جهانگیر نصری اشرفی، در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه هر نکته از زوایای اعتقادی شیعه با یک موسیقی همراه است، افزود: شیعه از بدو تولد که اذان در گوشش گفته می‌شود تا مرگ، هنگام سحر، افطار، عاشورا هر یک موسیقی خود را دارد و ما باید با این مقوله چگونه برخورد کنیم؟! اگر اراده و انگیزه چند پژوهشگر نباشد ما سرمایه عظیم فرهنگی مذهبی شیعه را از دست می‌دادیم.
وی با اشاره به روند رو به رشد آثار ارسالی به جشنواره تیرنگ در طی سه سال اخیر، گفت: جشنواره تیرنگ در حوزه نمایش‌های آئینی و خیابانی به‌ویژه در حوزه پژوهش جایگاه محکمی برای خود به وجود آورده است.
عضو هیئت بازبینی چهاردهمین جشنواره تیرنگ، با بیان اینکه می‌توان آثار ارسالی به این جشنواره را به دو دسته کلی تقسیم کرد، افزود: نخست نمایش‌هایی که پدیدآورندگانش به درستی دریافته‌اند که، برای تعمیق و ژرفابخشی به کارها باید از دستاوردهای فرهنگی، که حاصل ذوق‌ورزی و تلاش مردم این زادبوم است استفاده کنند و دیگر، آثاری که فارغ از ارزش‌گذاری کیفی، نسبتی با تعریف جشنواره ندارند.
نصری اشرفی با تأکید بر هزینه‌بر بودن امر پژوهش در تمامی رشته‌ها، به فقدان‌ها و کمبودهای مالی بنیادهای پژوهشی اشاره کرد و افزود: حتی اگر تمرکز هنرمند بر زاد و بوم خود باشد و اطلاعات مورد نیاز را از خانواده‌اش به‌دست آورد، باز هم امری زمان‌بر و نیازمند صرف هزینه است؛ چرا که قرار است از آن به‌عنوان ماده اصلیِ فرایندِ تبدیل به یک اثر همه‌گیر بهره گیرد.
وی با اشاره به محدودیت امکانات، آثار را خوب ارزیابی کرد و دستاوردهای این جشنواره را در حوزه پژوهش منحصر به‌فرد، جالب توجه و بدیع برشمرد و افزود: امسال، بخش پژوهشی از نظر بصری و جذابیت اجرایی، کم از بخش‌های خیابانی و صحنه‌ای نداشته است.
عضو هیئت بازبینی چهاردهمین جشنواره سراسری تیرنگ، در رابطه با یکی از راهکارهای کاربردی شدن این جشنواره گفت: با مدیریت جدید، موضوعاتی که ظرفیت نمایشی مناسب دارد را می‌توان به هنرمندان خلاق و توانمند سفارش داد.
نصری اشرفی با بیان اینکه ترویج زبان بومی، نیازمند بحث جدی در مراکز آکادمیک است، وظیفه این جشنواره را ترویج زبان ندانست و افزود: حتی کار من هم که یک پژوهشگر در این حوزه هستم و مجلدات زیادی را تولید کرده‌ام، الزاماً به تحول زبان منجر نخواهد شد.
وی افزود: ما یک آرشیو و سند به وجود آورده‌ایم و زبان یک پدیده زنده است و همه چیز را از جامعه اخذ می‌کند، هنرمند هم مواد خود را از زندگی می‌گیرد اما هیچ‌چیز را به‌صورت منتزع به مردم نمی‌دهد، بلکه شکل و فرم آن را تغییر داده و مولفه‌های هنری به آن تزریق می‌کند.
وی با بیان اینکه هنوز تعریف درستی از آیین حتی در جامعه هنری و روشنفکری وجود ندارد، افزود: آیین به این دلیل ارزشمند است که ماحصل یک تفکر ابتدایی در جوامع مختلف است.
نصری اشرفی کارکرد آئین در جوامع اولیه را همچون کارکرد دین برشمرد و افزود: همانطور که دین دارای چشم‌اندازها و دیدگاه‌هایی برای ارائه راهکارهای زندگی کردن و نوع نگاه به هستی ماوراء و بشری است، آیین‌ها در جوامع ابتدایی نیز همین کارکرد را داشته‌اند.
وی اجرای نمایش‌ها را تشریفات و تظاهرات صورت آیین برشمرد و افزود: آیین از طریق تشریفات، تظاهرات و فرم شکل می‌گیرد، لیکن در پشت آن تفکر عمیق با اصالت یک قوم نهفته است و ارزشمندی آن نیز همین دریافت سابقه تاریخ تفکر و ذوقیات، اخلاق و درک هنری و زیبایی‌شناختی یک قوم از پشت آن بوده؛ ازاین‌رو، آیین سند شناسنامه و هویت ما است.
این پژوهشگر میدانی فرهنگ مردم ایران، با بیان اینکه در تمدن‌های بزرگ دنیا، مثل تمدن چینی، هندی و حتی یونان، کارناوال‌های بزرگی وجود دارد که موجب وحدت ملی می‌شود، افزود: ما در ایران نوروز را داریم و نوروز خوانی، امام‌خوانی، بسیاری از مظاهر خداشناسی و مظاهر مذهبی و مظاهر درونی را در آن داریم و این یک ظرفیت بزرگ است.
وی با اشاره به وجود نمایش، سوگ، مویه و استغاثه در نوروز، گفت: این آیین با چنین ظرفیت بالایی در جامعه نخبه و فرهیخته ما با نقد روبروست، چرا که ارزش‌های ان را درک نمی‌کند.
نصری اشرفی با تأکید بر اینکه آیین بر خلاف زبان ارتباط مستقیمی با نمایش دارد، به وجود نوعی نمایش ابتدایی در درون آیین‌ها اشاره کرد و افزود: شیوه‌ها، شگردها و پُزهایی که در پیشرفته‌ترین تئاترها وجود دارد، در بدوی‌ترین آیین‌ها و تشریفات نیز دیده می‌شود و آیین‌ها به راحتی یک اعتقاد و دیدگاه را منتقل می‌کنند.
نظر شما