هادی مرزبان کارگردان تئاتر درباره بازخوردهایی که این روزها از اجرای نمایش «بازار عاشقان» دریافت کرده است به خبرنگار مهر گفت: خوشبختانه بازخوردهایی که از این نمایش گرفتیم تا امروز خیلی خوب بوده است و در تمام این مدت بی اغراق تنها یک اظهارنظر منفی در یکی از سایت ها دیده ام. البته من مخلص همان یک نفر هم هستم اما تلاشمان این بوده که هیچ مخاطبی ناراضی از سالن نمایش بیرون نرود. با توجه به اینکه ما تبلیغات زیادی نداشتیم و تنها چند روز است که بیلبوردهای این نمایش در سطح شهر زده شده و البته نه رابطه آنچنانی داریم و نه از جاهای خاصی حمایت می شویم، تاکنون خود تماشاگران تبلیغ کار را کرده اند و به اصطلاح خود تماشاگر، تماشاگر آورده است.
«بازاز عاشقان» سومین نمایشم درباره شمس و مولانا است
وی درباره پرداختن به موضوع عشق آسمانی شمس و مولانا و شایعاتی که در این باره وجود داشته است، بیان کرد: آدم ها هرچه بزرگتر هستند، حرف و حدیث و شایعات نیز پیرامونشان بیشتر است. حتی آدم هایی را در سطح پایینتر در مملکت خودمان در نظر بگیرید که کسی کاری به کار آنها ندارد اما همین افراد به محض شناخته شدن، زندگی شان در معرض شایعه قرار می گیرد و همه پشت سرشان حرف می زنند. در مورد شمس و مولانا نیز وضع به همین منوال بوده است.
مرزبان درباره چگونگی پرداختن به این اثر نمایشی بیان کرد: «بازار عاشقان» سومین نمایشی است که درباره شمس و مولانا به صحنه می برم. اولین نمایش با عنوان «تنبورزن شادی ساز» نوشته محمد رحمانیان بود که سال ۷۲ بر اساس داستان «پیر چنگی» مولانا نوشته شد و با حضور بازیگرانی چون امین تارخ، پرویز پرستویی، حسن پورشیرازی، سهراب سلیمی، هرمز هدایت، قاسم زارع، فرزانه کابلی و... به صحنه رفت. رحمانیان قلم بی نظیری دارد و من قصد دارم دوباره این نمایش را به صحنه ببرم. دومین نمایشی که در این زمینه کار کردم «نوبت دیوانگی» نام داشت که سال ۸۳ به صحنه رفت و از منظری دیگر به زندگی شمس و مولانا می پرداخت. در آن نمایش، عشق شمس و کیمیا و ازدواج آنها بسیار پررنگ تر به تصویر کشیده شده بود.
وی درباره دادگاهی که در نمایش «بازار عاشقان» برای محاکمه شمس شکل گرفته است، توضیح داد: در واقع در اصل داستان دادگاهی وجود نداشته است و این دادگاه با تخیل نویسنده شکل گرفته است. نگاه محمد ابراهیمیان نویسنده اثر شکلی ایدئآلیستی دارد. حتی با وجودی که برخی از دوستان معتقدند که شمس شیعه نبوده است، اما در این نمایش شمس تشهد می گوید و شیعه است. نکته جالب توجه در این نمایشنامه این است که زمان و مکان در آن معنایی ندارد و حتی در صحنه ای ذهنی، مخاطب شاهد حضور منصور حلاج در صحنه است.
تلاش برای روشن شدن عشق آسمانی شمس و مولانا
وی یادآور شد: این نمایش بیشتر به روشن شدن رابطه عشق آسمانی شمس و مولانا می پردازد که متاسفانه برخی از ظاهربین ها این علاقه و عشق را به درستی تفسیر نکرده اند. شمس از عشق و انسانیت سخن می گوید و یکی از دلایلی که من به طرف این ماجرا کشیده شدم و به این نتیجه رسیدم که لزوم اجرای نمایشی همچون «بازار عاشقان» در جامعه ما احساس می شود، این بود که ما کم کم داریم عشق را فراموش می کنیم.
این هنرمند تئاتر اضافه کرد: متاسفانه این روزها همدیگر را فراموش کرده ایم. احساسات ما از بین رفته و همه ما زمخت و خشن شده ایم. این روزها در جامعه ما چیزی به عنوان دوست داشتن کمتر وجود دارد چون عینک های سیاهی زده ایم و با بدبینی به دنیا نگاه می کنیم. در زمان های قدیم وقتی که در قهوه خانه ها داستان رستم و سهراب را نقل می کردند، هنگام فرارسیدن صحنه مرگ سهراب، بسیاری از افراد قهوه خانه اشک می ریختند و حتی به نقال پول می دادند تا این صحنه را عوض کند و سهراب کشته نشود اما در حال حاضر دیدگاه ها تغییر کرده و جوان ها با خود می گویند سهراب چطور از ابتدا به رستم نگفت که پسر اوست و این حماقت محض است.
این کارگردان تئاتر ادامه داد: حتی زمانی که قصه لیلی و مجنون را برای جوانان تعریف می کنیم، آنها قادر نیستند که عشق مجنون به فردی مثل لیلی را که صورت زیبایی هم نداشته، باور کنند. معتقدم که عشق و احساس در میان مردم جامعه ما رنگ باخته و متاسفانه بوی نجیب خاکی که از کوچه پس کوچه های آب پاشی شده به مشام می رسید، دیگر به مشام نمی رسد و حسادت ها جای لطافت و عشق و محبت را گرفته اند. ما کنار هم هستیم اما انگار هرکداممان در یک جزیره تنها زندگی می کنیم. به همین جهت بود که فکر کردم از عشق سخن گفتن مورد نیاز است. اگرچه که در «بازار عاشقان» عشق را به تازیانه می کشند.
شمس مانند قهرمان فیلم های وسترن وارد داستان می شود
مرزبان با تایید این نکته که این نمایش بیشتر قصه شمس است تا مولانا، متذکر شد: درست است در این نمایش بیشتر به حال و هوای شمس می پردازیم. او مثل قهرمان فیلم های وسترن وارد شهری می شود و همه چیز را به هم می ریزد. البته شمس به جای تفنگ برای مردم شهر عشق هدیه آورده است اما مردم شهر تنها هزاران شایعه و بدگویی پشت سر او راه می اندازند و او را کافر می نامند. در این نمایش شمس در کلوزآپ ما قرار دارد. البته مطمئناً مولانا نیز نقش مهمی در نمایش دارد چون به هر حال مولانایی باید باشد تا عشقی آسمانی بین او و شمس شکل بگیرد.
وی تصریح کرد: این بی عدالتی ها تا بوده، وجود داشته و ادامه هم خواهد یافت. از زمان هابیل و قابیل که برادرکشی شکل گرفت، این اتفاق ها بوده است. اما اگر عشق و دوست داشتن به شکل عمیقی وجود داشته باشد، همه بدی ها پاک می شود. قرن ۲۱ انسان و احساس و عاطفه او را در هم پیچیده است و هیچ بعید نیست که در آینده ای نزدیک ربات ها آرام آرام با انسان ها به مسابقه برخیزند و حتی از آنها نیز پیشی بگیرند.
اجرای «تنبورزن شادی ساز» بعد از «بازار عاشقان»
مرزبان در پایان درباره فعالیت های آینده اش گفت: بعد از اجرای این اثر نمایشی، یک ماه استراحت خواهم کرد و احتمالاً در تیرماه تمرین های نمایش «تنبورزن شادی ساز» را آغاز خواهم کرد. اجازه اجرای این نمایشنامه را نیز از آقای رحمانیان گرفته ام. البته نمایش دیگری نیز در دست تولید دارم که اثری بزرگ است و ترجیح می دهم بعداً درباره اش صحبت کنم.
فرهاد قائمیان، محمد حاتمی، شهرام عبدلی، فرزانه كابلی، صادق توكلی، مجید غفاری، شیوا سرمست، محمد علایی، مریم افشار، آیه قبادیان، فائقه شلالوند، راضیه دهپایینی، گلریز ابراهیم، احسان عباسی، میلاد محمدیپور و... از جمله بازیگران این نمایش ۱۰۵دقیقهای هستند كه طراحی حركات موزون آن را فرزانه كابلی بر عهده دارد و تا ۱۵ اردیبهشت ماه هر شب ساعت ۱۸ در تالار وحدت به صحنه می رود.
نظر شما