اقتصاد سياسی گوگل/ کارکردهای «گوگل مپ» برای واشنگتن

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل-مهدی پورحسنی: اقتصاد سياسي به تاثيرات متقابل حوزه اقتصاد و سياست و يا به تعبير ديگر به تاثير بازار، بنگاههاي اقتصادي و دولت مي پردازد.

گوگل نيز به عنوان يك بنگاه اقتصادي به طور طبيعي با حوزه سياست در تعامل بوده و تاثير و تاثرات متقابلي با حوزه سياست و دولت دارد.

گوگل را مي توان محبوب ترين موتور جستجو درايالات متحده آمريكا و جهان دانست. اين موتور جستجو در ايالات متحده  مقام اول قرار داشته و موتورهاي جستجوي ياهو و بينگ درمقام هاي بعدي قرار دارند.

اين شركت در سال 1998 توسط لري پيج و سرگئي برين ايجاد شد. اين موتور جستجو در دهه اول قرن بيست و يكم داراي فراز و نشيب هايي در حوزه اقتصاد سياسي بود.  به عنوان مثال در سال 2008 بدنبال بحران اقتصاد جهاني ارزش گوگل از 147 ميليارد دلار درسال 2007 به 106 ميليارد دلار سقوط كرد ولي به دنبال نگراني شركت هاي صنعتي و تجاري كه با كاهش درآمد مواجه بودند و خواستار بهينه شدن  هزينه هاي تبليغاتي خويش بودند گوگل از فرصت استفاده كرد و با ارائه راهكارهاي مناسب براي كنترل هزينه ها و اندازه گيري نتايج تبليغاتي درآمد خويش را افزايش داد.

اين شركت در سال مالي 2008 و 2009 يعني در اوج بحران مالي جهاني  به درآمد  بالاي 6 ميليارد دلار دست يافت كه از درآمد سال هاي گذشته اين شركت بيشتر بود وبه دنبال آن ارزش سهامش را به 169 ميليارد دلار رساند.

در واقع شركت گوگل در ازاي ارائه خدمات رايگاني مانند پست الكترونيك، به اشتراك گذاري ويدئو با يوتيوپ و شبكه هاي اجتماعي از اطلاعات كاربران استفاده كرده و كسب درآمد مي نمايد. ولي با توجه به سهم بالاي گوگل از موتورهاي جستجو و تعلق به حوزه جغرافياي سياسي ايالات متحده آمريكا اين شركت از طرق مختلف در صدد ايجاد يك نظم اطلاعاتي مشخص  در جامعه امروز جهاني است.

1-ايجاد انحصار: موتورهاي جستجو مانند گوگل با جمع آوري وسيع اطلاعات كاربران و تجزيه وتحليل رفتار ايشان قدرت انحصاري بالايي در برابر ديگر بازيگران براي خويش ايجاد مي نمايند.

 اين انحصار در ابعاد مختلف تبليغاتي و فرهنگي قابل بررسی است. اين انحصار به  توسعه نگاه تك بعدي به واقعيت منجر مي شود. در حوزه اقتصادي اين انحصار باعث كنترل قيمت و استانداردسازي در حوزه هاي گوناگون اقتصادي مانند روابط كار منجرگشته و در حوزه هاي سياسي اين انحصار به قدرت اطلاعاتي بالا و نفوذ در قدرت سياسي منتهي مي شود.

2- مزيت رقابتي: يكي ازكاركرد هاي گوگل براي دولت آمريكا ايجاد مزيت رقابتي در حوزه هاي اقتصادي و مشاركت در پروژه هاي استراتژيك ايالات متحده است.  

مطالعه موردي گوگل مپ و گوگل ارث نشان مي دهد پشت بي طرفي نقشه ها و تصاوير هوايي اين شركت ملاحظات تجاري و استراتژيك وجود دارد. از آنجا كه بسياري از شركتهاي تصوي برداري هوايي آمريكايي هستند اين شركت ها توانايي زيادي براي سانسور و كنترل بر اين نقشه ها دارند در حالي كه دولت هاي ديگر اين مزيت را ندارند و يا همكاري اين شركت با حوزه دفاعي و آژانس پروژه هاي پيشرفته ايالات متحده در حوزه هاي هوش مصنوعي و رباتيك از ديگر محورهاي همكاري گوگل با دولت ايالات متحده آمريكا است.

جوليان آسانژ بنيان گذار ويكي ليكس معتقد است كه گوگل رابطه گرمی با وزارت دفاع و خارجه ايالات متحده دارد. وزارت دفاع آمريكا در سومين ماه سال جاري اعلام كرد كه اريك اشميت مديرسابق اجرايي گوگل را به عضويت هيئت مشاوران نوآوري وزارت دفاع ايالات متحده منصوب كرده است و اين هيئت قرار است توسط اشتون کارتر وزير دفاع و اشميت انتخاب گردند.