ترک اگر بخواهد تاریخ خودش را به درستی بشناسد، ناچار است با تاریخ ایران هم آشنایی داشته باشد؛ چراکه ایرانی‌ها با ترک‌ها در طول تاریخ شادی‌های مشترک، غم‌های مشترک و پیروزی‌های مشترکی را با هم تجربه کرده‌اند.

به گفته تومان، پژوهشگران ترک نیازمند مطالعه آثار نویسندگان، شاعران، اندیشمندان و ادیبان ترکی هستند که به زبان فارسی می‌نوشته‌اند.

رئیس کتابخانه ملی ترکیه خاطرنشان کرد: دو زبان فارسی و ترکی و همچنین فرهنگ و تمدن ایران و ترکیه روی هم تاثیرگذاشته‌اند و رنگ ها و اشتراکات آنها آنقدر زیاد است که وقتی به هر دو نگاه می‌کنیم، شباهت‌ها و نزدیکی‌های خیلی زیادی در هر دو حوزه می‌بینیم.

وی تصریح کرد: ما به عنوان نهادها و سازمان های فرهنگی کشورهای خودمان، وظیفه قانونی و یک مسئولیت اخلاقی داریم که اشتراکات فرهنگی را بتوانیم به نسل جدید منتقل کنیم تا آنها را با عمق این اشتراکات آشنا کنیم.

تومان ادامه داد: ما در چارچوب برنامه همکاری مشترک بین دو کتابخانه ملی ایران و ترکیه در سال ۲۰۱۶، همکاری‌هایمان را افزایش خواهیم داد و تا جایی که فرهنگ غنی ما مستحق آن است، تلاش می کنیم هر کاری از دستمان بر می آید، برای غنای بیشتر این فرهنگ انجام دهیم.

رئیس کتابخانه ملی ترکیه گفت: در طول زمان به زمینه های کنونی همکاری های فرهنگی، سرفصل های جدیدی برای توسعه و تداوم این همکاری ها اضافه خواهیم کرد.

وی با اشاره به پروتکلی که بین دو کتابخانه ملی ایران و ترکیه در سال ۲۰۰۸ و در ۱۵ ماده امضاء شده است، ابراز امیدواری کرد: مفاد اجرانشده این پروتکل هر چه سریعتر اجرایی شود.

تومان همچنین با اشاره به تحولات تکنولوژیک که در عین گسترش فناوری های ارتباطی، امکان تعامل نزدیک و رویاروی افراد از فرهنگ های مختلف را تحت سلطه خود درآورده است، اظهار کرد: به دست آوردن مجدد اذهان مردم و بازگرداندن آنها به ریشه ها و اصالت خودشان، کار ساده ای نیست. اگر قرار باشد ما کار بزرگتری انجام دهیم، آن کار این است که در چارچوب همکاری هایی از این قبیل و با کمک رسانه‌ها اشتراکات فرهنگی را به نسل های فعلی و آینده منتقل کنیم.

رئیس کتابخانه ملی ترکیه به تغییر ماهیت برخی ارزش‌ها از جمله عشق در عصر جدید اشاره کرد و ادامه داد: دسترسی به ظرافت‌ها و معنای اینکه عشق اصیل در جامعه ما داشته، شاید امروزه مشکل باشد، اما نشان دادن آن ظرافت‌ها و عمق آنها، وظیفه ما است که باید بتوانیم به خوبی از پس آن بربیاییم.

تومان در پایان سخنانش با قدردانی از مسئولان کتابخانه ملی ایران به جهت آنچه پذیرایی گرم آنها از خودش خواند، اظهار کرد: از لحظه‌ای که وارد کشور برادر، ایران شده‌ام، حس اخوت و نزدیکی با این دوستان را احساس می‌کنم و خودم را در خانه خودم می‌بینم به همین جهت من هم دوست دارم میزبان شما در کشور خودم باشم.

در پایان نشست خبری مشترک رؤسای کتابخانه‌های ملی ایران و ترکیه، هدایایی میان سیدرضا صالحی امیری و زلفی تومان رد و بدل شد.