بودجه یونسکوبرای قنات قصبه/گردشگران خارجی«قصبه»به هزار نفررسیدند

خبرگزاری مهر -گروه استانها، میراث تاریخی هر کشور جزو شناسنامه های تمدنی آن سرزمین به حساب می آید که نشان از فرهنگ غنی مردمان آن دیار دارد.این مهم در کشور  ما که دارای تاریخ بیش از ۱۰ هزار سال می باشد از جایگاه ویژه ای برخوردار است.

شهرهای تاریخی چند هزار ساله در نیشابور خراسان رضوی،شهر سوخته در سیستان و بلوچستان و صدها اثر تاریخی دیگر در کنار آثار غیر ملموس از جمله آداب و رسوم اقوام مختلف، باعث شده تا بسیاری ایران را بهشت آثار تاریخی و تمدنی جهان بدانند.

در این راستا تاکنون ۲۲ اثر فرهنگی و طبیعی کشور در لیست آثار جهانی یونسکو قرار گرفته که یکی از آنها قنات «قصبه گناباد» با قدمت حدود ۳ هزار سال است که ۲۵ تیرماه سال ۹۵ در اجلاس یونسکو در کشور ترکیه به ثبت جهانی رسید.

قنات قصبه گناباد در سال ۱۳۷۹ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۲۹۶۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و پرونده آن در ۱۳۹۳برای ثبت در میراث معنوی و ملموس بشریت به یونسکو ارسال شد و پس از رسیدگی به عنوان قنات ایرانی در یونسکو به ثبت رسید.  

این قنات یکی از شاهکارهای آبی جهان بوده که از دو رشته اصلی و شش شاخه  فرعی تشکیل شده‌ است.  چاه اصلی این قنات  در دامنه شمالی سیاه کوه و خروجی آن در  محله معروف به قصبه قرار دارد. طول این قنات بیش از ۳۳ کیلومتر است و عمق چاه اصلی حدود ۳۰۰ متر و میزان آب دهی آن بیش از ۱۳۰ لیتر در ثانیه‌است.

پس از یک سال از ثبت این اثر مهم در لیست آثار تاریخی جهان در گفتگویی با متولیان امر آخرین وضعیت این میراث جهانی را بررسی کردیم.

بودجه جهانی برای قنات قصبه

سرپرست پایگاه میراث جهانی قنات قصبه در همین رابطه به خبرنگار مهر می گوید: ثبت جهانی این قنات یک پرسه ای مهم  بین وزارت خانه های نیرو و جهادکشاورزی ،با همکاری سازمان میراث فرهنگی بود که پروژه ای مردمی، دولتی محسوب می شود زیرا در هر کاری مردم دخیل باشند موفقیت حاصل می شود.

رسول صنوبری ادامه می دهد: طی یک سال گذشته اقدامات خوبی از سوی مسئولین در سطح ملی ، استانی و شهرستان صورت گرفته که باز هم برای پیشرفت بیشتر نیاز به همکاری مسئولین و مالکین قنات داریم.

وی تصریح می کند: در سال ۹۵ اعتباری ۴۰۰ میلیون تومانی به قنات تخصیص یافت و امسال نیز با پیگیری های صورت گرفته اولین اعتبار جهانی این اثر تخصیص خواهد یافت.

صنوبری با اشاره به اقدامات صورت گرفته در سطح ملی اظهار می دارد: در یک سال اخیر اقدامات عمرانی شامل مرمت مظهر قنات، استحکام بخشی و مرمت ورودی شماره دو قنات، اجرای پروژه برق رسانی و دیگر اقدامات صورت گرفته است.

وی می افزاید: برای امسال در نظر داریم اقدامات لازم جهت مستند سازی، آوار برداری و مرمت سه آسیاب مربوط به قنات را انجام دهیم.

سرپرست پایگاه میراث جهانی قنات قصبه، تبلیغ را یکی از راهکار های موثر جذب گردشگر برای قنات عنوان می کند و می گوید: برای معرفی قنات قصبه در سال های گذشته دو مستند که یکی برای نمایشگاه اکسپو۲۰۱۵  میلان و دیگری در نمایشگاه اکسپو۲۰۱۷ در قرقیزستان ساخته شده بود به نمایش درآمد و با توجه به شعار این دو نمایشگاه قنات قصبه به نمایندگی از ایران شرکت داشت.

بازدید هزار گردشگر خارجی

صنوبری بازدید از قنات را با توجه به استحکام بخشی بنا نیاز به هماهنگی با پایگاه میراث جهانی قنات قصبه اعلام می کند و می گوید: سال گذشته در حدود ۴۰ هزار گردشگر از قنات قصبه بازدید داشته اند که از این تعداد هزار نفر گردشگر خارجی بوده اند.

سرپرست پایگاه میراث جهانی قنات قصبه گناباد کمبود زیرساخت ها را یکی از مشکلات گردشگران قنات جهانی قصبه می داند و بیان می کند: جاده های مناسب، راه آهن و فرودگاه از نیازهای امروزی گردشگران است و در این زمینه مسئولین باید تلاش گسترده تری را انجام دهند.

وی ساخت اقامتگاه های بوم گردی را یکی از کارهای مثبت جهت نگهداری گردشگران در گناباد برشمرد و خاطرنشان کرد: نبود هتل های پیشرفته و رستوران های مرتب، یکی دیگر از نیازهای شهرستان است.

صنوبری اظهار می دارد: مردم شهرستان گناباد با توجه به کاشت زعفران در این شهرستان و یا صنایع دستی مانند سفال می توانند تنها با یک بسته بندی زیبا ، زمینه اشتغال فراوانی را با توجه به حضور گردشگران ایجاد کنند.

کمبود نیرو در قنات جهانی قصبه

سرپرست پایگاه میراث جهانی قنات قصبه گناباد کمبود نیرو را یکی از مشکلات جدی عنوان و خاطرنشان می کند: در حال حاضر نیروی لازم در پایگاه جهت راهنمایی، محافظت و یا اقدامات دیگر نداریم که این مهم نگاه ویژه مسئولین را می طلبد.

صنوبری افزود: نبود آژانس گردشگری در گناباد برای ارائه خدمات به مسافران یکی دیگر از کمبودهاست که در این خصوص اقدامات اولیه صورت گرفته و امیدواریم بزودی شاهد راه اندازی اولین آژانس گردشگری گناباد نیز باشیم.

وی در خصوص طرح جامع گردشگری قنات نیز خاطرنشان کرد: از محل اعتبارات سال ۹۶ با شهرداری گناباد  قرارداد مطالعه و احیای کوچه باغ های قنات در گناباد صورت گرفته که امیدواریم بتوانیم طی چند سال اینده این طرح  را کامل  اجرایی کنیم.

صنوبری بیان کرد: در راستای معرفی بهتر قنات قصبه به گردشگران در نظر داریم کتاب «قنات قصبه یک اسطوره» به نویسندگی مهندس لباف خانیکی و دکتر محمدحسین پاپلی یزدی را به لاتین ترجمه و توزیع کنیم.

افزایش اعتبارات قنات قصبه

سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی خراسان‌رضوی نیز در همین رابطه به خبرنگار مهر می گوید:از لحظه‌ای که قنات قصبه گناباد ثبت جهانی شده نگاه سازمان میراث فرهنگی استان به این منطقه بسیار ویژه شده است.

حسین اصغری می‌افزاید: نگاه دستگاه‌های عمرانی استانی نیز به این منطقه تغییر کرده و قرار شده است طرح تفصیلی ویژه برای شهر گناباد آماده شود و تمام هزینه‌ها را به جای اینکه شهرداری پرداخت کند استانداری و معاونت عمرانی  استانداری خراسان رضوی پرداخت می‌کنند.

سرپرست معاونت میراث فرهنگی خراسان رضوی تصریح می‌کند: طرح مبلمان شهری نیز قرار است در این منطقه به اجرا در آید.

وی ادامه می‌دهد: سازمان میراث فرهنگی، اعتبارات حوزه قنات و گناباد را افزایش داده و چندین درخواست احداث  اقامتگاه و هتل در گناباد داریم که معاونت سرمایه‌گذاری در حال بررسی آنها است.

وی با اشاره به اینکه پایگاه ثبت جهانی قصبه راه‌اندازی شده است بیان می‌کند: در آژانس‌های مسافرتی تبلیغات قنات قصبه گناباد انجام شده است و با افزایش گردشگر به خصوص گردشگران خارجی در این منطقه مواجه هستیم.

توجه به زیرساخت های گردشگری

در این میان به نظر می رسد با توجه به نگاه ویژه گردشگران خصوصا جهان گردان به آثار ثبت شده در لیست میراث جهانی یونسکو، باید زیرساخت های لازم از جمله هتل های چند ستاره و امکانات رفاهی در این محدوده به سرعت آماده شود که این مهم علاوه بر رونق گردشگری موجب افزایش اشتغال نیز خواهد شد.