خبرگزاری مهر-گروه هنر-عطیه موذن: دفتر موسیقی صداوسیما مرجع نظارت بر همه آثار موسیقایی است که از طریق این سازمان پخش می شود و اگر قطعه ای یا اثری با مشکل مواجه شود اولین مرجعی که باید در این باره نظر دهد این دفتر است. به طور مثال قطعاتی که در برنامه هایی مثل «شب کوک» انتخاب می شوند و یا قطعاتی که در مسابقه لباهنگ «خندوانه» اجرا می شدند زیر نظر این دفتر است همچنین تیتراژهای سریال ها و برنامه های تلویزیونی ابتدا باید مجوز این دفتر را کسب کنند تا بتوانند به پخش برسند.
محمدباقر معلم مدیر دفتر موسیقی صداوسیما چندی پیش به خبرگزاری مهر آمد و درباره موسیقی های برنامه ها و مجوزهایی که به این آثار تعلق می گیرد، گفتگو کرد.
وی در بخش نخست این گفتگو به اقدامات و فعالیت های دفتر موسیقی و سرود اشاره کرد و از حضور نخبگان و هنرمندانی به این دفتر سخن گفت که سال ها در سازمان صداوسیما حضور نداشته اند.
معلم در بخش دوم این گفتگو نیز از دلایل مجوز نگرفتن تیتراژ «ماه عسل» سخن گفت و اینکه موارد متعددی را در ارزیابی یک قطعه در نظر می گیرند. معلم همچنین درباره موسیقی های برنامه رادیویی «جمعه ایرانی» که دلیل عمده تعطیلی این برنامه بود یادآور شد که این موسیقی ها به دفترشان نرسیده است علی رغم اینکه آنها تنها مرجع در سازمان هستند که بر موسیقی ها نظارت دارند. این درحالیست که پیش از این دفتر موسیقی و سرود سازمان صداوسیما به همراه شورای نظارت بر سازمان به عنوان نهادهایی مطرح می شدند که با موسیقی های این برنامه مخالفت دارند.
بخش دوم و پایانی این گفتگو را در زیر می خوانید:
*شما در بخش قبلی صحبت های خود تاکیدات زیادی داشتید که از هر نوع فرم و ظرفی برای استفاده از محتوای مورد نظر بهره گرفته می شود. چرا گاهی موسیقی برنامه هایی مثل «جمعه ایرانی» که سال ها روی آنتن رفته و مشکلی هم نداشته است به یک باره با معضلاتی رو به رو شد در حالی که آنها هم ادعا می کردند برای محتوای طنزی که ارائه می کردند ظرف مناسبشان همان بود که استفاده شد.
- هر کسی که تولیدکننده اثری در سازمان صدا و سیما یا در هر جایی دیگر است ممیزی های بسیاری را در فرایند کار پشت سر می گذراند. ممکن است خود شما در خبرگزاری به عنوان نویسنده اولین ممیزی کار خود باشید. دبیر سرویس هم ممکن است نکاتی را حذف یا اضافه کند. در حوزه موسیقی هم همین منوال جریان دارد. دفتر موسیقی سیاست های این حوزه را تدوین و نمونه های عالی موسیقی را عرضه می کند طبیعتا همه تولیدات سازمان در دفتر موسیقی انجام نمی شود. دوم اینکه دفتر موسیقی آخرین مرجع است و اگر قرار شود کاری روی آنتن پخش برود این دفتر آخرین مکانی است که اثر به آن جا می آید. در واقع ممکن است قطعاتی در مراحل میانی کنار گذاشته شوند و حتی یک شبکه ممکن است برای خود هدفمندی دیگری داشته باشد. «جمعه ایرانی» یکی از این مصادیق است که به دفتر موسیقی نرسید که درباره آن نظری داده شود.
*یعنی موسیقی «جمعه ایرانی» برای ارزیابی و نظارت به دفتر موسیقی نرسید؟ چون پیش از این یکی از مکان هایی که به عنوان جایگاه حقوقی عنوان می شد که به موسیقی های «جمعه ایرانی» ایراد وارد می کند دفتر موسیقی صدا و سیما بود.
- خیر اگر کسی گفته است که دفتر موسیقی صدا و سیما با موسیقی های «جمعه ایرانی» مشکل دارد باید سندی ارائه کند.
*سوال دیگری برای من ایجاد شد اینکه اگر مشکلی با موسیقی یک برنامه بوجود بیاید جز شما مرجع دیگری هم در سازمان وجود دارد که به آن استناد شود؟
- خیر تنها مرجع نظارت بر موسیقی در سازمان دفتر موسیقی و سرود است. این مرجع تخصصی ترین مرجع سازمان است و خود سازمان این جایگاه را برای دفتر در نظر گرفته است.
*وگرنه موازی کاری صورت می گیرد.
- بله. موازی کاری صورت می گیرد و حتی شما می بینید در حوزه های مختلف بسیاری از آثار از شهرستان های کشور برای دریافت مجوز به دفتر ما می رسد اما همانطور که گفتم ممکن است بخشی از آثار و قطعات در نظارت های اولیه و به صلاحدید خود مدیران اولیه حذف شده باشد. ممکن است مدیر شبکه، مدیر گروه و یا مدیر برنامه به نوعی حسب ماموریت ها و اولویت های موضوعی و مضمونی خود ممیزی هایی را اعمال کنند که این بدیهی و طبیعی است. همانطور که گفتم این کار هر روز در تمام بخش های خبرگزاری شما هم انجام می شود، هر واحد و بخشی ابتدا اثر را با توجه به اهداف محتوایی خود بررسی می کند بعد به حوزه بالاتر ارجاع می دهد تا به مرجع نهایی برسد. بنابراین هر اثر که از جمیع جهات برای پخش تایید شد در نهایت به دفتر موسیقی و سرود می رسد تا گواهی کیفی خود را از این مرجع دریافت کرده و دارای مجوز پخش از آنتن رسانه ملی شود. این همه را عرض کردم اما درباره برنامه «جمعه ایرانی» من نشنیدم که به صراحت گفته باشند که موسیقی ها مشکل داشته است.
*شما در صحبت های خود بر محتوا تاکید کردید عوامل این برنامه هم محتوای مورد نظرشان را در فرم مورد نظر خود کار کردند و جواب هم داده آیا می توان گفت فرم مورد نظر ممنوع بوده است؟
- البته من منحصرا درباره مصداق «جمعه ایرانی» حرف نمی زنم اما یکی از کارهایی که در دفتر موسیقی انجام شد این بود که ما حکم کلی ندهیم چراکه بسیاری از مشکلات به رای های کلی بر می گردد. نمی توان به طور مطلق گفت که کاری ایراد دارد و یا تماما بی ایراد است. اساسا تخصص یعنی ورود به دایره مصادیق و بررسی و شناخت اجزا، باید نتیجه نهایی را با توجه به شکل بهره گیری در نظر گرفت. باید مصداق آن بررسی شود به همین دلیل است که دفتر موسیقی شورای روزآمدی را طراحی کرده است که متشکل از کارشناسان ارشد شعر و موسیقی سازمان است که هر لحظه آثار را رصد کنند و این ارزیابی نه بر اساس قاعده های کلی که بر اساس اجزای زیر مجموعه آن است. ممکن است کاری در ذهن خوب نباشد و وقتی که انجام می شود، می بینید که به درستی و به خوبی انجام شده است و یا بالعکس. به همه این دلایل است که بایست از صدور رای کلی در حوزه های تخصصی پرهیز کرد، خصوصا ارباب جراید و رسانه نبایست توجهی به این دست کلی گویی ها داشته باشند، شاید شنیدن برخی نقل ها در مثلا وسایل نقلیه عمومی جای و جایگاهی داشته باشد و حیرت مخاطب متخصص را برنینگیزد اما همان حرف را وقتی در تخصصی ترین حوزه ها می شنوید بی شک حیرت می کنید.
*پس نمی توان به طور قطع گفت استفاده از سبک یا فرمی از موسیقی ممنوع است؟
- اساسا هیچ قاعده ای را نمی توان به صورت مطلق و قطعی بیان کرد البته طبعا مخاطب می داند که ما در حوزه موسیقی حرف می زنیم والا فی المثل در حوزه دین و یا اخلاق کار از نوعی دیگر است. غرض این که هیچ کلی ای را نمی توان به طور قطع تایید یا تکذیب کرد زیرا هزار نکته باریکتر از مو در کار است، مثلا در همین حوزه شما بیان اخبار از رسانه های بیگانه کاری تقبیح شده است اما آیا به طور مطلق می شود گفت که شما هرگز خبری از آن رسانه ها را نقل نمی کنید؟ قطعا خیر زیرا بسیار وقت ها خبری را نقل می کنید تا نقد مرجعش کنید و نادرستی منبعش را جلوه بخشید. پس منعش وجود دارد مگر اینکه کاری را در جهت پیشبرد اهداف در بر داشته باشد. این یک مساله کلی است اما در عین حال به صورت مصداقی اگر موسیقی «جمعه ایرانی» برای ارزیابی به دفتر موسیقی ارایه شود، سعی می کنیم با بهترین شرایط کار بررسی شود تا هم مخاطب نتیجه دلچسبی ببیند و هم وجوه تخصصی و اهداف کلی محتوایی در آن لحاظ شود.
*فکر می کنید این نوعی ضعف در سازمان است که در حوزه گسترده ای مثل موسیقی وضعیت برنامه سازان و تهیه کنندگان در استفاده از موسیقی مشخص نیست؟
- اولا این آسیب را نه در سازمان که شاید در بسیاری از حوزه های فرهنگی می ببینید اما آنچه مهم است این است که این روال در سازمان رو به بهبود است. می دانید بخشی از مسایل مثل فرهنگ سازی است یعنی هم زمان می برد هم علاوه بر نرم افزار نیاز به بسترهای سخت افزاری دارد، این نکته ای است که در سازمان مورد توجه واقع شده و خدا را شکر کار اصلاح زیر ساخت ها و ایجاد بسترهای سخت افزاری در حال انجام است. به طور مثال در حوزه موسیقی دفتر موسیقی سامانه آرشیو جامع دیجیتال موسیقی را طراحی کرده و کار را تا استفاده از تولیدکنندگان برنامه های تولیدی پیش برده است لذا خواهید دید که در این صورت هم کار سهل تر می شود هم کیفیت فزونتر خواهد شد.
*فکر می کنید ممکن است نوعی نگرانی از سپردن موسیقی به دفتر شما به عنوان مرجع اصلی وجود داشته باشد؟ گاهی ما می شنویم که بعضی از موسیقی ها و قطعاتی که از وزارت ارشاد مجوز می گیرند برای اجرا و پخش در یک برنامه از دفتر موسیقی و سرود سازمان مجوز لازم را دریافت نمی کنند.
- به عنوان یک قاعده کلی باید بیان کرد که هر جایی شأن ذاتی خود را دارد فی المثل خوراکی که شما به یک کودک می دهید با خوراک یک فرد بزرگسال متفاوت است. سازمان صداوسیما مخاطبی میلیونی دارد که ممکن است در یک لحظه ۱۰ میلیون و یا ۲۰ میلیون باشند اما تیراژ یک کتاب و یا سی دی در جامعه ما حدود ۲ تا ۳ هزار عدد و گاهی ۱۰۰۰ عدد است و در بهترین شرایط تنها چند هزار نفر به یک قطعه دسترسی پیدا می کنند. بنابراین هر عقل سلیمی تصدیق می کند که خوراکی که قرار است عمومی و برای ۲۰ میلیون نفر عرضه شود با خوراکی که قرار است برای ۳ هزار نفر عرضه شود معیارش متفاوت است. ممکن است در فضای چند هزار نفری محصولی پسندیده باشد اما برای مخاطب چند میلیونی قابل قبول نباشد و حتی عیب باشد شما هم در حوزه خبرگزاری به همین شکل عمل می کنید چرا که «کل یوم هو فی شأن» هر چیزی شأن خود را دارد و باید طبق این شأن عمل شود.
در ماجرای شگفت انگیزی مثل کربلا می بینید که مردان شهید و زنان اسیر می شوند زیرا شأن هر دو اقتضائات متفاوتی را ایجاب می کند. کمال یعنی هر چیز در نهایت شأن خود جلوه کند، همانگونه که در تعریف عدل گفته اند قرار گرفتن هر چیز در جای خود.
در جنگل شأن و اقتضای ذاتی درختچه این است که کوتاه باشد و سرو بلند، حالا اگر کسی بیاید و بگوید نه ما همه اینها را یک قد می کنیم تا همه به تساوی از تابش خورشید بهره مند شوند کاری عادلانه یا حتی منطقی انجام داده؟ قطعا خیر چون در این صورت هر دوی آنها آسیب می بینند. در حوزه موسیقی نیز دفتر موسیقی ارشاد یک شأن دارد و دفتر موسیقی سازمان صدا و سیما شأن دیگری، یکسان سازی اینها با توجه به اقتضای متفاوتی که دارند چندان عقلایی به نظر نمی رسد.
*براین اساس آنچه که یک بار از وزارت ارشاد مجوز گرفته است دوباره باید مجوز بگیرد؟
- من اینطور سوال می کنم که آیا هر خبری را که یک خبرگزاری منتشر کند شما هم منتشر می کنید؟
*نه مسلما.
- شما نظارت می کنید و آیا اسم آن نظارت دوباره است؟
*اینجا دو مقوله متفاوت وجود دارد. بحث در حوزه نظارتی شما بر سر این است که قطعات بسیاری به دفتر می رسند اما تنها بعضی از آنها مجوز پخش می گیرند.
- آیا این قاعده ایراد دارد که مخاطب ۳ هزار نفری با مخاطب چند میلیونی متفاوت هستند؟
*هیچ چیز به صورت کلی ایرادی ندارد.
- اصل مساله این است که گفته می شود «الطفل حریص علی ما منع» یعنی طفل از هر چیزی که منع شود به آن گرایش پیدا می کند و سوال و تشنگی نسبت به آن پیدا می کند. این بسیار طبیعی است. وقتی شما می خواهید محصولی یا خوراکی را هم به منزل خود ببرید اگرچه که از سازمان های مختلفی مجوزهای لازم را دریافت کرده باشد اما باز هم ارزیابی می کنید اما اگر اسم همین مساله را منع بگذارید همه توجهات به آن جلب می شود و مورد سوال قرار می گیرد. در خانه ما و شما هم همینطور است هر فیلمی مناسب همه سنین نیست لذا من و شما به شکل اتوماتیک انتخاب می کنیم، اصلا بسیاری از فیلم ها شرط سنی دارند که روی جلد غالبا قید می شود این یعنی یک عده می توانند، ببینند و یک عده نباید ببینند. شما این گزینش را منع و نظارت تسمیه اش می کنید و آنگاه تقبیحش می کنید در حالی که اساسا هر لحظه به همین صورت عمل می کنید.
*قانون استفاده از قطعات موسیقایی خوانندگان و یا آهنگسازان به چه صورت است چون در موارد بسیاری خواننده و یا آهنگسازی گلایه داشته اند که بدون اجازه آنها موسیقی در یک برنامه یا سریال مورد استفاده قرار گرفته است؟
- صداوسیما قواعدی کلی دارد. دفتر موسیقی کارش تولید و خرید قطعات موسیقایی است و کاری که در دفتر موسیقی تولید می شود حتما امتیازش خریداری شده است و اگر به هر شکلی استفاده شود در قرارداد قید می شود که امتیاز خریداری شده است. با این حال قاعده کپی رایت در حوزه فرهنگ و طبعا در موسیقی هنوز خیلی جدی گرفته نمی شود و طبیعتا وقتی این قاعده اجرایی شود همه نسبت به آن متعهد هستند. چندی پیش نیز بعضی از کتاب های من برای دانلود در فضای مجازی قرار گرفته بود که بدون اجازه من بود. در حوزه نرم افزاری در کشور ما دانلودهای بسیاری صورت می گیرد و قاعده درستی وجود ندارد و در این زمینه همه ما ممکن است هم منتفع شویم و هم ضرر کنیم. نمی توان به این شیوه رفتار کرد که «ببری مال مسلمان و چو مالت ببرند/ بانگ و فریاد برآری که مسلمانی نیست» یعنی هر کسی به عنوان یکی از اعضای این چرخه همه جا باید خود را کنترل کند و نه اینکه تنها در جایی که به سودش نیست گله و شکایت کند. با این همه واقعیت این است که شبکه های مختلفی در سازمان صداوسیما وجود دارند که آثار را پخش می کنند. دفتر موسیقی پخش کننده قطعات موسیقایی نیست چون آنتنی در اختیار ندارد. ما قطعات را تولید می کنیم و در اختیار شبکه ها قرار می دهیم و اگر آثار به ما ارجاع شود، مشخص می شود که از جنس قطعاتی است که خریداری شده است و سند دارد و یا در آن تخلفی صورت گرفته است. اینها آسیب شناسی هایی است که انجام شده است و طراحی سایت جامعی که گفته شد یکی از خصایصی که دارد همین است. یکی از شیوه های سنجش درستی کاری این است که آن را در فرم های مختلف بگذارید و آزمون و خطا داشته باشید. با طراحی سایت جامع موسیقی نیز مدیریت موسیقی تسهیل می شود چون می توان به آن جهت داد از طرفی استفاده کاربر، تولید کننده و پخش کننده راحت می شود چون قابلیت دسترسی را عمومی می کند. همچنین حقوق مولفان و مصنّفان و کسانیکه در این حوزه زحمت کشیده اند، پاسداری می شود چون به شکل جامع از یک آبشخور در اختیار افراد قرار می گیرد. همه اینها ارزیابی هایی است که مورد وفاق جمعی قرار گرفته است.
*در نهایت اگر خواننده یا آهنگسازی اعتراض کند که موسیقی و یا قطعه او از یک شبکه رادیویی و یا تلویزیونی پخش شده است نمی توان از دفتر شما چرایی آن را سراغ گرفت؟
- الزاما خیر. گرچه طبعا در صورت مراجعه به دفتر موسیقی حتما مساله را پیگیری کرده و از حقوق صاحب اثر دفاع می کنیم.
*ارکستر سمفونیک سازمان صداوسیما در چند وقت اخیر فعالیت پررنگی نداشته است، چه زمانی می توان شاهد اثر شاخصی بود؟
- ارکستر سمفونیک اساسا نماد توسعه یافتگی در هر کشوری است. تا چند سال پیش جمهوری اسلامی ایران جزو معدود کشورها در حوزه آسیا بود که ارکستر سمفونیک داشت. ما در کشور چندین ارکستر داشته ایم که به شکل فصلی و موسمی کار می کرده اند و بعضی از آنها تعطیل شده اند اما ارکستر سازمان صداوسیما پیوسته بوده و فعالیت داشته است و البته این مساله از برکت گفتار رهبر انقلاب اسلامی است که راه اندازی این ارکستر به دیدار تاریخی معظم له از این رسانه باز می گردد و توصیه ایشان برکتی داشت که همچنان برای نظام سرمایه ای به حساب می آید. ارکستر سمفونیک یکی از بخش ها و اجزای دفتر موسیقی است که طبیعتا توسط آن قطعات عالیتری نوشته و اجرا می شود و شاید برای چنین قطعه ای ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر طی چندین ماه تمرین می کنند. تجلی ارکستر سمفونیک در سال خواه ناخواه بیش از یک تا دو بار نیست که برای همین خروجی هم تمام طول سال تدارک دیده شده است. مثل المپیک که هر چهار سال یک بار انجام می شود اما یک ورزشکار تمام این چهار سال را زحمت می کشد تا بتواند به نتیجه برسد. ارکستر سمفونیک هم خدا را شکر در شرایط فعلی به بهترین شکل در حال فعالیت است و برنامه های متعددی برای آن چیده شده و حتی مذاکراتی هم صورت گرفته است که برای بیرون از سازمان نیز اجرا داشته باشد. در بخش درون سازمانی هم برنامه ای دارد که برای هفته دفاع مقدس در حال تدارک است و ما امیدواریم به این هفته برسد.
*رویکرد شما برای برنامه های موسیقایی شبکه ها چیست چون این برنامه ها بیشتر به سمت مسابقه رفته اند. برنامه های موسیقی محور هم تعطیل می شوند و یا حمایت خوبی از آنها صورت نمی گیرد تا تداوم پیدا کنند.
- شبکه ها هر یک قاعده ای مخصوص به خود و مدیریتی واحد دارند و مجزا از سیستم هستند. بنابراین الزاما طراحی برنامه های موسیقی محور با دفتر موسیقی نیست چون همانطور که گفته شد ما آنتنی در اختیار نداریم اما در بعضی از حوزه هایی که طرحی یا برنامه ای به ما ارجاع داده می شود، مشورت می دهیم و کار کارشناسی انجام می دهیم. مثل گذاشتن کارشناس در بعضی از شبکه ها که نحوه استفاده از موسیقی در شبکه را طراحی کند و یا در طرح های ارایه شده همفکری خوبی داشته باشد. هم اکنون این نوع همفکری ها با شبکه «نسیم» و بعض دیگر از شبکه ها شکل گرفته است و امیدوارم در سال پیش رو بتوانیم برنامه های موسیقی محور را زیر نظر یک مدیریت واحد تولید کنیم تا حتی بتوان حسب شأن یک شبکه برنامه ای در خور آن ساخت.
*خود شما این دغدغه را دارید که این برنامه ها افزایش پیدا کنند؟ اکنون بیشترین فعالیتی که ما از دفتر موسیقی می بینیم این است که هر بار قطعاتی ساخته شده و در اختیار شبکه های سازمان قرار می گیرد.
- بله حتما نیاز است که این برنامه ها افزایش پیدا کنند ، مذاکراتی هم انجام شده که ان شاءالله ثمرش در رسانه معلوم خواهد شد، اما تولیدات فعلی دفتر موسیقی سازمان، کلیپ ها و نماهنگ هایی هستند که به اقتضای زمانی که در آن هستیم تولید شده اند. نماهنگ قالب شورانگیزی است و شاید به عقیده بسیاری از صاحب نظران آن را بتوان فرم برتر رسانه در روزگار امروز خواند زیرا متناسب با حال و مجال آدمیزاد در این نقطه از مسیر تاریخ است، آدم زندگی ماشینی و صنعتی خاطر آشفته ای دارد و دچار تنگ حوصله گی است، آدم بی حوصله جانش مجال اطناب نمی دهد، نماهنگ قالبی است که می توان در کوتاه زمان مضمونی را با چنین مخاطبی روایت کرد و گذشت و باز البته تکرارش کرد، به همین خاطر دفتر موسیقی و سرود سازمان صدا و سیما امروز یکی از مهمترین ماموریت های خود را اصلاح این فرم و ارتقای سلیقه عمومی در این زمینه می داند، اکنون آثار تولیدی در این عرصه اصلا قابل مقایسه با قبل نیست، حالا نماهنگ در رسانه تشخصی یافته و یکی از جدی ترین زمینه هاست. این البته تنها نه به سعی ما در دفتر موسیقی که با مساعدت همه بزرگواران در رسانه ملی صورت گرفته است.
*چقدر خود هنرمندان و برنامه سازان با خود شما در ارتباط هستند و از معضلات ساخت برنامه‌ها برایتان سخن می‌گویند؟
- ارتباط بسیار زیادی بین ما و هنرمندان وجود دارد. ممکن است ما در برنامه ریزی فرهنگی شبکه حضور نداشته باشیم اما خواه ناخواه تهیه کننده و تولیدکننده اثر و یا هنرمند آن در مسیر ساخت و شکل گیری برنامه به دفتر موسیقی هم می رسد و ما برای اینکه بتوانیم به آنها خوراک بهتری بدهیم در شوراهایی جذب و استخدامشان کرده، نیازهایشان را بررسی و تولیداتی را برایشان می فرستیم. به طور مثال برای برنامه «صبحی دیگر» که در شبکه آموزش در حال پخش است تیتراژِی ساختیم که با تعامل دو طرفه اتفاق افتاده است. محمد اصفهانی این تیتراژ را خواند و ما برای این منظور با مدیر شبکه صحبت های اولیه ای داشتیم و بعدا در تعامل با تولیدکنندگان اثر به این محصول رسیدیم. بنابراین حتما پای تولیدکنندگان و هنرمندان به دفتر موسیقی می رسد و ما سعی داریم که آنها را به بهترین شکل جذب کنیم.
*گاهی وقت ها در تلویزیون تیتراژهایی برای برنامه ها و یا سریال ها ساخته می شود که با موضوع و محتوای اثر هیچ ارتباطی ندارد. چقدر برای ارتقای کیفی تیتراژها کار کرده اید؟
- ما تولید تیتراژها را بر عهده نداریم بلکه تنها نظارت آنها با ماست و در این زمیینه سعی می کنیم هر کمکی که می شود جهت ارتقای کیفی اثر انجام دهیم و واقعا در خیلی از اوقات آنچه بیشتر از همه برای ما اهمیت دارد توجه به شانیت هنری هنرمند است. هنرمند ممکن است در یک فرایند به هزار و یک دلیل کاری را تولید کنند که در آن چندان خوش ندرخشیده، مثالثش را بسیار در دنیای سینما شنیده اید که فلان بازیگر از حضور در فلان فیلم که پیشتر بوده و ساخته شده اظهار پشیمانی می کند. برای ما شان و جایگاه هنری صاحب اثر در بررسی کارشناسی یکی از مولفه های مهم است لذا شاید یکی از دوستان در ابتدا نظرش مخالف نظر شورای کارشناسی باشد ولی بعد به این نتیجه خواهد رسید و ای بسا که ابرام عوامل درباره پخش یک اثر به رغم نظر کارشناسان بیش از همه زیانش به هنرمند برسد. یعنی کاری النهایه پخش شود که خواص ضعیفش بدانند و عموم مردم با آن ارتباط نگیرند چنان که در تیتراژ «ماه عسل» دیدید.
*در مصداق «ماه عسل» منظور شما این است که به دلیل سطحی بودن قطعه مجوز پخش آن را صادر نکردید؟
- خیر. البته عرض کردم زیان پخش اثر ناصواب بیشتر گریبان صاحب اثر را می گیرد اما در مصداق معینی که بیان شد این قطعه هم به دلیل قوام شعر ایراداتی داشت و هم کلیت کار در اندازه هنرمندی که آن را اجرا کرده بود، نبود. مسلما معیارهای فنی و کارشناسی برای نقد اثر وجود دارد که از آن زاویه به اثر نگریسته می شود اما با یک برآیند بیرونی می توان گفت که به صلاح خواننده قطعه هم نبود که منتشر شود. با این حال گاهی در فضای رسانه ای پژواک یک پدیده یا اتفاق از خود آن پدیده بزرگتر است.
*جناب معلم خود شما بیشتر چه نوع موسیقی هایی را گوش می دهید؟
- من بیشتر به فراخور لحظه و حالی که در آن قرار دارم موسیقی گوش می کنم. لحظه ای ممکن است موسیقی کلاسیک گوش کنم و در لحظه ای ممکن است به موسیقی سنتی گرایش داشته باشم. فکر می کنم موسیقی بیشتر به این مربوط می شود که چه حال و هوایی داشته باشید. طبیعتا صبح که بیدار می شوید نوعی از موسیقی می طلبد، بزرگی که خودش صاحب آواز در حوزه موسیقی سنتی بود، بیان می کرد که صبح هنگام موسیقی پاپ گوش می کند چون وقتی می خواهید صبح خود را شروع کنید، می خواهید هیجان بیشتری داشته باشید و موسیقی ای را دوست دارید که ریتم تندتر داشته باشد.
*پیش آمده است که به فرزندانتان هم بگویید که چه موسیقی هایی را گوش کنند؟
- بله صد در صد. همه ما این ممیزی ها را در منزل هم داریم و به کرات چنین اتفاقاتی رخ می دهد هر چند همانطور که گفتم در جامعه امروزی ما نیازمند این هستیم که بنیان ها را تقویت کنیم و آنقدر آبشخورها زیاد است که کارهای سلبی جواب نمی دهد. با این حال من به عنوان یک مرد سنتی با جایگاه سنتی با بسیاری از امور به شکل نفی برخورد می کنم و ممکن است چندین بار تذکر دهم که چیزی خوب نیست و یا به صلاح نیست.
*امیدوارم در نهایت دفتر موسیقی سازمان فضای خوبی را برای رشد و گسترش موسیقی در کشور فراهم کند.
- من هم امیدوارم با همراهی شما در روزگاری که زمانه تکثر آنتن هاست بتوانیم تیری را به نشانه بزنیم. یکی از آخرین تولیدات دفتر موسیقی قطعه ای از موسیقی تلفیقی پاپ و رپ با موضوع سال «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» بود که در شعر آن بیان می شد «ما همه با هم رو یه نقشه ایم/ رو یه عرشه ایم/ خوب و بدش به ما برمی گردد بیش از هر کس دیگری» درک اینکه همه روی یک نقشه و یک عرشه هستیم کمک می کند تا همه قدم هایمان را برای فتح اهداف و افق های روشن فردا هماهنگ تر و منسجم تر کنیم. کمک شما موجب می شود تا همه در مسیرمان موفق باشیم و من از این مساعدت تشکر می کنم.
نظر شما