به گزارش خبرگزاری مهر، شماره ۱۲۳ نشریۀ اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «بولتمان و اسطوره زادیی» منتشر شد. وحید صفری و زهره همت دبیری این مجموعه را به عهده داشتند و از اسطورهزدایی به عنوان یکی از مهمترین برنامه‌های الهیاتی در قرن بیستم نام می برند.
این برنامه را کارل رودلف بولتمان الهی دان لوتری آلمانی همزمان با جنگ جهانی دوم پایه گذاری کرد و مخالفت‌ها و موافقت‌های زیادی را از سوی متکلمان و الهی دانان مسیحی برانگیخت و به نقطۀعطفی در الهیات مسیحی تبدیل شد. اندیشۀ محوری بولتمان در اسطورهزدایی این بود که می‌توان عهدجدید را به شکل اگزیستانسیالیستی تفسیر کرد، به‌طوری که پیام معنوی و اصلی آن محفوظ بماند و در عین حال زنگارهای اسطوره‌ای از آن زدوده شود تا انسانی که دیگر اسطوره ای نمی اندیشد بتواند آن را بپذیرد. نخستین اثر او رسالۀ عهدجدید و اساطیر بود، اما او بعدها آثار دیگری را نیز در این زمینه منتشر کرد که برخی از مهمترین آنها عبارت از عیسی مسیح و اساطیر، امید مسیحی و مساله اسطورهزدایی، درباره مساله اسطورهزدایی هستند.
بخش پرونده با عنوان «بولتمان و اسطورهزدایی» از شش مطلب تشکیل شده است. نخستین نوشتار مقالۀ کوتاهی با عنوان «زندگی و اندیشه رودلف بولتمان» است که به اختصار به زندگی، آثار، پروژه اسطورهزدایی و ماهیت آن و همینطور میراث به جا مانده از بولتمان برای علم الهیات و سایر اندیشمندان، می پردازد.
دومین نوشتار گفت و گویی است که وحید صفری با خانم آنگلا اشتاندهارتینگر انجام داده است در این گفت وگو پرسشهایی دربارۀ خاستگاه اسطورهزدایی، ارتباط بولتمان با بعضی از معاصرینش نظیر کارل بارت و تاثیر این افراد در نظریهپردازی او مطرح شده و به موضوعاتی همچون تاثیر جنگ جهانی بر شکلگیری نظریات بولتمان و وضعیت کنونی مطالعه و پژوهش در باب آثار وی، وضعیت دیدگاههای این متفکر در دانشگاهها و مدارس آلمان در حال حاضر و امکان انجام اسطورهزدایی در مورد قرآن پرداخته شده است.
نوشتار سوم مقالهای بهقلم اف.اف.بروس با عنوان «اسطوره و عهدجدید» است. مولف در این مقاله معانی متفاوت اسطوره در عهد قدیم و جدید و شکل تغییر یافته آن را نزد بولتمان بررسی میکند؛ همچنین وی علاوه بر واکاوی روش، اهداف و نتایج اسطورهزدایی به تاثیر آن در مسیحیت توسط بولتمان می پردازد.
«آیا تفسیر بدون پیش‌فرض امکان دارد» عنوان چهارمین نوشتار دفتر ماه به قلم رودلف بولتمان است که به موضوع تفسیر و امکان وجود پیش‌فرض در آن اختصاص دارد. «مولف این مقاله بر این باور است که اگر مفسر بخواهد بی‌هیچ پیش‌فرضی تفسیر کند باید همچون لوح سفیدی پیش از تفسیر در نظر گرفته شود که چنین وضعیتی قابل تصور نیست و از سوی دیگر تفسیر بدون پیش‌داوری و تعصب تنها تفسیر بایسته است.» بولتمان در قالب این مقاله، دیدگاه خود را به طور مبسوط در این باب شرح می‌دهد و به بررسی امکان انجام تفسیر بدون پیش‌فرض میپردازد.»
جِی. اف. تانِر نویسنده مقاله «اسطورهسازی مجدد بهمثابه جایگزینی هرمنوتیکی برای اسطورهزدایی» در پنجمین مقالۀ این مجموعه به تعریف برنامه اسطورهزدایی و نقاط قوت و ضعف آن میپردازد و میکوشد باز تعریفی از ماهیت حقیقی اسطوره ارائه دهد زیرا بر این نظر است که بولتمان در این راه به خطا رفته است.
ششمین و آخرین مقاله این دفتر به قلم جوآن میانگ چو «انتقاد کارل یاسپرس از رودلف بولتمان» نامیده شده است و در دو مرحله، ابتدا رد یاسپرس بر ایده بولتمان در مورد اسطورهزدایی و ضدسامی گرایی را تحلیل می کند و سپس انتقاد یاسپرس از بولتمان در پرتو دانش کلامی و تاریخی را بررسی می کند.
بخش دوم نشریه با عنوان ادب و هنر مشتمل بر سه مقاله است. نخستین مقاله را با عنوان «طینت و تربیت از دیدگاه سعدی و کنفسیوس» فتح الله مجتبایی نگاشته است. دومین نوشتار به قلم ویولتا وایبل مقالهای با عنوان «افق، نوسان، مرزها» که ابراهیم لطفی به فارسی ترجمه کرده است. در آخرین مقاله این بخش محسن کرمی به «آیین مهر، نماد گرایی رنگ ها و نگارگری ایرانی» پرداخته است.
بخش سوم نشریه «اندیشه و نظر» نام دارد و مشتمل بر پنج نوشتار است. اولین مطلب با عنوان «بررسی مطالعات اسلام شناسی معاصر در غرب» گفتگویی است که منوچهر دین پرست با حسن انصاری انجام داده است. سپس انشاءالله رحمتی مقالهای با عنوان «پیکار در راه جهان» نگاشته است. سه مقالۀ دیگر این بخش به ترتیب عبارتند از: «تبیینی عصب- روانشناختی از تجربه دینی» نوشتۀ «آنا ال.سی. رونه هاو» و ترجمۀ زینب اسلامی، «مسیح شناسی آینه» به قلم الکساندر تریگر با ترجمه محمد حسین محمدپور و در آخر «جایگاه اخلاق و فقه در آثار و فعالیت های بانو امین» که زینب صالحی نگاشته است.
دو بخش پایانی نشریه عبارت از کتاب و گزارش هستند. در ابتدا مقالهای با عنوان «انجمن های ادبی» به قلم سید مسعود رضوی آمده است و سپس منیره پنج تنی به بهانۀ انتشار کتاب «تاریخ ترجمه در ایران»(نشر ققنوس) با عبدالحسین آذرنگ گفت و گو کرده است. در این گفت وگو مباحث مربوط به گفتمان ترجمه در ایران، ضرورت تاریخنگاری در باب ترجمه، منابع و نحوۀ پژوهش بررسی شده است. بخش پایانی به گزارش مهمترین وقایع یک ماه گذشته در حوزۀ اندیشه اختصاص دارد.
شماره ۱۲۳ نشریه اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «بولتمان و اسطورهزدایی» با مدیر مسئولی و سردبیری انشاءالله رحمتی به بهای ۲۰۰۰ تومان منتشر شده است.
نظر شما