خبرگزاری مهر-گروه استان ها: شهرستان دره شهر در استان ایلام خطه ای سرسبز با کوه های پوشیده از درختان بلوط است، این شهرستان ایلام از لحاظ جغرافیایی در دامنه پر مهر زاگرس واقع شده است که تنوع آب و هوایی آن زبان زد خاص و عام بوده و از مناطق مهم توریستی استان به حساب می آید.
تاریخ در کنار انبوه درختان بلوط و آب های روان و دشت های زیبا از شهرستان در شهر منطقه ای ساخته است که سالیانه هزاران نفر برای بازدید طبیعت زیبای آن به این استان مسافرت می کنند.
دره شهر از گذشته های دور پایتخت تابستانی ایلامی ها بوده و اوج رونق آن در دوره ساسانیان باز می گردد که ییلاق امرا و بزرگان به شمار می رفت. این شهر در آبرفت های سیمره و در کنار ویرانه های شهر تاریخی سیمره و در دو سوی مسیر رودخانه دره شهر، جایی که تپه ماهورهای دامنه شمالی کبیر کوه خاتمه می یابد، قرار دارد.
در شهرستان دره شهر به دلیل این که از مناطق لرنشین ایلام هستند آهنگ ها و ترانه و موسیقی لری رواج دارد که درانواع بزمی و رزمی و حماسی و ...اجرا می شوند. مانند نوعی ترانه به نام سایرخونی که آهنگی سوزناک است و با لهجه لری خوانده می شود. برای اجرای آن از کمانچه استفاده می شود.
این شهرستان به دلیل این که در کنار کبیرکوه و در کنار خرابه های شهر باستانی ماداکتو دوره ساسانی و رود خروشان سیمره واقع شده، هم چنین با دارا بودن استعداد کشاورزی و وجود آب‌فراوان و مراتع و جنگل های انبوه، دارای آثار دیدنی تاریخی و طبیعی بی شماری است. اهمیت تاریخی دره شهر به حدی است که مورخان و تاریخ نگاران آن را به نام اولین شهر تاریخی دوره ساسانی نامیده اند.
چهار طاقی دره شهر
در شرق شهرستان دره شهر در ساحل رودخانه سراب دره شهر بر روی تپه ماهوری تنوره سرخ، ساختمان یک چهار طاقی به چشم می خورد که به چهار طاقی دره شهر معروف است.
با توجه به مصالح و سبک معماری، بنا مربوط به اوایل دوره اسلامی است، در قسمت جنوبی چهار طاقی، بقایای پلکانی به طول ۱۰ متر و عرض یک متر با شیب ملایم وجود دارد که احتمالا ورودی بنا بوده است.
این چهار طاقی بر پلانی مربع شکل بنا شده و گنبد تک جداره آن بر چهار طاق قوسی شکل و با سیستم گوشواره ساخته شده است. بر بالای گنبد دریچه ای وجود دارد که به هنگام مرمت ، این دریچه بسته شده است.
شهر تاریخی سیمره
شهر تاریخی سیمره بزرگترین محوطه تاریخی استان ایلام محسوب می شود، این شهر در حاشیه جنوب شرقی شهر کنونی شهرستان دره شهر واقع شده است.
این اثر تاریخی بزرگترین محوطه تاریخی در سطح استان ایلام را تشکیل می دهد که بالغ بر ۱۲۰ هکتار است.
این شهر تاریخی جزء نخستین آثار تاریخی ثبت شده استان ایلام در آثار ملی بوده است، محوطه تاریخی این شهر طبق مطالعات و کاوشهای انجام گرفته مربوز به قرون اولیه اسلامی است.
این شهر تاریخی بر اثر وقوع زلزله در سال ۳۳۴ هجری قمری تخریب و خالی از سکنه شده است و تاکنون ۹ فصل کاوش باستانشناسی در این محوطه تاریخی صورت گرفته است.
طبیعت زیبای منطقه در فصل زمستان و بهار و گچبریهای به دست آمده در کاوشهای صورت گرفته در این شهر تاریخی را از جمله ویژگیهای منحصر به فرد آن ذکر کرد.
خانه اربایی، بنای مسجد، اماکن حاشیه سیل بند و اماکن مسکونی حاشیه نشین شهر از جمله مکانهایی هستند که در این اثر تاریخی کاوش شده اند.
تنگه بهرام چوبین
در هشت کیلومتری مسیر دره شهر-پلدختر و در دل یکی از دره های باریک کبیر کوه تنگه باستانی شگفت انگیزی قرار داردکه مورخان آن را شکارگاه ییلاقی و بنا به روایاتی مخفیگاه یکی از سرداران بنام ایرانی«بهرام چوبین» می دانند.
تنگه یا دژ چوبینه یکی از پدیده های زیبای طبیعی شهرستان دره شهر و در برگیرنده بناهایی است که در نوع خود بی بدیع وکم نظیرند.
آثار قلعه های بزرگ داخل تنگه و وجود چهار آب انبار حجاری شده در دل سنگ های عظیم و نیز آثار پلکانی سنگی و دیوار کشی ارتفاعات ورودی تنگه که هنوز هم برج های دیدبانی مشرف بر آن نسبتاً دست نخورده باقی مانده از این اثر تاریخی یک میراث ارزشمند ساخته که متاسفانه بر اثر اهمال مسئولین فرهنگی استان مانند دیگر ابنیه تاریخی شهرستان در حال ویرانی و تاراج است .
پل گاومیشان
«بهرام مهران» معروف به بهرام چوبین از قهرمانان ملی ایران در دوران ساسانیان به شمار می‌رود.او از خانواده اشرافی مهران بود و در ری به دنیا آمد. در دوران ساسانیان بهترین افسران ارتش ایران از خاندان مهران برخاسته بودند.
باستان‌شناسان بقایای اولیه پل گاو میشان رامربوط به دوران ساسانی می‌دانند و معتقدند یکی از دهانه‌های پل پس از عقب‌نشینی سپاه ایران در جنگ با عرب ها، برای جلوگیری از نفوذ آنان تخریب شدپل زیبای گاومیشان بر روی رودخانه سیمره پس از تلاقی با رود کشکان ساخته شده است. باستان‌شناسان بقایای اولیه پل را مربوط به دوران ساسانی می‌دانند و معتقدند یکی از دهانه‌های پل پس از عقب‌نشینی سپاه ایران در جنگ با عرب ها، برای جلوگیری از نفوذ آنان تخریب شد.
بعضی از اهل فن وجه تسمیه آن را برگرفته از کلمه (گومیشه) یعنی محل پرورش می داند . بعضی بر این باورند که گاومیش نر در قدیم جفت خود را گم می کند و در پی یافتن آن تمامی دره ها و غارها را در هم می نوردد و سرانجام آن را در غاری در این محدوده می یابد. از آن پس این منطقه را گاو میشو نامیده اند. بقایای اولیه این پل مربوط به دوران ساسانی است.
قوس های جناغی آجری و سایر تعمیرات سنگی نمای فعلی پل، نشانگر مرمت آن در دوره های بعدی به خصوص در دوره اتابکان لر کوچک است. پایه های پلی که مربوط به دوره ساسانیان است در جنوب این پل هنوز به چشم می خورد ولی پل گاومیشان جدیدتر و مربوط به اوایل اسلام است. این پل از پنج چشمه بزرگ تشکیل شده بود و اکنون فقط یک چشمه سالم از آن باقی مانده است.
پلی که هم اکنون بر روی سیمره قرار دارد یکی از بهترین پل های ایران است و آن را حسین خان بزرگ والی معروف ایلام و لرستان به سال ۱۰۰۸ هجری قمری تعمیر نموده و طول آن ۱۶۵ گام است. با توجه به موقعیت استراتژیک منطقه پل در دوره های بعدی نیز مورد استفاده قرار گرفته و مورد مرمت و بازسازی واقع شده است.
دهنه این پل با بیش از ۵۰ متر عرض بزرگترین دهنه پل کشور است. طبیعت زیبا و چشم انداز رویایی اطراف این پل باعث جذب گردشگران داخلی و خارجی شده است.
هم اکنون پل تاریخی گاومیشان با شماره ۲۲۲۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
نظر شما