خبرگزاری مهر – گروه استانها: «تعزیه و سووشون(سوگ سیاوش)» نام کتابی با عنوان فرعی «بررسی و نقد الهامگیری تعزیه از آیینهای اسطورهای ایران باستان» به نگارش سید ابوالحسن عمرانی است. این کتاب به تازگی در «انتشارت نوید شیراز» چاپ شده است.
ویژگی نمایشی تعزیه، مهمترین جنبهٔ هنری این مناسک آیینی است که نگاه پژوهشگران حوزهٔ نمایش، بیشتر بر آن معطوف بوده و بر همین مبنا آنان در پی یافتن منابعی جهت تأثیرپذیری و الهامگیری تعزیه از آنها برآمدهاند.
نویسنده در مقدمهٔ کتاب با بیان این موضوع که «برخی از پژوهشگران، رد پایی از آیینهای اسطورهای ایران باستان همانند سوگ سیاوش به دست داده و قائل به الهامگیری تعزیه از این آیین هستند.» و نیز اینکه «برخی دیگر، مشابهتهایی در ساختار شکلی و محتوایی تعزیه با تراژدی یونانی دیدهاند.» معتقد است که «...سنت عزاداری شیعیان در رثای حضرت سیدالشهدا(ع) تا آن اندازه پشتوانهٔ روایی و تاریخیدینی دارد که نیازمند الهامگیری و تأثیرپذیری از آیین دیگری نباشد...»
نویسنده در بخش «درآمد» کتاب، با توجه به قرآن، تفسیر قرآن، فرهنگ لغتها و... به ریشهیابی واژهٔ «اساطیر» میپردازد.
کتاب دارای دو بخش کلی است. بخش نخست، «تعزیه و سووشون(سوگ سیاوش)» نقد رابطهٔ تعزیه و آیینهای اسطورهای ایران باستان است. نویسنده در پایان این بخش، این سؤال را مطرح میکند که «چرا باید پیوسته در جستوجوی این باشیم که وجوه مشترک داشتههای فرهنگیِ خود را معلول تأثیرپذیریِ آنها از نمونههای همسنخ، متشابه یا متجانسشان _با تأکید بر وجود پیشینهٔ درام در هزارههای پیشین_ بدانیم؟»
بخش دوم کتاب، با عنوان «نقد نگرهٔ تعزیهٔ مضحک» با نقل قولهایی از آثار پژوهشی بهرام بیضایی، زندهنام صادق همایونی و دیگران، به تبیین «تعزیهٔ مضحک» و ویژگیهای آن میپردازد. نویسنده، در پایان این بخش، تعزیهٔ مضحک را اصطلاحی غیرمعقول در ادبیات نمایشی مذهبی میداند.
در پایان کتاب، در بخش نتیجهگیری، نویسنده، موضوعِ الهامگیریِ تعزیه از آیین سوگ سیاوش را فقط فرضیهای مطرحشده و باقیمانده میداند که دلیلی قطعی بر اثبات آن وجود ندارد.
در ادامهٔ نتیجهگیری میخوانیم: «مواردی که به عنوان شباهت تعزیه و آیین سوگ سیاوش پنداشته شده(همانند مرگآگاهیِ سیاوش و امام حسین(ع)، بریده شدن سرِ هر دو و...) مشابهت دو آیین بایکدیگر نیست بلکه مشابهت اتفاقی قهرمانان داستان _اسطورهای و تاریخی_ با یکدیگر است.»
«کتابنامه»، «یادآوری» و «چکیدهٔ انگلیسی» عنوانهای سه بخش کوتاه پایان کتاب است.
شناسهٔ کتاب:
نویسنده: سید ابوالحسن عمرانی
ناشر: انتشارات نوید شیراز
سال نشر: ۱۳۹۵
محل نشر: ایران – شیراز
موضوع: تعزیهپژوهی جنوب ایران
شمارگان کتاب: ۱۰۰۰ نسخه
تعداد صفحات: ۱۰۴ صفحه
شابک: ۰ - ۵۱۶ - ۱۹۲ - ۶۰۰ - ۹۷۸
شمارهٔ کتابشناسی ملی: ۳۸۴۶۴۲۰
قطع: رقعی
جلد: شومیز
بها: ۶۰ هزار ریال
نظر شما