رحلت آيت الله العظمي حكيم :
در چنين روزي در سال 1390 ه ق آيت الله العظمي سيد محسن حكيم دار فاني را وداع گفت .
تلخيص از كتاب: گلشن ابرار،ج 2، : آيت الله محسن حكيم در خانتواده اي مذهبي و رواني ديده به جهان گشود . ايشان در نه سالگى به درسهاى حوزه روى آورد و سيد محمود، به عنوان نخستين استاد، بردار كوچكش را در آموختن ادبيات ، منطق و بخشهايى از فقه و اصول يارى داد. وي سپس در شاگردان شيخ صادق بن حاج مسعود بهبهانى و شيخ صادق جواهر جاى گرفت و توانست سه سال پيش از وفات آخوندخراسانى به درس خارج آن فقيه فرزانه راه يابد. در سال 1287 همزمان با درگذشت آخوند خراسانى در محفل درس آقا ضياالدين عراقى حضور يافت و دو دوره اصول آن بزرگوار را درك كرد. آنگاه به درس فقه شيخ على باقر جواهرى شتافته ، پنج سال از درياى دانش آن فقيه پارسا كامياب شد.سيد محسن پس از اين دوره در شمار شاگردان ميرزا محمد حسين نايينى جاى گرفت و سرانجام به سوي درس حكيم و عارف شهره عراق سيد محمد سعيد حبوبى شتافت . آشنايى با دردهاى مردم ، فروتنى ، تقوا، روشن بينى و دانش فراوان از سيد محسن شخصيتى دوست داشتنى ساخته بود. به گونه اى كه مى توان گفت پيش از درگذشت حضرات آيات عظام اصفهانى و بروجردى بسيارى از عشاير بين النهرين به وى گرويده بودند. روزگار زندگى حكيم را بايد سالهاى توفان ناميد. حوادث پياپى از هر سو بر دين باوران هجوم مى آورد و آنها را در موقعيتهاى دشوار گرفتار مى ساخت . ايستادگى در برابر اين تندبادهاى سخت ، تنها از كسى بر مى آمد كه توان گام نهادن در وادى پرفراز و فرود سياست داشته باشد و از رويارويى با سياستمداران هزار چهره نهراسد. بى ترديد مرجع وارسته نجف مى توانست چنين رسالت دشوارى را به دوش كشد واز كيان مؤ منان پاسدارى كند. در ديدگاه او ره سپردن در وادى سياست عين دين و وظيفه همه مؤ منان به شمار مى آمد. آن بزرگوار در يكى از نامه هايش از اين حقيقت پرده برداشته ، نوشت :اگر سياست به معنى اصلاح امور مردم و تلاش براى بالا بردن و پيشرفت آنها و نيك تر ساختن كارهايشان باشد... پس دين مقدس اسلام جز براى پرداختن بدين امور نيامده است و طبيعى است كه مؤ منان بايد با همه توان بدان پرداخته ، آن را واجب بدانند.حكيم با اين انديشه با استقبال حوادث شتافت . آن عالم رباني سرانجام در چنين روزي برابر با 1348 ش ديده از جهان فرو بست . مردم عراق در تشييعى ، كه در تاريخ آن كشور بى نظير بود، پيكرش را به نجف انتقال دادند و در كنار كتابخانه اى كه خود بنياد نهاده بود، به خاك سپردند.آن بزرگوار كتابها، مسجدها، كتابخانه ها و مدرسه هاى بسيارى از خويش به يادگار نهاد. يادگارهايى كه در كنار انبوه شاگردان دانشور و فرزندان شجاع و پاكدلش گنجينه آثار آن مرجع وارسته را پديد آوردند. گنجينه اى پر از نام شهيدان جاويد سيد محمد باقر صدر، سيد محمد مهدى حكيم ، سيد عبدالهادى حكيم ، سيد عبدالصاحب حكيم ، سيد علاءالدين حكيم و سيد محمد حسين حكيم در شمار تابناكترين گوهرهاى آن جاى دارند.
شهادت حجه الاسلام والمسلمين شاه آبادي :
درچنين روزي در سال 1363 هجري شمسي حجة الاسلام والمسلمين مهدي شاه آبادي نماينده مجلس شوراي اسلامي در سفري به جبهه به در جه شهادت نايل آمد . اوپيش از پيروزي انقلاب اسلامي سالها با ستمگران رژيم پهلوي به مبارزه بر خاست و در اين مسير بارها زنداني شد . او پس از انقلاب نيز يار و ياورانقلاب بود .
تاجگذاري رضا خان :
به نوشته تواريخ ميلادي در چنين روزي در سال 1926 ميلادي رضا خان ميرپنج به عنوان شاه پهلوي در ايران تاجگذاري كرد . رضا خان ميرپنج فرزند عباسقلي خان سواد كوهي معروف به" داداش بيك" در بيست و دو سالگي به سلك نيروهاي قزاق در آمد ودر اين مسير پيشرفت كرد . او در بيست سال آينده دوره هاي مختلف نظامي را تا فرماندهي هنگ قزاقخانه ( آترياد ) همدان طي كرد . در سوم اسفند سال 1299 هجري شمسي واحدهاي قزاق مقيم قزوين به فرماندهي رضاخان مير پنج وارد تهران شدند. كودتاي سوم اسفند 1299 با توجه به تاثيرات فراوان آن بر حيات سياسي ، اجتماعي ، فرهنگي و اقتصادي ايران واقعه اي مهم و در خور توجه است. انگليسي ها براي اجراي نقشه اي كه كشيده بودند به دو چهره سياسي و نظامي احتياج داشتند و سرانجام در اين ميان سيد ضياء الدين طباطبايي مدير روزنامه" رعد" و رضاخان ميرپنج را براي اين كار برگزيدند . رضاخان سوادكوهي كه چند سال قبل توسط" اردشير جي" به عوامل انگلستان ملحق شده بود به عنوان عامل نظامي كودتا به ژنرال" آيرون سايد" معرفي شد. در اين ميان با كمك بانك شاهنشاهي و همكاري نظامي كلنل اسمايس ، كاظم خان سياح مسعود خان كيهان ، قواي نظامي و قزاق سازماندهي شده و شرايط براي انجام كودتا و اشغال تهران فراهم شد . رضا خان در بهمن ماه همان سال در ملاقاتي با آيرون سايد توافق كرده بود كه پس از فتح تهران توسط نيروهاي قزاق مقام نخست وزيري به سيد ضياء الدين طباطبايي سپرده شود . براي اينكه رضا خان اطمينان حاصل كند كه در تصرف تهران مشكلاتي وجود نخواهد داشت ژنرال انگليسي به او اعلام كرد كه احمد شاه در جريان اين اقدام قرار دارد و نورمن سفير انگلستان در تهران مشكلات احتمالي را مرتفع خواهد كرد . سرانجام در شب سوم اسفند 1299 كودتاچيان وارد تهران شده و نقاط حساس شهر را به اشغال خود درآوردند. با فتح تهران حكومت به دست كودتاچيان افتاد . فرداي همان روز سيد ضياءالدين طياطبايي به عنوان نخست وزير رسما زمام امور را در دست گرفت. پست حساس وزارت جنگ با اندكي كشمكش در اختيار رضاخان سردار سپه قرارگرفت. پس از آن احمدشاه قاجار حكم رياست الوزرايي سيد ضياءالدين طباطبايي يزدي و سرداري سپه ژنرال رضاخان را صادر كرد. سيد ضيا ء الدين پس از دست گرفتن قدرت بسياري از شخصيت هاي سياسي را دستگير و به زندان افكند . از جمله اين شخصيت ها آيت الله مدرس بود . سيد ضياء الدين چند روز پس از كودتا به حضور احمد شاه رفت و شاه كه نسبت به جان خود به شدت بيم داشت وي را به عنوان نخست وزير كابينه جديد معرفي نمود .
كابينه سيد ضياء عملا وظيفه يك محلل براي ورود كابينه رضا خان را ايفا نمود . پس از چندي مقام وزارت جنگ نيز به رضاخان واگذار شد . به اين ترتيب با حمايت انگليسي ها ، وي يك به يك پله هاي ترقي را پيمود و به تدريج به محكم كردن مواضع خود مشغول شد . اما در اين مسير رضا خان با حضور مبارزاني چون سيد حسن مدرس نمي توانست به جولان گسترده بپردازد . در دوره چهارم مجلس، رضاخان كه در مقام وزارت جنگ بود، كوشيد امور دفاعى و اقتصادى را هم در اختيار گيرد . مدرس در دوازدهم مهر 1301، در جلسه 148 دوره چهارم مجلس، نطقى عليه رضاخان ايراد كرد و بر بركناري او تاكيد نمود. طرح موهوم جمهورى خواهى نيرنگ ديگر رضاخان بود كه مدرس آن را ضد استقلال و هويت ايران و رهاورد تصميم انگلستان براى تمركز قدرت در شخص رضاخان خواند و در جهت نابودىاش گام برداشت . سرانجام گروهى از نمايندگان وابسته، به نيرنگ روى آوردند، مدرس را به بهانه آشتى با رضاخان در منزل قوام السلطنة نگاه داشتند و در غياب وى سردار سپه با 92 راى مثبت مجلسيان قدرت را به دست گرفت .
كناره گيري علااز قدرت :
در چنين روزي در سال 1330 ه ش پس از اخطار شديد دولت انگلستان به ايران مبني بر كنار نهادن قانون ملي كردن نفت
حسين علاء از نخست وزيري كناره گرفت . بعدها دكتر مصدق پس از اعلام تمايل مجلس شوراي ملي به نخست وزيري رسيد .
وقوع حادثه چرنوبيل :
درچنين روزي در سال 1968 ميلادي واقعه هسته اي چرنوبيل در اوكراين رخ داد . بر اثر اين انفجار هسته اي ناشي از احتراق يك راكتور اتمي در شمال كي اف اين منطقه به تلي از خاك بدل شد و چند صد نفر جان خود را از دست دادند . از اين حادثه به عنوان يكي از تلخ ترين وقايع جهان ياد مي كنند . گفته مي شود اين انفجار مهيب ناشي از خطاي گردانندگان اين راكتور هسته اي بوده است .
تولد فردنيان اوژن دلاكروا :
در چنين روزي در سال 1798 ميلادي دلاكروا ، نقاش و ليتو گراف فرانسوي به دنيا آمد . روز نامه عنوان مهمترين اثر اوست .
تولد سر اون وليلامز ريچاردسون :
در چنين روزي در سال 1879 ميلادي ريچاردسون فيزيكدان مشهور انگليسي به دنيا آمد . او در سال 1928 ميلادي جايزه نوبل را در رشته فيزيك از آن خود كرد .
تولد لووديويك ويتگنشتاين :
بر گرفته از فصلنامه معرفت ، شماره 12 ، نوشته گونار سونسون ، ترجمه : حميد غفاري :
در چنين روزي در سال 1889 ميلادي لووديويك ويتگنشتاين فيلسوف اطريشي ديده به جهان گشود . وي در سال 1951 در كمبريج ديده از جهان فرو بست. در طول حيات و هستى دنيوى، تنها يك كتاب از او تحت عنوان «رساله منطقى - فلسفى» به چاپ رسيد. عمده محققان معتقدند كه آراى ويتگنشتاين در اين كتاب موجب تقويت و قوت نظريات پيروان پوزيتويسم منطقى را فراهم آورده است. علىرغم اين، او در نيمه دوم عمر خويش از بيشتر محتواى اين كتاب روى برتافت و نگاه خويش را معطوف به نظريه «بازى زبانى» نمود. آنچه كه امروزه به او جايگاه ويژهاى در قلمرو فلسفه اروپايى بخشيده، تاليفاتى است كه به صورت مجموعه آثار پس از مرگش جمعآورى و انتشار يافته است. اين مجموعه متشكل از يادداشتها و دستنويسهايى است كه عمدتا «در دوره عمر او به نگارش آمده است. از جمله مهمترين اين آثار «پژوهشهاى فلسفى» ، است كه در سال 1953به چاپ سپرده شد. نوشتارهاى ويتگنشتاين عمدتا به بررسى مسائل منطقى و مفهومى مىپردازد. او به شكلگيرى فلسفه علمى عصر حاضر كمك شايانى نمود و اصولا به تحليلهاى منطقى - كلامى عنايتى ويژه داشت. علىرغم گرايش و حساسيت فردى و درونىاش نسبتبه مسائل و مفاهيم ماورالطبيعه (خدا، روح، حيات، هستى و. . . ) متاسفانه نتوانست و يا نخواست كه اينگونه مفاهيم را در قلمرو فلسفهاش معنا بخشد. درك و فهم آراء، اعمال و رفتار ويتگنشتاين به غايت غامض است. اما پيچيدگى نظريات و عقايد او ابتداء تعلق به درونمايه آثار او ندارد، بلكه حكايت از روح بحرانزدهاى مىنمايد كه تن رنجورش را هر زمان به جايى مىكشاند: گاهى به كمبريج، زمانى به نروژ، گاهى به جبهه جنگ و. . . به سادگى و تنهايى عشق مىورزيد و بدان تا پايان عمر وفادار ماند. اغراقآميز نخواهد بود اگر بگوييم كه چنين ويژگىهاى روحى و روانى موجب گريز و انزجار او از نمودهاى اخلاقى - اجتماعى فرهگ غرب شد. شايد لازم آيد كه تحليلى روانشناختى از دوران كودكى و نوجوانى او به عمل آيد و شايد حل بسيارى از پيچيدگىهاى آراى او از اين راه ميسر شود. در دوره اول زندگيش به تدوين «مرزهاى انديشه» همت گماشت و در باب انطباق آن با «مرزهاى زبان» به گفتوگو نشست. ما حصل تلاش او در اين دوره، كتاب تراكتاتوس است، كه در آن نقش نافذ كانت را مىتوان به وضوح مشاهده نمود. و دقيقا آراى تنسيق يافته او در اين كتاب است كه مورد توجه شديد پوزيتويستهاى منطقى اروپايى واقع مىشود و سرلوحه شعارهاى تند و افراطى آنها قرار مىگيرد.
تاسيس گشتاپو :
درچنين روزي در سال 1933 ميلادي ، سازمان گشتاپو به عنوان نهاد پليس نازيسم در آلمان تاسيس شد .
«هرمان گورينگ» يكي از افسران بر جسته آلمان نازي اين سازمان را با هدف شناسايي مخالفين حزب نازيست تاسيس نمود و در اين مسير بسياري از مخالفين را با حضورمخفيانه در ميان اماكن مختلف مورد شناسايي قرار داد . اعدام براي مخالفين حزب نازيسم كمترين مجازات بود .
در گذشت ادموند هوسرل :
برگرفته از مجله فصلنامه مفيد ، شماره 19 ، نويسنده : علي حقي :
درچنين روزي درسال 1938 ميلادي ادموند هوسرل فيلسوف برجسته آلماني درهفتاد ونه سالگي درگذشت . ادموند گوستا و آلبرشت هوسرل درپروزنيتس موراويا (واقع در امپراطورى اتريش - مجارستان سابق و چكسلواكى امروز) متولد شد. وقتى تحصيلات دانشگاهى خود را شروع كرد علاقه زيادى به رياضيات و علوم طبيعى پيدا كرد. نخست به لايپزيگ رفت و درآن جا دركلاس درس ويلهلم وونت بنيانگذار روان شناسى تجربى حاضر شد، هر چند وونت تاثير خاصى بر او نگذاشت. بعد از دو سال به برلين رفت تا عمدتا به تحصيل رياضيات بپردازد. سپس به وين رفت و در آنجا رساله دكترايش را درباره مسالهاى رياضى نوشت و دكتراى خود را اخذ كرد. پس از آن مدتى كوتاه به عنوان استاديار دردانشگاه برلين به تدريس رياضى پرداخت وپس از آن به وين مراجعت كرد و در آن جا به جمع شاگردان فرانتس برنتانو پيوست و ازپيش برنتانو فلسفه خواند. دراين دوران براى تعميق بيشتر در رياضيات به فلسفه متمايل شد و زيرنظرشاگرد برنتانو، كارل شتومپف رساله دكتراى ديگرى با عنوان فلسفه علم حساب گذراند. روابط هوسرل و شتومپف صميمانه بود و در واقع به پاس قدردانى ازمحبتهاى شتومپف بود كه هوسرل كتاب پرآوازه خود به نام پژوهشهاى منطقى را درسال 1900 به وى اعطا نمود. در دوره زندگى در وين شاگرد دو رياضىدان معروف بود; كارل و ايرشتراس و لئو پلدكرونكر . هوسرل بعد از اتمام تحصيلات، فعاليت دانشگاهىاش را در دانشگاه هاله آغاز نمود. وى به مدت 14سال در آن دانشگاه تدريس كرد. بعدها با سمت دانشيارى به دانشگاه گوتينگن رفت و تاسال 1916 در آن جا ساكن شد.هوسرل در ميان دانشجويان اين دانشگاه گروه خاصى را براى بحث درباره پديدارشناسى گرد هم آورد. در سال 1916در دانشگاه فرايبورگ به استادى انتخاب شد و تا زمان بازنشستگىاش در اين سمتباقى ماند. وى در طول اين مدت و نيز پس از بازنشستگىاش سخنرانىهايى را در دانشگاههاى مختلف در لندن، پراگ، وين و پاريس در مورد پديدارشناسى ايراد كرد. مارتين هيدگر، فيلسوف معروف از همكاران هوسرل دردانشگاه فرايبورگ بود كه بعدها به توصيه هوسرل - جانشين وى در اين دانشگاه شد. هوسرل در فرايبورگ در گذشت.
تولد برنارد ملمود :
درچنين روزي در سال 1914 ميلادي بر نارد ملمود نويسنده مشهور آمريكايي به دنيا آمد . «كارچاق كن » عنوان مهمترين اثر اوست . وي در سال 1967 ميلادي جايزه پوليتزر ادبي را از آن خود كرد .
در گذشت دانيل دفو :
درچنين روزي در سال 1731 ميلادي دانيل دفو نويسنده مشهور انگليسي در سن هفتاد سالگي در گذشت . رابينسون كروزوئه عنوان مهترين اثر اوست .
در گذشت برانشتين برانسون :
درچنين روزي در سال 1910 ميلادي برانشتين برانسون نويسنده مشهور نروژي درگذشت . وي به سال 1903 ميلادي جايزه نوبل ادبي را از آن خود كرد .
در گذشت كارل بوش :
درچنين روزي در سال 1940 ميلادي كارل بوش شيمدان برجسته آلماني به دنيا آمد . وي به سال 1931 ميلادي جايزه نوبل را ازآن خود كرد .
عيد پاك براي نخستين بار :
در چنين روزي در سال 1478 ميلادي براي نخستين بار عيد پاك در جهان جشن گرفته شد .
نخستين دانگشه روسيه :
در چنين روزي در سال 1753 ميلادي نخستين دانشگاه روسيه در مسكو افتتاح شد .
روسيه عليه تركيه :
در چنين روزي در 1828 ميلادي روسيه عليه تركيه براي حمايت ازاستقلال يونان اعلام جنگ كرد .
انتشار نخستين روز نامه جهان :
درچنين روزي در سال 1630 ميلادي ، روز نامه لوز به عنوان نخستين روزنامه جهان در آلمان منتشر شد.
تهاجم به پاناما :
در چنين روزي در سال 1959 ميلادي كوبا عليه پاناما حمله نظامي كرد .
مالت و قانون اساسي :
در چنين روزي در سال 1972 ميلادي مالت صاحب قانون اساسي شد .
فرانسه عليه چاد :
در چنين روزي در سال 1978 ميلادي فرانسه عليه چاد نيروي نظامي گسيل داشت .
نظر شما