شما دعوتید به تماشای رایگان ۱۹۰ گونه پرنده در تهران

علیرضا هاشمی، مدیرعامل گروه پرنده‌نگری طرلان، به خبرنگار مهر می‌گوید: پرنده‌نگری از یک جهت باعث آرامش ذهن و فکر می‌شود و مردم می‌توانند برای فرار از زندگی مدرن شهری اوقات فراغت خود را به تماشای پرندگان بگذرانند و از طرف دیگر ابزار خوبی برای حفاظت از طبیعت و محیط زیست است.

فعالیتی ارزشمند برای متخصصان و مردم عادی

این کارشناس پرنده‌شناس توضیح می‌دهد: پرندگان و بودن یا نبودنشان در یک محیط، شاخص‌های خوبی برای سلامت آن محیط هستند. کارشناسان حفاظت از این موضوع استفاده می‌کنند تا هم آگاهی لازم برای حفاظت را به مردم بدهند و هم تشخیص بدهند که وضعیت محیط زیست ما در چه حال است چون پرنده اگر حالش خوب باشد یعنی زیستگاه حالش خوب است.

وی با اعلام این که نردیک به ۱۹۰ گونه پرنده در تهران شناسایی شده است ادامه می‌دهد: کلکسیونی از پرندگان در کنار ما هستند اما ما هیچ گاه توجه نمی‌کنیم در حالی که این موضوع می‌تواند حتی ماهیت زندگی ما را تغییر دهد. ما یک پروژه‌ داشتیم که فرهنگ تماشای پرندگان را در میان مردم ایران نهادینه کنیم. شما همین امروز که از خانه بیرون می‌روید می‌گویید چه هوای آلوده‌ای، بیچاره شدیم بس که بوق می‌زنند و … اما این‌ حرف‌ها چیزی را عوض نمی‌کند. در عوض همان لحظه ممکن است شما صدای یک چرخ ریسک بزرگ را یا یک بلبل خرما را بشنوید و شناسایی آن می‌تواند روحیه شما را عوض بکند.

به این ترتیب به گفته او با پرنده‌نگری می‌توان مردم را بیشتر به طبیعت نزدیک کرد و به آن‌ها آرامش داد متخصصان هم اطلاعات خوبی را در این میانه برداشت می‌کنند یعنی مردم عادی از دیدن پرنده‌ها لذت می‌برند و اخبار دیدن پرنده‌ها را به متخصصان منتقل می‌کنند.

پرندگانی از سیبری و آفریقا در تهران

هاشمی با اعلام این که «هشت سال است که روی پرندگان شهر تهران کار می‌کنیم» در توضیح پیشینه این پروژه می‌گوید: زمانی که گروه طرلان به عنوان اولین گروه پرنده‌نگری ایران شروع به کار کرد، از خودمان پرسیدیم که آیا واقعا می‌دانیم شهر ما چه پرندگانی دارد؟ اگر نمی‌دانیم چطور می‌توانیم خودمان را پرنده‌شناس یا پرنده‌نگر بدانیم و بعد بگوییم که بقیه هم به تماشای پرنده‌ها بیایند.

مدیرعامل گروه‌ پرنده‌نگری طرلان ادامه می‌دهد: پروژه را شروع کردیم و نزدیک به ۱۹۰ پرنده فقط در شهر تهران و نه استان تهران شناخته شد. مردم شاید فکر کنند تهران چندان تنوع زیستی ندارد اما برخی از پرنده‌های ما تابستان‌ها از آفریقا به تهران می‌آیند و برخی زمستان از سیبری می‌آیند. برخی پرندگان همیشه اینجا هستند و برخی تنها رد می‌شوند. این‌ها هر کدام جاذبه است برای مردم.

عکس‌هایتان را به نام خودتان در فهرست کامل پرندگان تهران ثبت کنید

هاشمی با اعلام این که روی وبسایت گروه پرنده‌نگری طرلان آخرین فهرست روزآمد پرنده‌های شهر تهران همراه با عکس‌ها در دسترس است می‌گوید: این وبسایت که در اصل پروژه شناسایی و پایش پرندگان پشت سر آن است ایجاد شده تا پلی بین مردم و متخصصان ایجاد کند. مردم می‌توانند خودشان شبیه‌ترین گونه نسبت به عکسی که ثبت کرده‌اند را از روی چیزی که می‌بینند انتخاب کنند.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا برای کار نیازی به آموزش خاصی هست، توضیح می‌دهد:‌ کلاسها و دوره‌های آموزشی در موسسات مختلف هست اما تماشای پرندگان یک تجربه لذت‌بخش است که نیاز به هیچ درس و تحصیلی ندارد. شما الان خیلی ذهنی می‌توانید عقاب و کلاغ و گنجشک را از هم تشخیص بدهید و فقط باید چهارچوبی ایجاد کنید که این تشخیص بر چه اساسی انجام شده است؟ جثه؟ اندازه؟ شکل منقار؟ همین ها را می‌شود با دیدن تصاویر و در کنار هم گذاشتن تصاویر به دست آورد.

به گفته او علاوه بر این تالار گفتگویی هم هست که نیاز به حق عضویت ندارد و افراد می‌توانند وارد آن شوند عکسشان را بگذارند و توسط دیگر اعضا شناسایی می‌شود و توضیحات لازم به آن‌ها داده می‌شود. شاید اصلا پرنده جدید باشد و بعد می‌توانند روی وبسایت اعلام کنند که این پرنده جدید است و عکس و اطلاعات با اسم خودشان روی فهرست ثبت خواهد شد.

هاشمی با بیان این که این فهرست متعلق به همه مردم شهر تهران خواهد بود می‌گوید: ما چک لیست نهایی یعنی آن پرندگانی که تا الان ثبت شده را در اختیار همه گذاشته‌ایم و می‌خواهیم با خود مردم نهایی کنیم. خوشبختانه تعداد پرنده‌نگران آماتور تا پیشرفه‌ای که در شهر تهران هستند کم نیست به این ترتیب همه به ما کمک می‌کنند تا چک لیست کاملی از پرندگانی که تا کنون در تهران دیده شده را فراهم کنیم. به این ترتیب هر پرنده‌نگر یا علاقه‌مند می‌تواند وارد این درگاه الکترونیک بشود و فهرست همه پرنده‌های تهران را مثل یک کتاب ورق بزند و ببیند شبیه‌ترین گونه به پرنده‌ای که دیده است کدام است.

علاقه‌مندان می‌توانند از راه وب‌سایت www.tehranbirds.com و پس از بررسی فهرست عکس‌های خویش را با عرض ۱۲۰۰px و نهایتا تا حجم ۵۰۰kb کیلوبایت به همراه ذکر دقیق نام پرنده، نام عکاس، مکان و تاریخ ثبت عکس به ایمیل photos@tehranbirds.com ارسال کنند تا پس از انتخاب و تایید از آن استفاده شود یا در صورت وجود هرگونه ابهام به تالار پرنده نگری www.birdforum.ir مراجعه کنند تا بتوانند از همراهی دیگر پرنده‌نگران برای رفع هرگونه ابهام درباره پرنده‌ای که مشاهده کرده‌اند برخوردار شوند.