خبرگزاری مهر، گروه استانها زهرا ناصران: این روزها نمایش‌های خارجی در حالی در تبریز به روی صحنه می‌روند که زبان‌اصلی آن‌ها ترکی است و مردم برخلاف گذشته با درک بهتر زبان نمایش علاقه زیادی برای تماشای این قبیل اجراها رادارند اما در این میان تنها نکته‌ای که بیشتر جلب‌توجه می‌کند، نبود نمایش‌نامه‌های بومی است.
باوجوداینکه نخستین نمایشنامه‌نویس ایران میرزا آقا تبریزی بود اما امروزه حتی با حضور بیشترین دانش‌آموختگان دوره‌های فیلم‌نامه‌نویسی در تبریز، هنوز هم جای خالی نمایش‌نامه‌های متناسب با فولکلور و فرهنگ بومی منطقه احساس می‌شود.
اجرای نمایش‌ها به زبان ترکی موجب اقبال اقشار مختلف مردم تبریز بارده‌های سنی متفاوت به تئاتر شده است و این دوره را می‌توان فرصتی تاریخ‌ساز برای این شهر دانست چراکه تئاتر شهر تبریز و دیگر سالن‌های اجرای سطح شهر هرروز شاهد اجرای آثار متفاوت هستند و البته برخی از نمایش‌های اجراشده ازجمله رابینسون و کروزو نیز قرار است که به‌صورت مجدد در تبریز اجرا شود.
«حیدربابا» با ۸۰۰ هزار تماشاگر از رکوردداران تئاتر کشور
عبدالحسین لاله کارگردان نمایش «حیدربابا» در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: این نمایش در سال ۷۶ با زبان ترکی به روی صحنه رفت و با ۸۰۰ هزار تماشاگر از رکوردداران تئاتر ایران شد.
وی می‌افزاید: این نمایش شش بار در تبریز، تهران و در باکو به مدت یک هفته اجرا شد و در سال ۷۷ به علت کثرت عظیم تماشاگران حدود دو تا شش میلیون هزینه برای اجاره سالن‌های اجرا پرداخت کردیم.
کارگردان تئاتر تبریزی اضافه می‌کند: برخی از نویسنده‌های تبریزی بدون تحقیق ریشه تاریخی و فرهنگی آذربایجان اقدام به نوشتن نمایشنامه می‌کنند که فعالیت آن‌ها جنبه تقلیدی دارد.
وی اظهار می‌دارد: اگر زبان نمایش‌ها متناسب با زبان منطقه و همچنین بر اساس فرهنگ بومی باشد، تماشاگران زیادی برای تماشای این نوع نمایش‌ها استقبال خواهند کرد.
«کوراوغلو» ۶۰ بار بر روی صحنه با ۲۰ هزار تماشاگر
یعقوب صدیق جمالی کارگردان نمایش «کوراوغلو» هم از ۶۰ بار اجرای این نمایش در تبریز با حضور ۲۰ هزار تماشاگر خبر می‌دهد و اضافه می‌کند: این نمایش بعد از اجرا در تبریز در سال ۷۹ و ۸۰ نیز در کشور آذربایجان به روی صحنه رفت.
صدیق جمالی با اشاره به موضوع نمایش ادامه می‌دهد: «کوراوغلو» یکی از قهرمانان تاریخی و اساطیر گذشته آذربایجان بود که در تاریخ منطقه از قهرمان نامداری به شمار می‌رود.
«قاچاق نبی» آماده حضور درصحنه
امیر حجازی یکی دیگر از کارگردانان تبریزی نیز که این روزها نمایش «قاچاق نبی» را به زبان ترکی آذربایجانی برای اجرا آماده می‌کند، در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: من این نمایش را برای تبریز و کشورهای ترک‌زبان همسایه می‌سازم و ساخت آن را با تمرین بازیگران اعضای گروه و بازیگران مهمان شروع کرده‌ایم .
حجازی با اشاره موضوع نمایش «قاچاق نبی» ادامه می‌دهد: این نمایش به زندگی و مبارزات قاچاق نبی با حکام و مالکان دوران تزاریسم روسیه در آذربایجان می‌پردازد و بیش از ۵۰ بازیگر و عوامل اجرایی در تولید و اجرای آن شرکت دارند .
اجرای آنتی گون با بیشترین مخاطب
نمایش «آنتی گون» اثر ژان آنوی نیز در روزهای اخیر به کارگردانی علی پوریان و تهیه‌کنندگی محمد پژوهان در حالی به روی صحنه رفت که توانست بیشترین مخاطبان شهر را به خود اختصاص دهد.
علی پوریان در همین خصوص به خبرنگار مهر می‌گوید: آنتی گون ازجمله نمایش‌های ارزشمند ادبیات کلاسیک است که اجرای آن به زبان ترکی می‌تواند فرهنگ تماشای تئاتر جدی و فاخر به زبان ترکی را در میان علاقه‌مندان ایجاد کند.
وی با اشاره به اینکه نمایش آنتی گون کلاسیک به زبان ترکی به روی صحنه رفته است، اضافه می‌کند: متأسفانه تصور غلطی جاافتاده که تنها نمایش‌های طنز قابلیت اجرا به زبان ترکی رادارند، درحالی‌که تجربه اجرای تئاترهای جدی اثبات کرده علاقه‌مندان به تئاتر از تماشای آثار با زبان مادری استقبال می‌کنند و این نوع تئاتر کم‌کم جای خود را در میان مخاطب باز می‌کند.
«خان ننه» بیشترین مخاطب را به تئاتر شهر کشاند
رامین راستی كارگردان تئاتر «خان ننه» نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه این نمایش به زبان ترکی و با لهجه اهالی «خشكناب» روستای زادگاه استاد شهریار در تبریز به روی صحنه رفته است، می‌گوید: برای نخستین بار بعد از سال‌ها، سالن تئاتر استان این‌همه بیننده مشتاق را برای نمایشی به خود دیده است، به‌طوری‌که در سه روز نخست اجرا تمام ظرفیت این سالن ۲۵۰ نفره به‌طور كامل پر بود.
اجرای «چیلیس» به زبان ترکی برای درک آسان مخاطب
کامران قربانی کارگردان نمایش «چیلیس» اثر مولیر که آن را در سال ۹۰ به زبان ترکی اجرا کرده است، در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به علت انتخاب خود برای اجرای نمایش‌ها به زبان ترکی می‌افزاید: ادبیات ترکی را دوست دارم و با انتخاب این متون قصد دارم آثار شاهکار نمایشی دنیا را با هنرمندان ایرانی و بخصوص تبریز تجربه کنم و استعداد هنرمندان شهرستانی را با متون مهم و شاخص دنیا محک بزنم.
قربانی انتخاب زبان ترکی برای اجرای نمایش‌ها را اقدامی برای کاهش فاصله مردم با تئاتر دانسته و اظهار می‌دارد: می‌خواهیم با این اقدام تماشاگر بتواند با درک دیالوگ‌های بازیگران به‌راحتی با نمایش ارتباط برقرار کند.
اجرای چهار نمایش سهم کودکان از تئاتر تبریز
علی برنون کارگردان نمایش‌های «کوشی و موشی» و «ویزویزی و قیرمیزی»، «هامی یاتیب جیرتان اویاق» و «توپلان» نیز در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: این نمایش‌ها مسائل مختلف را با زبان حیوانات روایت می‌کند و اجرای این نمایش‌ها در فضایی شاد موجب حضور حداکثری کودکان در سالن اجرا می‌شود.
نمایش‌های «رابینسون و کروزو» به کارگردانی علیرضا کوشک جلالی، «آپاردی سئللر سارانی» به کارگردانی ابراهیم عباس علیزاده، «بیوه‌های غمگین سالار جنگ» به کارگردانی یعقوب صدیق جمال، «آرشین مال آلان» به کارگردانی بابک نهرین، «حماسه ستارخان» رامین راستی، «اینسی ننه»، «سارای»، «ائلچیلیق» و «زوراکی طبیب» به کارگردانی منصور حمیدی، نمایش «آیی» (خرس) به کارگردانی مهدی مددی ازجمله نمایش‌هایی هستند این روزها که به زبان ترکی در شهر تبریز اجراشده اند.
در حال حاضر با افزایش تحصیلات فعالان عرصه تئاتر و به وجود آمدن شرایط و وضعیت بهتر برای اجرای نمایش‌ها به زبان ترکی ایجاد شده و اکنون زمان آن رسیده است که نمایشنامه‌نویسان بومی نیز آستین‌های خود را بالا زده و از این فرصت تاریخی تئاتر تبریز برای اجرای نمایش‌های بومی به زبان ترکی استفاده کنند.
نظر شما