تعیین شاخص های بین المللی سازی آموزش عالی آسیا توسط یونسکو

جعفر مهراد در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: یونسکو درحال تدوین شاخص ها پیرامون بین المللی سازی آموزش عالی در آسیا برای کمک به دانشگاه ها و سیاستگذاران آموزشی است تا از این طریق به شناخت چشم انداز بین المللی سازی و ارتقا پیوندهای آموزش عالی بین المللی کمک کند.

وی افزود: دفتر منطقه ای یونسکو در آسیا و اقیانوسیه در بانکوک (تایلند) میزبان نشست مقامات عالی رتبه آموزشی ۱۰ کشور عضو آسه آن به اضافه استرالیا، چین، هند، ژاپن و زلاند نو و کره جنوبی یعنی گروهی از کشورها بود که به آسه آن+۶ مشهور است.

بنیانگذار پایگاه استنادی علوم جهان اسلام عنوان کرد: هدف از برگزاری این نشست بررسی و تهیه شاخص های بین المللی سازی آموزش عالی بود.

مهراد گفت: کشورهای آسه آن شامل برونئی، کامبوج، اندونزی، لائوس، مالزی، میانمار، فیلیپین، سنگاپور، تایلند و ویتنام است.

به گفته وی در سال ۲۰۱۳ میلادی تعداد یک میلیون و هفتصد هزار دانشجو از کشورهای آسیا- آقیانوسیه در خارج از کشورهای خود به تحصیل اشتغال داشتند بنابراین بین المللی سازی آموزش عالی برای منطقه آسه آن حائز اهمیت است.

استاد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز خاطرنشان کرد: بین المللی سازی آموزش عالی مورد توجه کشورهای عضو آسه آن است و تقریبا تمام این کشورها در دهه های گذشته فعالیت های زیادی در این زمینه انجام داده اند.

مهراد گفت: بعضی از دولت ها مانند چین با پروژه ۹۸۵ و کره جنوبی با برنامه Brain  Korea ۲۱ و در یک سطح پایین تر ژاپن با برنامه Abeducation در این حوزه نقش بیشتری ایفا می کنند.

وی افزود: آسیا در بین المللی سازی آموزش عالی منحصر بفرد است. خدمات آموزش عالی تجاری مانند شعبه های بی المللی در این منطقه نمود بیشتری دارد که سایر مناطق جهان قدرت رقابت با آن را ندارند.

استاد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز اظهار داشت: بعضی از شاخص های بین المللی سازی آموزش عالی را می توان در ادبیات رشته مشاهده کرد، و برخی دیگر نیز توسط سازمانهای رتبه بندی دانشگاهی مورد استفاده قرار می گیرند. این شاخص ها عمدتا به درصد همکاریهای پژوهشی بین المللی و مقالات منتشر شده مشترک، مبادله دانشجو و نسبت اعضای هیات علمی بین المللی توجه دارند.

هدف یونسکو در تدوین شاخص های بین المللی سازی دانشگاه ها

وی گفت: هدف یونسکو تولید رتبه بندی دیگری در حوزه آموزش عالی نیست، بلکه هدف تهیه معیارها برای خود ارزیابی است.

استاد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز تاکید کرد: در جدول رتبه بندی های دانشگاهی به آسانی می توان خروجی را با تعدیل شاخص ها تغییر داد بنابراین یونسکو و آسه آن ترجیح می دهند از ابزاری مقایسه ای که کاملا متفاوت است استفاده کنند.

مهراد گفت: در این رتبه بندی صحبت از کمبود داده نیست، بلکه هدف شفافیت، سودمندی و دسترس پذیری داده ها است.

وی عنوان کرد: در اینجا لازم است ظرفیت دانشگاه ها را برای استفاده از داده های موجود به جای خلق یک پلاتفرم دیگر ارتقا داد.

این چهره ماندگار علمی گفت: بعضی از معیارها که توسط نظامهای رتبه بندی بین المللی استفاده نمی شود، می تواند توسط دانشگاه های منطقه آسه آن در حمایت از بین المللی سازی مورد استفاده قرار گیرد.

مهراد ادامه داد: بعضی از شاخص ها توسط دانشگاه های ژاپن تحلیل شده و تقریبا ۳۰ شاخص اثربخش برای ارزیابی بین المللی سازی دانشگاه های ژاپن تهیه شده است.

وی عنوان کرد: بعلاوه تعداد زیادی شاخص نیز در این منطقه وجود دارد که بعضی از آنها بسیار پیچیده است چراکه این شاخص ها با انگیزه های مختلف تهیه شده است.

این چهره ماندگار علمی گفت: درحال حاضر عمده دانشجویان بین المللی در کشورهای استرالیا، ژاپن و کره جنوبی تحصیل می کنند اما نظام های دیگری نیز مانند سریلانکا را مشاهده می کنیم که دوست دارند به کانون آموزش عالی منطقه تبدیل شوند.

مهراد گفت: شاخص های آموزش عالی از جمله درخصوص بین المللی سازی توسط اهداف توسعه پایدار (SDG) به ویژه SDG۴ - Education ۲۰۳۰ که مورد توافق جهانی است تاکید شده و توسعه یافته است.

وی اظهار داشت: تولید شاخص های بین المللی سازی آموزش عالی توسط موسسات و نظام های آموزش عالی با شفافیت بیشتر دنبال خواهد شد که الزاما به تغییرات بیشتری نیاز نخواهد داشت.

استاد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز گفت: مرحله بعدی انجام مقابله بین دیپلم های تحصیلی و رشته ها با موافقت موسسات و کشورها است که در نهایت به استقرار نظام های ممیزی برای همسازی و موافقت های اصولی مانند دیپلم های تحصیلی، انتقال واحدها، و مدارک تحصیلی مشترک منتهی می شود.

مهراد عنوان کرد: این فرایند اکنون در منطقه آسه آن در حال اجرا است که تحت نظارت یونسکو به سایر کشورهای آسیایی تسری خواهد یافت.

به گفته وی هماهنگ سازی با سیاست های  «فرایند بلونیا» گام نهایی است، هر چند که این احتمال وجود دارد که تمام کشورهای منطقه آسیا- آقیانوسیه مایل نباشند در بعد بین المللی سازی آموزش عالی تا سطح این فرایند اقدام کنند.