گزارش مهر از مراسم شبي با " پترهانتكه " / هانتكه هيچ وقت تابع سياست هاي اتريش نبود

به گزارش خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، مراسم شبي با " پتر هانتكه " به همت مجله ادبي بخارا در خانه هنرمندان برگزار شد . در ابتداي مراسم علي دهباشي سردبير " بخارا " با گراميداشت ياد زنده ياد دكتر عبدالحسين زرين كوب و ابوالقاسم انجوي شيرازي ، گفت : هانتكه نويسنده اتريشي آلماني زبان است كه زبان را محل آزمون و تجربه مي داند . او معتقد است ادبيات با زبان شكل مي گيرد.

وي با مروري بر آثار اين نويسنده ادامه داد : هانتكه در سال هاي گذشته چهره اي جنجالي بوده و موضعگيري هايش درباره حوادث بالكان و فيلمنامه اي كه در اين باره نوشت مورد مخالفت برخي گروه ها قرار گرفت.

سپس دكتر ولفگانگ بانيايي وابسته فرهنگي سفارت اتريش در ايران با تقدير از اقدام نشريه بخارا در پرداختن به اين نويسنده آلماني زبان گفت : هانتكه آثار فراواني دارد و خوانندگان بسياري را هم به خود جذب كرده است. از سوي ديگر اتريشي ها هم برخي شعراي ايران نظير حافظ و سعدي و خيام را به خوبي مي شناسند. بايد گفت درك ادبيات و فرهنگ هاي ديگر به درك متقابل فرهنگ ملت ها كمك خواهد كرد و به گونه اي به ما مي فهماند كه نكات متفاوت و مشترك ميان ملت ها چيست.

ماريا ناصر - مترجم - ديگر سخنران نشست با تاكيد بر وجوه زباني آثار هانتكه گفت : زبان از نظر او تنها وسيله ارتباطي نيست. تعبيري كه او درباره زبان بكار مي برد متاثر از فيلسوف آلماني هايدگر است. نسبت جديدي كه او با عالم پيدا مي كند نشات گرفته از نگاه هايدگر به زبان و ارتباط آن با جهان است. او قصد دارد ميان راوي " من " يا من سخنگو و جهان ارتباط برقرار كند. راوي او در وهله اول قائل به برقراري اين ارتباط نيست و او در موقعيتي خيالي در برابر جهان قرار مي گيرد تا عالم را از دريچه من فردي ديده و جهان را قابل تعريف سازد. راوي او به نسبت انسان با جهان مي پردازد.

اين مترجم تصريح كرد : راوي هانتكه براي اين كه از مرحله سكوت درآيد به خيال پردازي روي مي آورد. او در اين مرحله به فلسفه و زيبايي شناسي مي پردازد و نويسنده اي پست مدرن لقب مي گيرد. هانتكه با ساده ترين مضامين از دشوارترين ها سخن مي گويد. او به اشياء بسيار نزديك است و در كوشش براي رخنه كردن در جهان است. ايده ثابت او چيزي جز روايت نيست. او مي كوشد روايت را روايت كند.

در ادامه مراسم ، دكتر سعيد فيروزآبادي از مترجمان ادبيات آلمان به موضوع جنجال آفريني هاي اين نويسنده در بدو كارش اشاره كرد و گفت : او در آغاز دوران نويسندگي در گروه موسوم به 47 كه مختص برگزاري نشست هاي انتقادي و ادبي بود، ادبيات بعد از جنگ آلمان را تمام شده و پوچ توصيف كرد و مورد اعتراض واقع شد. او بواسطه اين مخالفت ها و اظهارنظرهايش در 24 سالگي شهره مطبوعات و مجلات و محافل شد.

فيروزآبادي تصريح كرد : هانتكه نماد نسل دانشجويان انقلابي اروپاست. او زبان را نوعي آزمايشگاه مي دانست. دنياي بيروني او دنياي موجود نيست بلكه تحت تاثير دنياي دروني اش است. او در كتاب " وزن سنگين جهان " تمام ادراكات و دريافت هاي دروني و حسي اش را بدون اتكا به قوالب رمان و داستان و گزارش و ... مكتوب مي كند و شيوه خود را اعلام مي دارد.

سخنران پاياني نشست " شبي با پتر هانتكه " دكتر محمود حسيني زاد بود كه درباره اين نويسنده اتريشي گفت : جنجال هانتكه بر سر ماجراي صربستان بسيار بزرگتر از آني بوده كه ما شنيده ايم. او از مادري اهل بالكان به دنيا آمده است و چنين خاستگاهي است كه پاي او را به ماجراي صربستان باز مي كند.

وي اضافه كرد : او براي ماجراي يوگسلاوي دلايل خاص خودش را ارائه كرده است. يوگسلاوي مهد مردمي با اديان و مذاهب و نژادهاي مختلف بوده است. هانتكه درباره صربستان كتاب هايي نوشته كه جنجال هاي متعددي برايش بوجود آورده است.

حسيني زاد با اشاره به جنگ خليج فارس در آغاز دهه نود ميلادي گفت : ادبيات و زبان ژورناليستي اين دوره مورد اعتراض شديد هانتكه قرار داشت. وي به جنبه ها و شيوه هاي زبان ژورناليستي و اغراق هاي آنان تاخت و اعلام كرد كه عصر اطلاع رساني به پايان رسيده و هر چه با اين عنوان مطرح مي شود تحميق مخاطب و تزريق اجباري اطلاعات به اوست .  او مي گويد بايد ياد بگيريم به حرف هم گوش بدهيم و بي جهت بر سر هم فرياد نزنيم. هانتكه به سياه و سفيدنگري زبان ژورناليسم معترض بود.

اين مترجم اضافه كرد : او زندگي روزمره صرب ها را با كلمات و توصيفاتي زيبا و لطيف طرح كرد و از اين لحاظ به دليل تيرگي وقايع رخ داده در اين منطقه مورد مخالفت واقع شد اما او در پاسخ گفت كه اين تصاوير توصيف طبيعت هستند تا از طريق آن بتوان سكوت و فضاي مرگبار محيط را درك كرد.

وي گفت : هانتكه در مراسم تدفين ميلوسويچ هم به زبان رايج ژورناليست ها كه حاكم صرب را ديكتاتور و قصاب مي ناميدند انتقاد كرد و گفت، من به او وفاداري نشان ندادم بلكه اعتراض به زبان ژورناليستي را نشان دادم. او معتقد است تنها نبايد به نوشته من درباره يوگسلاوي فكر كنيد بلكه به نوع و شيوه نوشتنم بايد بيانديشيد.