خبرگزاری مهر – گروه استانها: تئاتر این هنر بی‌بدیل در عرصه بیانِ ناگفته‌های درونی، آفرینش گر حقیقت‌های پنهان از دیدگان ظاهربین و هنر فریاد زدن حجم پرصدای سکوت، روزی برترین روشنای شب‌های کوتاه و بلند سال در پایتخت فرهنگی جهان اسلام بود.
تئاتر عروسکی و هنر زنده ساختن اجسام بی‌جان در ذهن‌های آماده به رشد کودکان، تئاتر خیابانی، تعزیه، تئاتر طنز و هرآن گونه که بر آن نام تئاتر یا نمایش گذارند تا سال‌ها پیش در سبد کالای خانواده‌های اصفهانی جای داشت تا اینکه گویی طوفانی وزیدن گرفت و روشنایی آن شب‌های روشن رو به خاموشی نهاد.
هنرمندان پیشکسوت تئاتر پا پس کشیدند، برخی هنرمندان جویای نام به پایتخت سفر کردند و بدین ترتیب پرده نمایش سینما فلسطین که روزی مامن و پناهگاه تئاتر اصفهان بود برای همیشه پایین آمد اما...
به نظر می‌رسید هنر نمایش نیز در این سرزمین باید رو به خاموشی رود اما گروه‌های بی‌شماری تئاتر اصفهان سخنی خلاف این امر را به تصویر کشیدند؛ در واقع تئاتر سال‌هاست بدون اتکا به تعداد محدود سالن نمایش هنوز زنده است چراکه قلب تئاتری‌های اصفهان همچنان برای این هنر می‌تپد.
قول‌های پوشالی مسئولان برای رفع مشکل کمبود سالن
پویان عطایی کارگردان تئاتر در این زمینه به خبرنگار مهر، می‌گوید: مشکل کمبود سالن تئاتر معضلی است که باوری به رفع آن نداریم چراکه بیان این مسئله از سوی ما و قول رفع آن از سوی مسئولان تکراری شده است.
وی با بیان اینکه اهالی تئاتر با عشق این هنر را زنده نگه داشته‌اند، گفت: بارها بازیگران نمایش به دلیل انتظار برای سالن تئاتر پراکنده شده‌اند و ما پس از چند ماه نیز به دلیل نبود سالن امکان اجرای تئاتر را نداشته‌ایم.
این کارگردان تئاتر تاکید کرد: این در حالی است که اصفهان دارای سالن‌های متروکه و بی استفاده فراوانی است که متعلق به ارگان‌های مختلف هستند و تجهیز آنها تنها نیاز به یک همت کوچک از سوی مسئولان دارد اما تاکنون تنها صحبت از تجهیز به میان آمده و هیچ اقدام عملی شاهد نبوده‌ایم.
وی ادامه داد: بدین ترتیب برخی اعضای تئاتر خودشان به فکر تعامل با ارگان‌ها افتاده‌اند و گروه من نیز برای اجرای تئاتر در آذرماه سالن بنیاد شهید را با وجود کمبود امکانات پذیرفته است چراکه این راهکار بهتر از بر زمین ماندن نمایش است.
عطایی با انتقاد از حضور هنرمندان غیراصفهانی برای اجرا در سالن فرشچیان اصفهان بیان داشت: حضور این افراد به خودی خود منعی ندارد اما در شرایطی که تئاتر اصفهان با این همه مشکل از جمله کمبود سالن روبرو است این اقدام از سوی مسئولان جای تعجب دارد.
وی با اشاره به اینکه دلیل این اقدام رونق هنر تئاتر در اصفهان برشمرده شده است، گفت: رونق نمایش اصفهان تنها نیازمند حمایت مسئولان از اهالی تئاتر است.
این کارگردان تئاتر افزود: افراد غیرفعال این عرصه با یک دلخوشی کوچک از جای برمی‌خیزند همانگونه که بسیاری با وجود مشکلات مالی فراوان تئاتر در اصفهان هنوز از پای ننشسته‌اند.
با وجود تنها سه سالن نمایش برای کلان شهر اصفهان جای تعجب دارد که چگونه گروه‌های بی‌شمار تئاتری در اصفهان دندان بر جگر صبر می‌نهند تا این هنر را زنده نگه دارند.
تالار فرشچیانی که تنها به تئاتر اختصاص ندارد و به محل اجرای مراسم‌های شهری بیشتر شباهت دارد تا سالن تئاتر، تالار هنری که پذیرای نمایش‌های سفارشی شهرداری و از مرکز شهر بسیار دور است و تالار حوزه هنری که برخلاف گرایش اصلی خود – سینما – در وسط این کشمکش‌ها گویی میان‌داری می‌کند تا هنر تئاتر زنده بماند این ذهنیت را ایجاد می‌کند که چگونه در شرایط کمبود سالن نمایش، زنده نگه داشتن هنر تئاتر ممکن است.
تجهیز ۳۰ سالن تئاتر در اصفهان در صورت تقاضای اداره ارشاد اصفهان
معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری اصفهان معتقد است در صورتی که اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی اصفهان تقاضا کند، در اقدامی انقلابی ۲۰ تا ۳۰ سالن تئاتر را در طول چند ماه در سطح شهر تجهیز خواهد کرد.
علی قاسم‌زاده در گفتگو با خبرنگار مهر، در پاسخ به این سوال که چرا شهرداری اصفهان با وجود قول‌های مؤکد در برنامه نبض فرهنگ شهر در سال گذشته، در ارتباط با کمک به ارتقای تئاتر اصفهان فعالیتی نداشته است، اظهار داشت: قرار ما این بود که شهرداری تنها در بحث تجهیز و احداث سالن‌های شهر راه پیدا کند تا موازیکاری شکل نگیرد.
وی با بیان اینکه در جمهوری اسلامی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی امر تئاتر است، افزود: البته ما نیز به منظور رفع مشکل کمبود سالن در اصفهان دو پیشنهاد مطرح کرده‌ایم.
معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری اصفهان تأکید کرد: با توجه به اینکه سالن‌های ارگان‌های مختلف در سطح شهراصفهان بلااستفاده هستند نخستین پیشنهاد ما این است که به عنوان اقدامی کوتاه‌مدت و ضرب العجل‌گونه شهرداری با هزینه کمی آنها را تجهیز و فعال کند.
قاسم‌زاده اظهار داشت: اقدام بلندمدت ما می‌تواند ایجاد سالن در محورهای اصلی شهر باشد که در این ارتباط خیابان چهارباغ اصفهان را به عنوان محوری‌ترین نقطه شهر مدنظر قرار داده‌ایم و اکنون به دنبال زمینی برای احداث سالن هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که چرا از سال گذشته تاکنون اقدامی موثر در این زمینه انجام نشده است، بیان داشت: اداره ارشاد اصفهان فعالیت تئاتری چندانی نداشته است مگرنه در این زمینه از ما تقاضای احداث سالن می‌کرد.
معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری اصفهان در واکنش به این مطلب که اگر اصفهان در زمینه تئاتر فعال نبود نمایش‌های متعدد اهالی تئاتر چندین ماه در صف انتظار نمی‌ماند، گفت: اگر اداره ارشاد اصفهان تقاضا کند در اقدامی انقلابی ۳۰ سالن در سطح شهر را تجهیز میکنیم.
صحبت برخی مسئولان فرهنگی از عدم وجود تئاتر در اصفهان نشان از بی‌خبری آنها از اوضاع هنر نمایش است بدین معنا که گویی در طول این یک سال که از قول‌های مکرر شهرداری در ارتباط با تجهیز سالن‌های تئاتر می‌گذرد، حتی لحظه‌ای نیز به آن نیندیشیده‌اند.
اصفهان شهر مکتب ارحام صدر در تئاتر
مدیرکل ارشاد اصفهان نیز کمبود سالن تئاتر را مهم‌ترین مشکل هنر نمایش در اصفهان می‌داند و با توجه به کمبود بودجه ارشاد معتقد است شهرداری باید در این زمینه به این نهاد کمک کند.
حجت‌الاسلام حبیب‌رضا ارزانی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، این مطلب که اداره ارشاد اصفهان تئاتر قابل ارائه ندارد را رد کرد و ابراز داشت: اصفهان از گذشته‌های دور تاکنون در زمینه انواع تئاتر از جمله عروسکی، خیابانی، کمدی و صحنه‌ای پیشتاز بوده است و هم‌اکنون نیز تئاتری‌های اصفهان درزمینه نمایش بسیار فعال هستند.
وی افزود: اصفهان در زمینه‌های مختلف در طول تاریخ دارای سبک و مکتب بوده و در زمینه تئاتر نیز مکتب کمدی اصفهان و نام مرحوم ارحام صدر در تمام کشور مطرح بوده است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان با بیان اینکه اصفهان اکنون در زمینه تئاتر خیابانی در کشور حرف اول را می‌زند، تاکید کرد: این نوع از تئاتر دو سالی است که در اصفهان از رونق افتاده است و اهالی تئاتر اصفهان در دیگر شهرهای کشور به اجرا می‌پردازند که این مسئله نیازمند بررسی دقیق است.
وی مشکل اصلی تئاتر اصفهان را کمبود سالن برای اجرا برشمرد و گفت: در سراسر استان گروه‌های تئاتری بسیار فاخری فعالیت می‌کنند که همگی مشکل اصلی تئاتر را کمبود سالن و پلاتو (محل تمرین نمایش ) عنوان می‌کنند.
حجت‌الاسلام ارزانی ابراز داشت: در واقع کمبود سالن اجرا و پلاتو مشکل جدی تئاتری‌های اصفهان است و در جلساتی که با هنرمندان داشتیم همگی از این مسئله گلایه‌مند بودند.
خانه پیشکسوتان راهی برای دلگرمی اهالی تئاتر
وی تاثیر تئاتر فاخر فرهنگ جامعه را بسیار مهم برشمرد و گفت: نهادینه کردن فرهنگ دیدن تئاتر در جامعه نیازمند همیاری تمام مسئولان است.
مدیر کل ارشاد اصفهان تصریح کرد: اعتلای تئاتر اصفهان و بازگشت به شهرت سابق از دغدغه‌های مهم اداره ارشاد است و بر این اساس مدتی است با حضور در خانه پیشکسوتان تئاتر سعی داریم تا آنها را به عرصه نمایش اصفهان و کشور بازگردانیم تا ضمن دلگرمی برای جوانان تجربیات خود را در اختیار آنها قرار دهند.
وی افزود: با توجه به اعلام معاون فرهنگی شهرداری در زمینه تجهیز ۳۰ سالن تئاتر ما نیز اعلام امادگی میکنیم که در صورت کمک شهرداری به تجهیز بیش از ۳۰ عدد سالن کمک کنیم تا تمامی گروه‌های تئاتر خوب اصفهانی در این زمینه فعال شوند.
وی تبلیغات شهری برای علاقه‌مند کردن مردم به تماشای تئاتر را ضروری برشمرد و ابراز داشت: در ارتباط با گلایه هنرمندان از اجرای تئاتر شهرهای دیگر در اصفهان باید بگویم که این ددیگاه را قبول ندارم چراکه در تمام دنیا گروه‌های قوی تئاتر در شهرهای مختلف به اجرا می‌پردازند.
وی تعامل میان گروه‌های تئاتری تمام شهرهای کشور را ضروری برشمرد و گفت: این تعامل برای آشنایی با سبک‌های گروه‌های مختلف و افراد شاخص این عرصه ضروری است و هما‌نطور که انتظار داریم هنرمندان اصفهانی در دیگر شهرها اجرا داشته باشند طبیعی است هنرمندان دیگر شهرها نیز برای اجرا به شهر ما سفر کنند.
درخت تئاتر اصفهان به‌اندازه‌ای پربار است که هرگز از تبر بی‌امان هیزم‌شکن سرخم نمی‌کند، شاخه‌هایش شکسته‌اند، بدنش زخمی و خسته است اما هر بار جوانه‌ها و شاخه‌های نو بر تن بی‌جانش روح تازه‌ای می‌بخشد چراکه در اوج ناامیدی نیز هرگز امید خود را به تحقق وعده‌های پایان‌ناپذیر مسئولان از دست نداده است و به انتظار به بار نشستن دوباره لحظه‌شماری می‌کند.
خبرنگار: فاطمه کازرونی
نظر شما