به گزارش خبرگزاري مهر ، در سال هاي اخير جوايز ملي، منطقه اي و بين المللي متعددي در حوزه هاي كيفيت، بهره وري و سرآمدي كسب و كار در كشورها ومناطق مختلف جهان نظير اروپا، امريكا، كانادا، ژاپن، استراليا وحتي كشورهاي در حال توسعه رواج يافته است. بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد بيش از 70 كشور جهان داراي مدل جايزه ملي كيفيت هستند.
اين جوايز ابعاد مختلفي دارند از يك سو مفاهيم كيفيت و سرآمدي كسب و كار را به زبان شيوا بيان كرده و يك الگوي نظام مند را براي طرح ريزي و استقرار نظام هاي مديريت جامع ارايه مي نمايد و از سوي ديگر ابزار سيستماتيك خود ارزياب مي باشند و به سازمان ها كمك مي كند كه نظام مديريت و عملكرد خود را براساس معيارهاي معين ارزيابي نموده (حتي با ساير سازمان ها مقايسه نمايند) و با حركت به سوي نظام مديريت كيفيت جامع، اهداف متعالي همچون افزايش رضايت مشتري، افزايش مشاركت كاركنان، بهبود مستمر، دستيابي به نتايج پايدار مالي و اقتصادي و... را محقق سازند.
درهرجامعه اي كه نظام جوايز كيفي و سرآمدي كسب و كار مشكل گرفته است، ارمغاني چون پيشرفت و بهبود را به جامعه ارزاني داشته است. تا جائيكه اين جوايز توانسته اند با الگودهي به سازمان ها، مفاهيم و روش هاي مديريتي جهت داده و آنها را به سوي بهبود مستمر و رشد و تعالي سازماني حركت دهند.
موارد ذيل نمونه هايي از نقش جايزه ملي كيفيت مي باشد:
1- افزايش آگاهي عمومي نسبت به اهميت كيفيت و ضرورت توجه بيش از پيش به آن در سطح جامعه، حركت به سوي نظام مديريت كيفيت جامع با در اختيار داشتن يك متدلوژي اجرايي علمي.
2- امكان ارزيابي سازمانها براساس معيارهاي علمي ارزيابي عملكرد.
3- امكان خود ارزيابي سيستماتيك توسط سازمان ها و شناخت نقاط قوت و ضعف خويش و مقايسه با ساير سازمانها
4- امكان شناسايي دستاوردهاي موفق سازمان ها در زمينه بهبود كيفيت و معرفي آنها به سايرين به منظور الگو برداري
5- ايجاد انگيزه رقابت در سازمان ها براي بهبود دائمي كيفيت فرآيندها، محصولات و خدمات توليدي
6- شناسايي و معرفي سازمان برتر و سرآمد كشور و ارج نهادن به تلاش آنها
7- افزايش توان رقابت پذيري سازمان ها در سطح ملي و بين المللي و همچنين افزايش سازگاري آنها با بازارهاي منطقه اي و بين المللي
8- پيشرفت سطح بهره وري ملي و دستيابي به موفقيت هاي پايدار اقتصادي
تاريخچه جوايز كيفيت
_____________
از حدود 50 سال پيش جوايز كيفيت به عنوان ابزاري جهت ارزيابي و مقايسه سازمان ها با يكديگر مورد توجه دولت ها و صاحبان صنايع قرار گرفت.
قديمي ترين جايزه ملي كيفت "جايزه دمينگ" است كه در سال 1950 توسط دبليو ادوارد دمينگ در ژاپن ايجاد شد.
در سال 1987 جايزه ملي كيفيت آمريكا به نام "جايزه ملي كيفيت بالدرج MBNQA معرفي شد.
يك سال بعد در سال 1988چهارده مدير برگزيده و مشهور از كمپاني هاي بزرگ اروپايي جهت ايجاد جايزه در سطح اروپا به توافق رسيدند و آن را تحت نام: European Foundation For Quality Management "EFQM (بنياد اروپايي مديريت كيفيت) منتشر كردند.
اين جايزه در مدت زمان كوتاهي نه تنها در سطح اروپا مورد استقبال قرار گرفت، بلكه در ساير كشورها نيز با اقبال روبرو شد.
هم اينك در بيش از70 كشور، جوايزي تحت عنوان جايزه ملي كيفيت، جايزه كيفيت و بهره وري، جايزه برتري جويي و جايزه تعالي سازماني ايجاد شده است.
همچنين 13 كشور عضو سازمان بهره وري آسيايي (APO) جوايزي تحت عنوان جايزه كيفي انتخاب كرده اند كه 7 كشور آن در زمره كشورهاي اسلامي قرار دارند.
بسياري از اين جوايز برپايه يكي از سه جايزه معتبر دمينگ، جايزه ملي كيفيت مالكوم بالاريج و جايزه كيفيت اروپايي طرح ريزي شده است.
جايزه ملي كيفيت ايران
______________
مدل سرآمد جايزه ملي كيفيت ايران با الگوگيري از آخرين ويرايش مدل سرآمدي كسب و كار بنياد مديرت كيفيت اروپا (EFQM) طرح ريزي شده است.
جايزه ملي كيفيت ايران جايزه است ملي كه براساس مصوبه يكصد و دومين جلسه شوراي عالي استاندارد، در روز 18 آبان هر سال مصادف با روز ملي كيفيت توسط رياست محترم جمهوري اسلامي ايران به برترين و سرآمدترين سازمان هاي ايراني حائز شرايط در بخش هاي مختلف كشور (شامل سازمان ها، بنگاههاي اقتصادي بزرگ، واحدهاي عملياتي، موسسات بخش عمومي، بنگاههاي كوچك و متوسط مستقل و بنگاههاي كوچك و متوسط وابسته) كه در زمينه ارتقاء كيفيت و سرآمدي كسب و كار فعاليت هاي چشمگيري را انجام داده اند، اعطا مي گردد.
عالي ترين مرجع تصميم گيري در جايزه ملي كيفيت ايران، شوراي سياستگذاري مي باشد و مطابق نظامنامه جايزه، دبيرخانه جايزه ملي كيفيت ايران مستقر در موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مجري جايزه بوده و كليه عمليات اجرايي مرتبط با جايزه را عهده دار است. يك كميته فني متشكل از 21نفر كارشناس متخصص در زمينه مديريت كيفيت و مباحث سرآمدي نيز، دبيرخانه و شوراي سياست گذاري را در طرح ريزيي و اجراي ملي كيفيت ايران ياري مي نمايند.
سطوح سرآمد جايزه ملي كيفيت ايران
_______________________
سطح سرآمدي جايزه ملي كيفيت ايران، بنگاهها را در دستيابي به درجات سرآمدي از يكديگر متمايز مي كند و ميزان موفقيت آنها در دستيابي به سرآمدي نشان مي دهد.
سطوح سرآمدي با توجه به حدنصاب هايي كه در ابتداي هر دوره توسط كميته فني جايزه ملي كيفيت ايران به تصويب مي رسد، شامل سه سطح زير است:
1- برندگان جايزه ملي كيفيت:
الف) تنديس زرين: از ميان نامزدهاي جايزه، نامزدي كه از حد نصاب تعيين شده بالاترين امتياز را كسب نمايد مي تواند به عنوان الگوي مرجع در سطوح ملي مطرح شده و برنده "تنديس زرين" گردد. براي سال 1382 حدنصاب تعيين شده براي اين سطح كسب حداقل 600 امتياز مي باشد.
ب) تنديس سيمين: از ميان نامزدهاي جايزه در هر طبقه، بهترين هايي كه مي توانند به عنوان الگوهاي مرجع در طبقه خود مطرح باشند، در صورت كسب امتيازي بالاتر از حدنصاب مربوطه، به عنوان "برنده تنديس سيمين" انتخاب شده و معرفي مي گردند، براي سال 1382 حدنصاب تعيين شده براي اين سطح، كسب حداقل 1500 امتياز است.
ج) تنديس بلورين: متقاضياني كه مدل سرآمدي سازماني را بطور كامل بكار گرفته و طي دوره معيني بهبود مستمر را در واحد خود نشان داده اند، بشرط كسب امتيازي بالاتر از حدنصاب مربوطه به عنوان نامزد جايزه معرفي و "برنده تنديس بلورين" مي شوند. براي سال 1382 حدنصاب تعيين شده براي اين سطح كسب حداقل 400 امتياز مي باشد.
2- تقديرنامه اشتهار در سرآمدي:
براي متقاضياني كه با مديريت خوب به پيشرفت در جهت سرآمدي سازماني نايل آمده اند. به شرط كسب امتياز بالاتر از حدنصاب مربوطه "تقديرنامه اشتهار در سرآمدي" اعطا مي گردد. براي سال 1382 حدنصاب تعيين شده براي اين سطح، كسب حداقل 1300 امتياز است.
3- گواهي اهتمام به سرآمدي:
براي متقاضياني كه با برگزاري دوره هاي آموزشي و انجام خود ارزيابي تعهد و پايبندي خود را براي حركت به سوي سرآمدي نشان داده اند، گواهي اهتمام به سرآمدي صادر مي گردد.
ساختار جايزه ملي كيفيت ايران
___________________
اين مدل، ساختار غير تجويزي داشته و از 9 معيار اصلي و 32 معيار فرعي تشكيل شده است كه پنج معيار اول تحت عنوان "توانمند سازها" و چهار معيار دوم تحت عنوان "نتايج" سازماندهي شده است.
1- رهبري:
رهبران سرآمد، ماموريت و دورنما را تدوين كرده و شرايط دستيابي به آنها را متحمل مي كنند. آنها ارزش هاي سازماني و سيستم هاي مورد نظر براي موفقيت پايدار را ايجاد و از طريق اعمال و رفتار خود به اجرا در مي آورند. آنها در دوره تحول ثبات در مقاصد دارند. هركجا كه لازم باشد چنين رهبراني قادر هستند جهت سازمان را تغيير داده و سايرين رابراي پيروي از آن تهييج نمايند.
2- خط مشي و استراتژي:
سازمان هاي سرآمد ماموريت ودورنماي خود را از طريق بوجود اوردن يك استراتژي متمركز بر ذينفعان با در نظر گرفتن بازار و بخشي كه در آن فعال هستند، اجرا مي نمايند.
3- منابع انساني:
سازمان هاي سرآمد تمامي توان بالقوه منابع انساني خود را در سطوح فردي، تيمي و سازماني مديريت نموده، بهبود داده و ازآن بهره مي برند. آنها عدالت و برابري را ترويج كرده و كاركنان خود را در امور مشارت داده و توانمند مي سازند. اين سازمان ها كارنانخود را به گونه اي حمايت كرده، با آنها ارتباط برقرار نموده و مورد تشويق قرار مي دهند كه منجر به ترغيب و ايجاد تعهد در ايشان شود تا مهارت و دانش خود را درجهت منافع سازمان به كار برند.
4- شراكت ها و منابع:
سازمان هاي سرآمد شراكتهاي برون سازماني، تامين كنندگان و منابع داخلي خود را به منظور پشتيباني از خط مشي و استراتژي و اجراي اثر بخش فرآيندها، برنامه ريزي و مديريت مي نمايند. آنها به هنگام برنامه ريزي و در حين مديريت بر شراكتها و منابع، ميان نيازهاي فعلي و آتي سازمان، جامعه و محيط توازن ايجات مي نمايند.
5- فرآيندها:
سازمان ها و فرآيندهاي خود را به منظور كسب رضايت كامل مشتريان و ايجاد ارزش فزاينده براي آنها و ساير ذينفعان، طراحي و مديريت نموده و بهبود مي بخشند.
6- نتايج مشتريان:
سازمان ها بطور فراگير نتايج برجسته مرتبط بامشتريان خود را اندازه گيري نموده و به آنها دست مي يابند.
7- نتايج منابع انساني:
سازمان هاي سرآمد بطور فراگير نتايج برجسته مرتبط با منابع انساني خود را اندازه گيري نموه و به آنها دست مي يابند.
8- نتايج جامعه:
سازمان ها به طور فراگير نتايج برجسته مرتبط با جامعه را اندازه گيري نموده و به آنهادست مي يابند.
9- نتايج كليدي عملكرد:
سازمان هاي سرآمد بطور فراگير نتايج برجسته مرتبط با عناصر اصي خط مشي و استراتژي را اندازه گيري نموده و به آنها دست مي يابند.
نظر شما