مخاطب موسیقی سنتی کم شده است/ آوازخوانان امروزی کپی کار شده اند

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- محمد حسین نیکوپور: رحیم عدنانی که  پیش از این آلبوم «کُنار» با موضوع موسیقی بختیاری را روانه بازار کرد، اکنون و پس از یک تجربه موفق، آلبوم «حریر شبنم» با موضوع موسیقی سنتی ایرانی را به علاقمندان موسیقی اصیل ایرانی ارائه کرده است.

مشتاقان آواز ایرانی از خوب شنیدن و خواندن جدا شده اند

این هنرمند موسیقی محلی بختیاری در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه آنچه اکنون مورد تاکید و توجه قرار نمی گیرد، نبود دقت در آواز ایرانی است، گفت: اکثر مشتاقان آواز ایرانی(مخاطبان یا خوانندگان موسیقی سنتی) از آواز خوب شنیدن و خواندن جدا شده اند.

عدنانی که سال ها نزد استادانی نظیر شجریان، نوربخش، و رضوی سروستانی به فراگیری آواز ایرانی مشغول بوده، اظهار کرد: جدا شدن از اسلوب موسیقی سنتی باعث شده خواننده های این گونه موسیقی خوب آوازخواندن را فراموش کنند و شنونده ای که خوب گوش می دهد هم ترجیح دهد آن‌را کنار بگذارد.

این کارشناس موسیقی که در دامنه های سبزکوه چهارمحال و بختیاری زاده شده آفت موسیقی و آواز ایرانی را درآمدزایی دانست و ادامه داد: هر استودیو ضبط موسیقی تلاش می کند از هر صدایی درآمدزایی کرده و می خواهد صدای خوب را در جامعه عرضه دارد.

تمایل به تصنیف خوانی بیشتر است

وی با بیان اینکه اصول و پایه آواز، تکنیک است، ادامه داد: فراگیری تکنیک یکی از مهمترین اصولی است که آوازخوان را وادار می کند در کنار یادگیری تکنیک، آوازخوانی را جدی و موضوع های علمی را دنبال کند. بدین خاطر، اعتقادم بر این است که طی سال‌های اخیر آواز آنچنان که باید و شاید پیشرفتی نکرده و خواننده ها بیشتر به سمت تصنیف خوانی روی آورده اند.

عدنانی یکی از دلایل این موضوع را برای آوازخوان یا مخاطب تکثر تصنیف خوانی دانست و اشاره کرد: بدین خاطر است که اکنون آواز ایرانی از بین رفته است.

این دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی با بیان اینکه آنهایی که تمایل به آواز سنتی دارند بیشتر روی تقلید در خواندن تاکید دارند، گفت: تقلیدخوانی به شکل مُد روز در آمده که هنرجویان آواز نیز به شکل خلاقه رشد نمی کنند. صدای خوب گرچه تکنیک آواز می خواهد، اما از همه مهمتر دغدغه نیاز دارد. امثال استادان آواز در گذشته خواندن آواز دغدغه شان بود تا اینکه به فکر مطرح شدن باشند.

آوازخوانان امروزی کپی کار شده اند

عدنانی که در آلبوم اخیر خود با عنوان «حریر شبنم» با مجید درخشانی همکاری داشته، ادامه داد: صدای امثال شجریان متعلق به خودشان بود و بدین خاطر ماندگار و جاودانه شد که آواز تقلیدی نبود. در حالیکه آوازخوانان امروزی کپی کار شده اند و این کپی کاری باعث شده صدایشان کمتر به گوش برسد.

وی ادامه داد: متاسفانه آنچه در محافل آموزشی دنبال می شود این است که می خواهند جوانان را کورکورانه آوازخوان کنند و مسیر آموزشی به شکل علمی دنبال نمی شود.

خواننده آلبوم های «کُنار» و «حریر شبنم» با اشاره به اینکه هنرجوی آوازخوانی ایرانی بیش از اینکه نیاز به تشویق داشته باشد باید دست کم الفبای موسیقی بداند، اظهار کرد: صداسازی موضوعی نیست که یکباره اتفاق بیفتد، اما هر هنرجویی که به دوره های آموزشی مراجعه می کند در پی صدای خوب آمده است.

آموزش آواز ایرانی غربال گری نشده

عدنانی یکی از دلایل اُفت آواز ایرانی را آموزش های نادرست دانست و افزود: آموزش آواز ایرانی هیچگاه غربال گری نشده است، از این رو این اُفت جلو رشد آواز ایرانی را گرفته است. نداشتن تکنیک در آواز سبب شده برخی «فالش خوان» و دچار روزمره گی شوند.

این خواننده سنتی خوان درباره آلبوم «حریر شبنم» نیز به خبرنگار مهر، گفت: این آلبوم که در سال 92 ضبط شد، دارای 6 تصنیف و 4 قطعه آوازی است. قسمت اول آن در دستگاه سه گاه و قسمت دوم آن در آواز ابوعطاست. در این آلبوم از اشعار حافظ، سعدی، عطار نیشابوری، شفیعی کدکنی، فایز دشستانی و شهرام اقوامی استفاده شده است.

عدنانی به ویژگی های این آلبوم اشاره کرد و آهنگسازی زیبا و دلنشین استاد مجید درخشانی، آوازهای آن را برشمرد و گفت: در طول مراحل طراحی و معماری آوازها تمام سعی و تلاشم بر این بود که با بهره مندی از تجربیات شنیداری ام و نقطه نظرات گران سنج اساتیدم، به دور از هر گونه تقلید و شبیه سازی به شیوه خواندن اساتید مطرح آواز، با صدای واقعی خودم، آوازهایی را خلق کنم که متعلق به خودم باشد.

این آوازخوانی موسیقی ایرانی ادامه داد: اشعار این آلبوم از میان سروده های شاعرانی همچون لایق شیرعلی (شاعر تاجیک)، محمد سبزواری، عطار نیشابوری، سعدی، حافظ، شفیعی کدکنی، فائز دشتستانی و شهرام اقوامی انتخاب شده است. تصنیف زمانه، وادی عشق، ساربان، عاشق زار، لاله واژگون، صیاد دل و همچنین قطعاتی ساز و آوازی قطعات اجرا شده در «حریرشبنم» هستند.

عدنانی درباره شیوه اجرایی خود در آلبوم منتشر شده اش گفت: کوشش کردم با بهره مندی از شیوه  آوازخوانی اساتیدی که صدایشان و نوع آواز خواندنشان را دوست دارم بدون هر گونه تقلید، از ذوق و خلاقیت خود در طراحی آوازها استفاده کنم.

او که دارای آلبوم هایی با عنوان «مندگار»، «شولیز»، «دا» و «کُ نار» است با بیان اینکه به فراگیری علمی و اصولی آواز معتقد است، اندوخته‌های خود که از محضراساتیدش آموخته را در قالب کلاسهای نفس گیری، صداسازی، تکنیک های آواز، ردیف آوازی و طراحی آواز در آموزشگاه های آوای مهربانی تهران، نوای مهر اصفهان، کیان بانگ مهر یاسوج، باران شیراز، نوبانگ شهرکرد و مهرگان بروجن به هنرجویان خود آموزش می‌دهد.

رحیم عدنانی از طایفه بابادی یکی از طوایف اصیل و بزرگ ایل بختیاری است. او فارغ التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی و دارای مدرک کارشناسی موسیقی از شورای ارزشیابی هنرمندان  و از معدود خوانندگان ایل بختیاری است که آواز را به صورت علمی و اصولی و در محضر بهترین اساتید آواز ایرانی همچون زنده‌یاد رضوی سروستانی (ردیف آوازی)، استاد محمدرضا شجریان (اصول صداسازی و رفع اشکال در اجرا)، حمیدرضا نوربخش (صداسازی تکنیک آوازو ردیف آوازی)، محمدعلی کیانی نژاد (نفس گیری)، علی اکبر شکارچی (تلفیق شعر و موسیقی و مقام های لری و بختیاری)، کورش اسدپور و ملک محمد مسعودی (موسیقی بختیاری) فرا گرفته است.