به گزارش خبرنگار مهر، اولین دوره تربیتی آموزشی توانمندسازی مسئولین آموزش اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل سراسر کشور از ۷ تا ۹ مرداد در ساختمان بنیاد علمی فرهنگی حیات تهران با بهره‌گیری از اساتید صاحب‌نظر ملی و منطقه‌ای برگزار شد.
در روز اول دوره عطاءالله بیگدلی استاد دانشگاه و فارغ‌التحصیل حقوق دانشگاه امام صادق به ارائه مبحث «مبانی نظری مباحث علمی-آموزشی » پرداخت و اظهار داشت: در جهان مدرن تعریفی از علم شده است به این معناست که انواع آگاهی‌ها و اطلاعات و انواع فهم‌هایی که تا پیش دوران یونان، فهم‌های غیرعلمی هستند. به همین دلیل در نگاه تاریخ تمدن غرب تمام علوم به یک آغاز برمی‌گردد و آن برهه‌ی آغاز برهه یونان است.
وی در رابطه با وضعیت یونان پیش از میلاد مسیح گفت: یونان پیش از سال ۶۰۰ قبل از میلاد، وضعیت میتولوژیک و اسطوره‌ای دارد. یعنی بنیاد موجه کننده آن جهان اسطوره‌ها هستند و در آن جهان همه‌چیز با چند واسطه به اسطوره‌ها ارجاع داده می‌شود. در جهان دینی، شما هر مسئله‌ای را به بنیاد خداوند ارجاع می‌دهید، از نوع فهمتان از جهان، تا فرهنگ و تمدنتان و لایه‌های بسیار رویین تمدن مثل نحوه پوشیدن لباس و غذا خوردن و یا نظام‌های وسیع‌تری چون نظام سیاست، آموزش، اقتصاد همه این‌ها با چند ارجاع به بنیاد موجه کننده آن جهان ارجاع داده می‌شود و این نکته بسیار مهمی است و در مورد تمام جهان‌ها از سنتی، مدرن و میتولوژیک و غیره صادق است.
این استاد تاریخ تمدن غرب در رابطه با سیر تحولات رخ‌داده در مغرب زمین اظهار داشت: بعد از یونان تحولاتی رخ داد و روم سرکار آمد، گذشت تا در مغرب زمین از سال ۱۵۰۰ تا ۱۶۵۰ میلادی به وضعیت رنسانس رسیدیم که درواقع احیا نگاه یونانی و رومی به علم است. در این دوره پدران علوم جدید یعنی گالیله و فرانسیس بیکن، ماکیاول، داوینچی و هابز ظهور کردند.
این استاد دانشگاه با اشاره به چگونگی تلقی دانشمندان دوره رنسانس از علم گفت: در کتاب «جریان اصلی اندیشه غربی» نوشته یوفان، گالیله می‌گوید فهم ما از علم در قرون‌وسطی، یک فهم دینی بوده است، در قرون‌وسطی انسان برای پیدا کردن مجهولات خود به کتاب مقدس می‌کرد چراکه بنیاد علم در قرون‌وسطی دینی بود و همه‌چیز به خدا ارجاع داده می‌شد.
بیگدلی در ادامه با طرح این سؤال که «در جهان امروز بنیاد موجه کننده جهان جدید چیست؟» گفت: خداست؟ فلسفه است؟ علم است؟ خیر.. بنیاد موجه کننده جهان امروز، تکنیک و تکنولوژی است.
وی در ادامه با اشاره به نگاه گالیله در علم گفت: علم یعنی تمام معارفی که از راه تجربه و انباشت تدریجی تجربه‌ها ناشی می‌شود، و غیر آن وهن و خرافه است. این نگاه به علم در جهان مدرن نمادی ساخته است به نام آکادمی.
این استاد دانشگاه بابیان اینکه «علم در نگاه بیکن یک گام به جلو رفت» گفت: بیکن پدر جهان تکنولوژیک است، بیکن جمله بسیار معروفی دارد به این مضمون که آن علمی به‌دردبخور است که به کار قدرت تصرف من در جهان بیاید. در جهان ساینتفیک انسان یک اشتیاقی برای دانستن دارد و خود دانستن موضوعیت دارد، ولی انسان در جهان تکنولوژیک به دنبال ارتباط علم با خودش است و رگه‌های اومانیستی را می‌توان در این نوع نگاه به علم یافت.
بیگدلی در ادامه با اشاره به اینکه «بعد از انقلاب صنعتی، علم در خدمت صنعت و تکنیک قرار گرفت» اظهار داشت: این نگاه ادامه پیدا کرد، تا اکنون ما در جهانی زندگی می‌کنیم که مفهوم علم ذیل مفهوم تکنیک قرارگرفته است.
این استاد تاریخ تمدن غرب با طرح این مسئله که « ما در جهان دینی چه تلقی از علم‌داریم» بیان داشت: در اسلام واژه داریم بنام العلم، وقتی در عرب اول واژه‌ای الف و لام قرار می‌دهیم یعنی اینکه این واژه یک اصطلاح است. همان‌گونه که در جهان مدرن science اصطلاحی خاص از آگاهی‌های ماست، در جهان دینی هم العلم اصطلاحی خاص است و به همه آگاهی‌ها العلم گفته نمی‌شود.
بیگدلی در پایان با مقایسه علم در دوجهان دینی و مدرن گفت: ما درواقع با دوهرم بالعکس مواجه هستیم. در نگاه مدرن با توجه به اینکه نگاه مادی و انسانی اهمیت پیدا می‌کند، علومی که ناظر به آن جهان‌ها هستند علوم برتر و علوم که از آن جهان‌ها دور هستند علوم پست‌ترند. در جهان دینی چون نگاه الهی اهمیت دارد، علوم توحیدی در رأس این هرم قرار دارد و مصداق تام العلم آگاهی‌های الهی و توحیدی است.
نظر شما