به گزارش خبرگزاری مهر، فرهاد دبیری معاون در نشست هم اندیشی احیاء و نجات تالاب بختگان با اشاره به ارزش و اهمیت اکولوژیک و زیست بومی تالاب بختگان، گفت: روند غلط توسعه ای همچون حفر چاه های متعدد، تغییر کاربری اراضی منجر به شرایط کنون بختگان شده است.
وی با بیان اینکه بختگان تالاب بین المللی و از بالاترین درجه حفاظتی مناطق یعنی پارک ملی برخوردار است، اظهار کرد: زمانی بختگان میزبان بالغ بر یک میلیون پرنده مهاجر بود که از جمله جاذبه های گردشگری استان محسوب می شد اما امروز هیچ اثری از زیبایی و شکوه و خدمات تالاب باقی نمانده است.
دبیری با اشاره به موفقیت کسب شده در روند احیاء ارومیه و تثبیت شرایط دریاچه افزود: با ایجاد عزم و اجماع ملی می توان در مورد بختگان نیز به موفقیت دست پیدا کرد.
تغییر الگوی کشت نیازمند زمان و آموزش و فرهنگ سازی است
ناصر مقدسی قائم مقام سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور از دیگر حاضران در این جلسه بود که ضمن استقبال از تشکیل کارگروه احیاء و نجات بختگان ذیل نظر شورای عالی آب، گفت: سیاست وزارت جهاد کشاورزی، حذف توسعه کمی کشاورزی و تغییر الگوی کشت در کشور است اما این موضوع نیازمند زمان و آموزش و فرهنگ سازی است.
مقدسی ضمن تاکید بر ظرفیت مطلوب و بالای حوضه برای احیاء، تصریح کرد: اما برای احیاء و نجات بختگان، روند کنونی به ویژه در بخش کشاورزی، قطعا باید اصلاح و بازنگری شود.
در ادامه، ضیاء الدین شعاعی مدیرملی مقابله با پدیده گرد و غبار با بیان اینکه سال خشک شدن تالاب، باید سال فریاد حوضه برای تهدید آبی ثبت شود، گفت: خشک شدن تالاب ها نشان دهنده مدیریت و کنترل نادرست منابع و مصارف است.
شعاعی ضمن تاکید بر ضرورت افزایش نظارت و سخت گیری بر میزان برداشت چاه ها، تصریح کرد: کار تغییر فرهنگ مردم به ویژه در حوضه تغییر الگوی کشت بسیار سخت است.
بنابراین گزارش، علی حیدری از دفتر تخصیص آب وزارت نیرو با بیان اینکه در بحث کلان مدیریت آب، بالاترین میزان نسبت آب مصرفی به آب تجدید شونده حوضه در بسیاری از کشور ۴۰ درصد است و رسیدن این نسبت به بالای ۶۰ درصد، به دلیل اینکه آب تجدید شونده در بلند مدت به دست می آید، بحران محسوب می شود، گفت: اما متاسفانه در ایران، برداشت آب در سال کم آبی و پر آبی یکسان است.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس طرح تعادل بخشی آبخوان ها با در نظر گرفتن ملاحظات استانی، نسبت آب قابل برنامه ریزی مصرفی در حوضه کشاورزی و میزان آب برداشتی از سفره های آب زیرزمین باید به میزان بسیار زیادی کاهش پیدا کند.
بختگان نمونه روشن ناپایداری حوضه های آبریز در ایران
در ادامه، صدیقه ترابی مشاور معاونت آب و آبفای وزارت نیرو با بیان اینکه بختگان نمونه روشن ناپایداری حوضه های آبریز در ایران است، گفت: خشکسالی نباید مانع از پذیرش اشتباهات صورت گرفته در توسعه نامتوازن کشور شود.
وی ادامه داد: افت آب زیرزمینی منجر به قطع پیوند آب های سطحی با آب های زیرزمینی شده و خشک شدن رودخانه و تالاب ها را به دنبال خواهد داشت.
ترابی خشک شدن دریاچه ها، تالاب ها و رودخانه ها را بازتاب رفتار ناپایدار در کشور و هشداری برای تغییر مسیر و روند کنونی دانست و خاطرنشان کرد: البته دست یابی به پایداری بدون توجه به معیشت مردم مقدور نیست.
علیرضا پرستار مشاور معاون وزیر جهاد کشاورزی نیز با اشاره به برداشت ۱۵ برابری حد مجاز از منابع آبی، گفت: باید به طرح به کاشت به جای طرح نکاشت فکر کرد.
حمزه ولوی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان فارس نیز یکی از مهمترین دلایل مرگ تالاب ها را برداشت بی رویه آب برشمرد و افزود: خشکسالی تالاب بختگان نتیجه وجود حدود ده هزار چاه غیر مجاز در حوضه آبریز کر و سیوند بعنوان تامین کننده اصلی آب این تالاب است.
وی با بیان اینکه به رغم وسعت کمتر و شرایط متفاوت، کشت در حوضه بختگان تقریبا برابر با کشت حوضه ارومیه است، گفت: ۲۰۰ میلیارد متر مکعب بیش از ظرفیت تغذیه، برداشت آب صورت می پذیرد.
ولوی اشاره ای هم به آسیب های ناشی از فعالیت پتروشیمی شیراز برای تالاب بختگان داشت و اظهار کرد: آلودگی های کنونی تالاب در کنار تهدید تبدیل شدن حوضه به کانون گرد و غبار دو خطر جدی برای استان است.
پارک ملی و پناهگاه حیات وحش بختگان در ۷۰ کیلومتری غرب نی ریز فارس قرار گرفته است. دریاچه های طشک و بختگان یکی از بزرگترین و پرآب ترین دریاچه های کشور محسوب می شوند که در سال های پرباران گسترش یافته و به هم می پیوندند.
بختگان نخستین بار در سال ۱۳۴۷ به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شد و سپس در سال ۵۴ به عنوان پناهگاه حیات وحش و در سال ۱۳۷۴ بخشی از آن شامل مجموعه دریاچه های بختگان، طشک و تالاب های موجود در ورودی زهکش ها به انضمام ارتفاعات شمال دریاچه بختگان به عنوان پارک ملی تعیین شد.
جلسه هم اندیشی احیاء و نجات تالاب بختگان با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، سید محمدعلی افشانی استاندار فارس، نمایندگان وزاری نیرو و جهاد کشاورزی و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و مسئولان استانی، به میزبانی سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد.
نظر شما