رئيس شوراي برنامه ريزي آموزشي و تربيتي مركز مديريت حوزه علميه خواهران در گفتگوي اختصاصي با خبرنگار حوزوي مهر گفت : بر اساس شرح وظايف معاونت پژوهشي كليه طرح هاي آموزشي، تربيتي و پژوهشي مركز در كنار كليه خط دهي محتوايي مركز در اين معاونت صورت مي گيرد. به همين دليل رئيس شورا بر عهده معاون پژوهشي قرار گرفته است، البته با تغييرات اندك به وجود آمده و با فعال شدن معاون جديد پژوهشي مركز و با تاكيد مديريت مركز، اين شورا به صورت يك شوراي مستقل از معاونت پژوهشي تفكيك شد.
حجت الاسلام "حميد محمدي" افزود: اين شورا كليه فعاليت هايي كه در معاونت پژوهشي در قالب هاي برنامه ريزي درسي، رشته هاي تخصصي و آيين نامه هاي پژوهشي، آموزشي و تربيتي تدوين مي شود بررسي و تصويب مي كند و به تناسب موضوع توسط معاونت پژوهشي يا مدير مركز جهت اجرا به معاونين ابلاغ مي شود، به اين معنا بايد گفت تلاش هاي اين معاونت يك فعاليت ستادي صرف نيست، بلكه فعاليت هاي مختلف صفي نيز انجام مي شود.
معاون سابق پژوهشي مركز مديريت حوزه علميه خواهران گفت : اين معاونت در ابتداي تاسيس سه مديريت داشت، مديريت "برنامه ريزي آموزشي و تربيتي"، "مديريت تدوين متون و منابع آموزش" و "مديريت ساماندهي پژوهشي"، در مديريت برنامه ريزي آموزشي و تربيتي ، پيش نويس برنامه هاي مختلف آموزش و تربيتي مركز انجام مي شود، مديريت متون هم تمامي كتابهاي درسي را آماده مي كند و مديريت ساماندهي تحقيقات هم شناسايي، جهت دهي، ايجاد روحيه پژوهشي و بالفعل كردن توان هاي پژوهشي طلاب را به صورت يك برنامه صفي برعهده دارد. برخلاف دو مديريت ديگر كه غالب تلاش هاي آنان ستادي است.
وي افزود : ما براي بهينه سازي و تعميق اين فعاليت ها 10 گروه تخصصي علمي در موضوعاتي مانند قرآن و حديث، تاريخ و انديشه سياسي، فلسفه و كلام، اخلاق و تربيت اسلامي، تاريخ و سيره، فقه و اصول و حقوق تاسيس كرديم. كار اين گروه ها بررسي پيش نويس هاي تهيه شده در مديريت هاي معاونت يا برنامه هاي ديگر مورد نياز مركزاست. در ساختار قبلي كه اين شوراها در زير مجموعه معاونت پژوهشي قرار داشت، اين شوراها بازوهاي تخصصي اين معاونت بود ولي با تفكيك اين شورا از اين معاونت، در نظر است اين گروه ها به شوراي برنامه ريزي تربيتي و آموزشي ملحق شوند.
"محمدي" گفت : با تشكيل اين گروههاي تخصصي، در طي 10 سال گذشته، تمامي تحركات علمي مركز مديريت حوزه علميه خواهران مبتني بر آخرين دستاوردهاي علمي به همراه اخذ نظريات فضلاي برجسته حوزه تدوين شده است، در هر يك از اين گروه، بين 5 تا 7 نفر عضو هستند كه در مجموع شامل بيش از 60 نفر از اساتيد برجسته حوزه هستند كه كار توليد برنامه و ارائه راهكارها را بر عهده داشتند. به اين ترتيب بايد مراحل برنامه ريزي براي حوزه هاي علميه خواهران را مستحكم ترين عملياتي دانست كه براي تدوين برنامه براي حوزه هاي علميه انجام شده دانست به طوري كه بسياري از اين برنامه ها هم اكنون به عنوان الگوي در مراكز ديگر حوزوي مورد استفاده مي كند.
رئيس شوراي برنامه ريزي آموزشي و تربيتي مركز مديريت حوزه علميه خواهران افزود: در اين شورا اصول حاكم بر نظام برنامه ريزي مركز مديريت خواهران در 32 اصل به عنوان اصول حاكم آموزشي، پژوهشي و پرورشي مورد تصويب قرار گرفت. مقداري از اين اصول مشترك با حوزه هاي برادران و مقداري نيز مختص خواهران است كه با توجه به وظايف آنان در خانواده و اجتماع طراحي شده است. در اين اصول حتي كيفيت ساخت و ساز مدارس و شرايط فيزيكي و محيطي حوزه خواهران نيز مورد توجه قرار گرفته است.
"حميد محمدي" گفت: در طراحي اين برنامه ها، تنها در گروه هاي تخصصي نزديك به 300 متخصص حوزوي در 80 جلسه شركت داشتند. اين برنامه بعد از طي يك پروسه طولاني تدوين و پس از تصويب شوراي عالي حوزه براي اجرا به اين مركز ابلاغ شد. اين برنامه با مختصات سه گانه "جامعيت" يعني ارائه اطلاعات غير عميق از دروس براي طلاب پايه هاي اول در 12 علم به صورت عمومي، "جنسيت محوري" يعني تاليف اختصاص برنامه براي زنان براساس شرايط و خصوصيات آنان و "تربيت محور" بودن برنامه تدوين شد كه خصوصيات فرعي ديگري نيز داشت. براساس همين اصول، برنامه اي در مركز براي حوزه هاي علميه تدوين شد كه امروز در نزديك به 250 مدرسه علميه خواهران در سراسر كشور به عنوان يك برنامه منجسم، واحد و مناسب اجرا مي شود.
وي افزود : مهمترين اقدامات صورت گرفته در مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران، ساماندهي اداري و علمي مركز و حوزه هاي علميه سراسر كشور بود كه اين اتفاق بسيار مبارك در يك پروسه حداكثر 8 ساله تمامي مراحل طراحي، تصويب و اجرا را با موفقيت طي كرد. اين سير و حركت نويد بخش آينده اي بسيار روشن در حوزه هاي علميه خواهران است كه علاوه بر ايجاد توانمندي و اميد فراوان در طلاب، امكان ارائه مجموعه اي قوي از خواهران براي فعاليت در نهادهاي مختلف علمي و پژوهشي جامعه را نويد مي دهد.
معاون سابق پژوهشي مركز مديريت حوزه علميه خواهران گفت: در مديريت برنامه ريزي اين معاونت، غير از برنامه ريزي درسي، اجراي بيش از 25 طرح پژوهشي مهم براساس مصوبات شوراي پژوهش مركز كه با حضور معاون پژوهش، معاونين آموزش و فرهنگي و دو نماينده از طرف مركز مديريت تشكيل مي شود، صورت گرفته است كه نيازسنجي آموزشي مدارس، تدوين نظام آموزشي غير حضوري و پاره وقت، تدوين راهنماي برنامه درسي، مطالعه و طراحي نظام آموزشي و تربيتي، طرح تدوين رشته هاي تخصصي سطح 3 و 4 (كارشناسي ارشد و دكتري) در بيش از 20 رشته تخصصي، طرح تدوين جامع منابع كمك آموزشي، ساماندهي دانش آموختگان، تدوين شيوه هاي ارزيابي پيشرفت تحصيلي، تدوين ساختار متون درسي حوزه، تدوين طرح تكاليف پژوهشي طلاب مدارس، تدوين راهنماي برنامه درسي ويژه مديران و اساتيد و طرح ارزيابي و آسيب شناسي نظام آموزش و تربيتي حوزه هاي علميه خواهران نمونه اي از اين طرح ها است.
رئيس شوراي برنامه ريزي آموزشي و تربيتي مركز مديريت حوزه علميه خواهران گفت : قبل از ورود به بحث مديريت توليد متون بايد به اين نكته اشاره كرد كه يكي از مهمترين مشكلات جدي درعرصه دانشگاهي و حوزوي جداسازي واحد برنامه ريزي از واحد توليد متون است. در مركز خواهران اين اشكال از ابتدا مورد توجه قرار گرفته و با قراردادن مديريت برنامه ريزي و تدوين متون در يك ساختار اين مشكل را به مقدار زيادي حل شده است.
حجت الاسلام "حميد محمدي" افزود : در مديريت توليد متون معاونت پژوهشي براي توليد كتاب درسي ابتدا سرفصل توسط مدير برنامه ريزي يا گروه هاي تخصصي علمي و پژوهشي 10 گانه توليد و يا تصويب مي شود. پس از تصويب، در شوراي علمي و پژوهشي مركز اين سرفصل ها مورد تاييد نهايي قرار مي گيرد و سفارش توليد متن كتاب براساس اين سرفصل ها به افراد واجد شرايط ارائه مي شود. شورا نيز وظيفه نظارت بر اين توليد را برعهده مي گيرد تا تاليف كاملا مطابقت با اهداف و روح مصوبات باشد.
وي افزود : راه اندازي دو شوراي تعيين متن درس و شوراي داوري كتاب و تدوين آيين نامه هاي اجرايي براي اين دو شوراي نيز از فعاليت هاي ديگر معاون پژوهش مركز است. در مركز براي توليد كتاب درسي در سه قالب عمل مي شود. در زماني كه امكان توليد كتاب درسي فراهم نيست از مجموع كتاب هاي موجود در علم مورد نظر يك اثر كه بتواند تا 70 درصد سرفصل ها، اهداف و تناسب با محيط خواهران را تحت پوشش قرار دهد، كه به اصصلاح "كتاب تعييني" ناميده مي شود، حالت دوم كه استفاده تركيبي از چند كتاب است كه نتايج خوبي در بر نداشته است و قالب سوم تاليف كتاب جديد براي درس مورد نظر است كه تلاش شده است عمده كتب درسي به صورت "تاليفي" باشد كه تاكنون در طول 6 سال، بيش از 55 جلد كتاب درسي توليد شده است كه بازخوردهاي اين آثار نيز در مراحل تدريس مورد بررسي قرار مي گيرد.
معاون سابق پژوهشي مركز مديريت حوزه علميه خواهران گفت : در مديريت توليد متون نيز مراحل توليد كتاب 24 مرحله براي توليد يك كتاب درسي تدوين شده است. بعد از آن نيز 20 مرحله ارزيابي شروع مي شود. تدوين سرفصل ها، معرفي مولف، تدوين و تاييد طرح درس، تاليف اثر، برگزاري جلسه دفاعيه و ديگر مراحل كه با حضور ناظران و داوران و در نهايت با تاييد معاونت پژوهشي انجام مي شود. براي تمامي اين كتاب ها نيز كتاب هاي كمك درسي براي طلاب و روش تدريس براي اساتيد تهيه شده كه به مرور منتشر خواهد شد.
وي افزود : بعد از چاپ اثر و ارائه به مدارس، مراحل بازخورد با ارسال فرم هاي مخصوص براي مديران، اساتيد و طلاب ارسال مي شود. در اين مركز ساليانه بازخورد نزديك به 20 كتاب تاليفي در پايه هاي مختلف انجام مي شود. امتياز دهي اثر در شاخه هاي مختلف از نظر محتوايي و كيفي در شاخه هاي متعدد مانند قدرت استحكام مطالب، شيوه باب بندي ، طراحي سئوالات حتي طرح جلد اخذ و بررسي مي شود.
محمدي گفت : تعداد نظريات دريافتي در مورد يك اثر ممكن است بالغ بر چند هزار برگه باشد كه در يك برنامه رايانه اي مورد ارزيابي قرار گرفته و در هر آيتم از يك صد نمره، عدد كسب شده اعلام شده و با حاصل جمع مجموعه نمره هاي اكتسابي معدل اثر و مولف برتر اعلام مي شود، مثلا در سال گذشته در ارزيابي هاي صورت گرفته كتاب هاي ادبيات عرب بالاترين نمرات را كسب كرده است.
وي افزود : در ابتداي شروع به كار اين واحد ، مشخص شد كه در حوزه هاي علميه خواهران نزديك به 90 جلد كتاب درسي جديد در دوره عمومي لازم است كه مقداري زيادي از آنها توليد شده و بقيه نيز در دست توليد است، براي طلاب در سطح سه (كارشناسي ارشد) نيز در سه رشته فقه و اصول، قرآن و حديث و فلسفه و كلام نزديك به 20 جلد كتاب توسط زبده ترين اساتيد حوزه تاليف و آماده انتشار شده است كه 13 جلد آن تا پايان سال جاري منتشر خواهد شد
رئيس شوراي برنامه ريزي آموزشي و تربيتي مركز مديريت حوزه علميه خواهران در گفتگو با خبرنگار حوزوي مهر گفت : مديريت سازماندهي تحقيقات نيز وظايف گوناگوني مانند هدايت تحقيقات و پژوهش هاي خواهران طلبه، ارزيابي و پشتيباني امور پژوهشي مدارس در زمينه روش تحقيق، روش مطالعه، روش تند خواني، نگارش و خلاصه نويسي، شناسايي محققان و برگزاري كارگاه هاي پژوهشي، انتخاب پژوهش ها و پژوهشگران برتر، برقراري ارتباط پژوهشي مستمر با طلاب، اساتيد راهنما و معاونين پژوهشي، ارائه مشاوره، پاسخگويي به سؤالات معاونين پژوهشي، استاد راهنما و طلبه را برعهده دارد. يكي از مهمترين وظايف اين مديريت، ايجاد معاونت پژوهشي در مدارس با 19 وظيفه تعريف شده است كه به عنوان نمونه مي توان به اخذ بارخوردهاي كتاب ها اشاره كرد.
"حميد محمدي" افزود : اكنون در تمامي مدارس معاونت پژوهشي فعال است كه ايجاد اين معاونين يكي از بزرگترين و مهمترين فعاليت هاي انجام شده در معاونت پژوهشي است كه رشد علمي آغاز شده در مدارس و افزايش مطلوب در توان پژوهشي طلاب از ثمرات اين فعاليت است. در مركز مديريت ساماندهي اداري و علمي مركز اتفاق بسيار مباركي بود كه در يك پروسه حداكثر 8 ساله تمامي مراحل طراحي، تصويب و با موفقيت اجرا شد. آينده روشني كه با راه اندازي سطح سه و چهار در 20 رشته تخصصي در حوزه هاي علميه خواهران انجام خواهد شد كه اين موضوع علاوه بر ايجاد توانمندي و اميد فراوان در طلاب، امكان ارائه مجموعه اي قوي از خواهران براي فعاليت در نهادهاي مختلف علمي و پژوهشي جامعه را نويد داد. يكي از ثمرات اين اتفاق، بي نيازي كامل حوزه هاي علميه خواهران سراسر كشور از اساتيد مرد خواهد بود.
وي گفت : تاليف بيش از 5 هزار پايان نامه دفاع شده، فراخوان مقالات در چهار موضوع معنويت و جهاني شدن، مهدويت، بررسي آثار استاد مطهري و موضوع آزاد، برگزاري جشنواره "بانوي كرامت" با موضوع معرفي پژوهشگر برتر، پژوهش برتر، مدارس برتر در امر پژوهش و نشريات پژوهشي برتر مدارس علميه خواهران سراسر كشور ، برگزاري 20 كارگاه آموزشي براي معاونين پژوهشي مدارس از فعاليت هاي ديگر اين مديريت بوده است.
نظر شما