"بهار، تابستان و ..." فيلمي زيبا كه در حك و اصلاح خراب شد

به گزارش خبرگزاري "مهر"، اين فيلم به كارگرداني كيم كاي دوك محصول سال 2004 سينماي كره است. فيلم وجهي اعتقادي دارد و با توجه به مسائل اجتماعي و نگاهي روانشناسانه مشكلات امروز جامعه بشري را كه حاصل صنعتي شدن و روابط نامطلوب انساني است، به ارائه تصويري مي پردازد كه به مساله بازگشت اعمال به افراد اشاره مي كند.

داستان اين فيلم درباره پسربچه اي است كه در يك معبد همراه استاد و مرشد خود زندگي مي كند. اين كودك به آزار حيوانات علاقمند است و پيرمرد با تربيت خاص بودايي سعي مي كند بدي كارش را به او تذكر دهد. سال ها بعد وقتي كودك به جواني برومند تبديل مي شود، دختري كه دچار مشكل تنفسي شده را براي درمان به معبد مي آورند. پسر عاشق دختر مي شود ... و وقتي سرخورده و نااميد از يافتن دختر به معبد بازمي گردد، پيرمرد به رسم بودايي خود را آتش مي زند و پسر با بستن سنگ به پشت خود و حمل مجسمه بودا دنبال راهي براي آمرزش گناهانش است.

فيلم "بهار، تابستان، پائيز، زمستان و دوباره بهار" بر اساس اعتقادات بودايي شكل گرفته، بي اعتنايي به هواي نفس، توجه به بازگشت عمل، خودداري از ايجاد عشق و تمايل به جنس مخالف و به سر بردن در زهد و تنهايي مسائلي است كه در اين اثر به شكلي دقيق و داستاني بيان مي شود. در اين فيلم يك ديالوگ وجود دارد با اين مضمون كه "شهوت ميل كشتن را در انسان به وجود مي آورد". اين جمله كليد اصلي فيلم است و كارگردان مي كوشد از وراي رابطه اي انساني به هواي نفس اشاره كند كه تداوم ندارد و به فاجعه پاياني منجر مي شود.

البته مخاطب ايراني چندان اين بخش را نمي تواند درك كند. چون صحنه هاي مهم و اصلي فيلم حذف شده اند. سكانس هايي كه در آن پسر جوان براي نخستين بار در عمرش با جنس مخالف مواجه مي شود و چون رفتار مناسب با يك دختر را بلد نيست، آرام آرام به دام عشق و هوس مي افتد. در اين صحنه ها كارگردان بر اين مساله تاكيد زيادي دارد كه عشق چيزي وراي احساس بيروني و لمس ظاهري است و در اين عنصر قدرتي وجود دارد كه اگر به مفهوم واقعي از سوي انسان ها درك شود، موجب رستگاري بشر مي شود.

بازگشت جوان به معبد پس از چند سال، زماني كه از عشق دختر سرخورده مي شود هم به نوعي تصويري از بازگشت به خود و درون است. جوان پس از كشف و شهود به اين مساله مي رسد كه زهد تنها راه رسيدن به فطرت پاك و انساني است. به همين خاطر وقتي بازمي گردد و متوجه مرگ خودخواسته استادش مي شود، همان سنگي كه در كودكي براي تفريح و خنده به حيوانات مي بست را به خود مي بندد تا با رياضتي كه از اين طريق به خود مي دهد، روحش را صيقل دهد و از بدي ها پاك شود.

در اين فيلم صحنه ديگري هم وجود دارد كه استاد پس از رفتن جوان لباس هايش را براي او مي گذارد و خود به درون قايق ميان درياچه مي رود و خود را آتش مي زند تا خاكسترش به شكل ديگري به حيات بازگردد. اين صحنه هم كه از فيلم حذف شده، هر چند به نظر خودكشي مي رسد و در اعتقادات ديني مطرود است، در اصل نوعي نگاه استعاره اي و فلسفي و شرقي را نشان مي دهد كه به جهت تمثيلي خودسوزي را بخشي از عروج و صعود روح مي داند. همچون ققنوسي كه مي سوزد و از خاكستر خود سر برمي آورد و اين چرخه همچنان ادامه دارد.

تمامي صحنه هاي فيلم سينمايي "بهار، تابستان، پائيز، زمستان و دوباره بهار" در منطقه اي ديدني و سرسبز در ميان كوهها و درياچه اي زيبا ضبط شده است. كارگردان در اين فيلم توجه زيادي به تصويرسازي دارد و از كمترين ديالوگ استفاده مي كند. به همين خاطر فيلم را در چشم اندازي بسيار زيبا مي سازد كه هر نماي آن براي مخاطب جالب توجه باشد و بتواند در جذب نگاه وي موثر واقع شود. از سوي ديگر، فيلم در نظر دارد مساله نياز انسان به طبيعت را مطرح كند و اهميت اين مساله در زندگي بشر را نشان بدهد.

در پايان فيلم كه بهار دوباره و رسيدن جوان به كسوت استادي است، كودك ديگري نشان داده مي شود كه استاد تصوير او را بر كاغذ مي كشد و پسربچه با ديدن لاك پشتي كه آرام بر محل اقامت آنها مي گذرد به سوي آن مي رود و با توجه به نوعي شيطنت كودكانه به بررسي لاك پشت مي پردازد كه براي او عنصر ناشناخته اي است. فيلم با ارائه اين صحنه قصد دارد انسان را به كودكي بازيگوش و بي تجربه تشبيه كند كه درصدد كشف رازهاي هستي است و با بسياري از اين پديده ها به عنوان بازيچه برخورد مي كند.

فيلم سينمايي "بهار، تابستان، پائيز، زمستان و دوباره بهار" يكشنبه شب 15 مردادماه در قالب مجموعه برنامه سينما و ماوراء از شبكه چهار سيما پخش شد.