تئاتر «هامون» رشت افتتاح شد/ تقابل با حاکمیت پول و سرمایه

به گزارش خبرنگار مهر، طی دهه های گذشته بارها صحبت از تمرکززدایی تئاتر از مرکز یعنی شهر تهران از سوی مدیران و مسئولان هنری و تئاتر مطرح شده است؛ موضوعی که هیچگاه به اقدامی جدی از سوی بدنه دولتی و همچنین بدنه خصوصی به دلیل نبود حمایت های لازم از سوی نهادها و مراجع دولتی، تبدیل نشد.

در شهر تهران هم در راستای همین تمرکززدایی از مجموعه تئاتر شهر، سالن های خصوصی تئاتر با فراهم کردن شرایط از سوی متولی دولتی تئاتر راه اندازی و مورد بهره برداری قرار گرفتند؛ سالن هایی که به دلیل نبود هیچ حمایت و سوبسیدی از سوی بدنه دولتی ناگزیر به سمت فروش گیشه و تأمین هزینه های خود از این طریق گرایش پیدا کرده اند.

روند فعالیت سالن های خصوصی تئاتر در تهران باعث شده تا طی سال های اخیر شاهد این موضوع باشیم که بسیاری از هنرمندان تئاتر برای اینکه بتوانند هزینه های تولید نمایش خود را تأمین کنند و در عین حال بتوانند درآمدزایی داشته باشند، صرفا به سمت پارامترهای مورد نیاز برای فروش یک اثر نمایشی گرایش پیدا کنند. این موضوع اعم از حضور چهره های بازیگری و نکات دیگر، از دیدگاه مدیران سالن های خصوصی تئاتر نیز به عنوان معیار اصلی انتخاب آثار مورد توجه قرار گرفت.

در این شرایط که وضعیت تئاتر به ظاهر خصوصی تهران روند مناسبی را پیش نگرفته است، گروه تئاتر «لیو» با حمایت بخش خصوصی اقدامی قابل توجه را رقم زده، آن هم نه در کلان شهر تهران بلکه در مرکز استان گیلان یعنی شهر رشت.

حسن معجونی از هنرمندان شناخته شده عرصه تئاتر ایران که سرپرستی گروه تئاتر «لیو» را هم بر عهده دارد، چند ماهی است که در شهر رشت به پرورش جوانان مستعد و علاقه مند تئاتر در این شهر و استان گیلان پرداخته است.

خروجی این حرکت حضور تعدادی از بازیگران جوان تئاتر رشت در پروژه تئاتری «آشپزخانه» بود که در شهر تهران به صحنه رفت و همچنین تولید و اجرای نمایش «خرس و خواستگاری» که به زبان گیلکی در شهر رشت اجرا شد و مورد استقبال مردم این شهر قرار گرفت.

معجونی با حمایت امین رضامند به عنوان حامی بخش خصوصی، این روزها سالن هلال احمر شهر رشت را تجهیز و تبدیل به سالن تئاتر «هامون» کرده اند، سالنی با ظرفیت ۲۶۰ نفر که می توان از آن به عنوان اولین سالن حرفه ای خصوصی تئاتر در استان گیلان نام برد.

شامگاه شنبه ۱۴ مردادماه بسیاری از مشتاقان و علاقه مندان به تئاتر و همچنین چهره های تئاتری در شهر رشت حضور داشتند تا در افتتاح رویدادی مهم و تأثیرگذار در عرصه تئاتر شرکت کنند؛ هنرمندانی چون فرهاد مهندس پور، محمد رضایی راد، امیر غفارمنش، فرامرز طالبی، رضا بهبودی، محمد عاقبتی، امیر پوریا و انوش فرامرز از بازیگران با سابقه تئاتر، سینما و تلویزیون استان گیلان.

پیش از شروع مراسم افتتاحیه سالن تئاتر «هامون»، امین رضامند که پیش از این نیز تجربه راه اندازی سالن خصوصی تئاتر در شهر تهران را داشته، درباره انگیزه خود برای حضور در شهر رشت و راه اندازی این سالن تئاتری به خبرنگار مهر گفت: ما قصد داشتیم فعالیت های خود را گسترش دهیم و قصدمان این بود که در یکی از شهرستان های ایران سالن خصوصی تئاتر راه اندازی کنیم. طی گفتگوهایی که با برخی استادان تئاتر داشتیم و از آنجا که با آقای حسن معجونی دوستی قدیمی داشتیم و به عنوان استاد بنده نیز هست، در این زمینه مشورت کردم و آقای معجونی هم پیشنهاد حضور در شهر رشت و راه اندازی سالن خصوصی تئاتر در این شهر را داد.

وی که به همراه همسر خود در زمینه حمایت از فعالیت های تئاتری فعالیت می کند، ادامه داد: بعد از حضور در شهر رشت چندین ماه زمان صرف شد تا بتوانیم فضایی مناسب را پیدا کنیم. بعد از گذشت مدت زمانی توانستیم سالن هلال احمر شهر رشت را در اختیار بگیریم و آن را تجهیز کنیم که این سالن به لحاظ امکانات و تجهیزات به استانداردهای خوبی رسیده است.

رضامند تأکید کرد: من و همسرم عشقی نسبت به تئاتر داریم که احساس می کنیم این عشق وظیفه ای را برای ما به همراه دارد. ما دوست داریم که به هنر کشور کمک کنیم و با احداث این تماشاخانه ۲۶۰ صندلی به تئاتر کشور اضافه کرده ایم.

جوانان بسیاری در شهرهای مختلف داریم که پشت درهای تئاترها مانده اند و در استان گیلان هم این شرایط وجود داشته است. اساسا یکی از دلایلی آمدن نیروهای جوان به تهران نبود کار در منطقه خودشان است. هر چند این برای تئاتر تهران خیلی مبارک است ولی نباید اینگونه باشد که شهرهای دیگر از جوانان مستعد خود محروم باشندبعد از حضور حاضران در سالن «هامون»، فرهاد مهندس پور کارگردان و مدرس مطرح و با سابقه تئاتر اهتمامی که حسن معجونی برای کار با جوانان علاقه مند به تئاتر در شهر رشت را نشانه قابل توجهی دانست و گفت: جوانان بسیاری در شهرهای مختلف داریم که پشت درهای تئاترها مانده اند و در استان گیلان هم این شرایط وجود داشته است. اساسا یکی از دلایلی آمدن نیروهای جوان به تهران نبود کار در منطقه خودشان است. هر چند این برای تئاتر تهران خیلی مبارک است ولی نباید اینگونه باشد که شهرهای دیگر از جوانان مستعد خود محروم باشند.

وی با بیان اینکه افتتاح و بازگشایی تئاترهایی که بتوانند مستقل و غیر دولتی کار کنند بسیار مبارک است، اظهار کرد: در دنیا و در ایران بخش خصوصی تئاتر با مشکلات متعددی مواجه است. این تئاترهای خصوصی با حمایت مردم، دولت و سایر نهادها می توانند سرپا بایستند. باز شدن یک تئاتر خصوصی در شهر رشت که خودش زمانی زادگاه تئاتر بوده است، علامت قابل توجهی است. البته بدیهی است که همه امیدواریم به این تئاترها اضافه شود.

این مدرس تئاتر پیشنهاد داد تا به جای واژه «تماشاخانه» از واژه «تئاتر» استفاده شود زیرا «تئاتر» واژه ای بین المللی و استاندارد است.

مهندس پور ضمن اظهار امیدواری از اینکه گروه های تئاتری فضای مستقل خود را داشته باشند، گفت: بر خلاف تصویری که رایج است و فکر می کنیم تئاتر تنها آن چیزی است که اجرا می شود اما یک تئاتر گاه حواشی ای دارد که از خود اجرای تئاتر مهمتر است مانند برگزاری نشست های تخصصی و کارگاه های آموزشی.

دبیر سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر تأکید کرد: توسعه تئاتر در ایران از طریق تئاتر خصوصی رخ خواهد داد.

در ادامه حسن پور مدیرکل ارشاد شهرستان رشت نیز با اشاره به اینکه سالن تئاتر «هامون» اولین سالن خصوصی تئاتر گیلان است، گفت: آقای حسن معجونی، ما شما را به عنوان شهروند رشتی نامگذاری می کنیم تا احساس غربت نکنید.

محمد رضایی راد کارگردان و نمایشنامه نویس شناخته شده تئاتر که خود از اهالی استان گیلان است، دیگر هنرمندی بود که در افتتاح سالن تئاتر «هامون» سخن گفت.

وی با اشاره به دوره ای که با حضور سعید پورصمیمی دوره ای آموزشی در شهر رشت برگزار شده بود، یادآور شد: هنرمندانی که در آن دوره آموزش دیدند، از آن به عنوان دوره ای درخشان یاد می کنند. جوانانی هم که الان با حسن معجونی کار می کنند بعدها با هیجان از خاطرات پر بار این سال ها یاد خواهند کرد.

رضایی راد با بیان اینکه من با تردید به تئاتر خصوصی نگاه می کنم، متذکر شد: چیزی که قرار بود تئاتر مستقل در تهران باشد و خارج از ساز و کارهای دولتی کار کند، تا الان شاهدش نبودیم. تئاتر مستقل در تهران تبدیل به حاکمیت پول و سرمایه شده و گاه حتی تئاترهای مبتذل تولید می کند. بهترین کارگردان ها و نمایشنامه نویس های ما ابایی ندارند که بگویند کارهای خود را در این حاکمیت پول و سرمایه اجرا کرده اند. همه نظارت های دولتی در تئاتر مستقل تهران وجود دارد و تنها سوبسید دولتی حذف شده است و حاکمیت پول، تهیه کننده ها و سایت های فروش بلیت تئاتر خصوصی را به انحراف برده اند.

امیدورام تئاتر «هامون» جای حاکمیت هنر باشد. امیدوارم این بنیان خوبی که حسن معجونی عزیز گذاشته است با هنر تداوم پیدا کندوی تصریح کرد: این روند به نظر من ترسناک تر از تئاتر دولتی است. امیدورام تئاتر هامون جای حاکمیت هنر باشد. امیدوارم این بنیان خوبی که حسن معجونی عزیز گذاشته است با هنر تداوم پیدا کند.

حسن معجونی بازیگر و کارگردان مطرح تئاتر ایران نیز که این روزها در بحث آموزش و کار با جوانان مستعد و علاقه مند تئاتر استان گیلان و شهر رشت فعالیت قابل توجهی دارد، با حضور روی صحنه سالن تئاتر «هامون» اظهار کرد: زمانی که تئاتر خصوصی به وجود نیامده بود و گفتمان تئاتر خصوصی را طی کردیم، فکر نمی کردیم به این کابوسی که در تهران وجود دارد برسیم؛ تئاترهای خصوصی ای که به تجارتخانه تبدیل شده است.

سرپرست گروه تئاتر «لیو» گفت: امیدوارم در سالن تئاتر «هامون» با همت شما تئاتری ها شرایطی را ایجاد کنیم که سالن آرمانی تئاتری که در تهران دنبال آن بودیم، در اینجا به آن برسیم؛ سالنی که در آن خبری از ۲ اجرایی بودن نباشد و به دنبال پول نباشیم.

معجونی پس از این سخنان به ۲ زنگ ۱۰۰ ساله قدیمی اشاره کرد که برای افتتاح اجرای عمومی آثار نمایشی در شهر رشت از آن ها استفاده می شده و توسط خانه نمایش این شهر در اختیار او قرار گرفته است. وی از انوش فرامرز بازیگر با سابقه تئاتر، سینما و تلویزیون استان گیلان و فرامرز طالبی مدرس، نمایشنامه نویس و پژوهشگر تئاتر دعوت کرد تا با به صدا درآوردن این زنگ ها، سالن تئاتر «هامون» و همچنین اجرای عمومی نمایش «خرس و خواستگاری» را افتتاح کنند.

بعد از به صدا درآمدن این زنگ ها، نمایش «خرس و خواستگاری» به کارگردانی حسن معجونی که با حضور جوانان مستعد تئاتر استان گیلان و به زبان گیلکی تولید شده است، به اجرا درآمد و به عنوان اولین نمایش سالن خصوصی تئاتر «هامون» اجرای عمومی خود را آغاز کرد.

عکس های گزارش از مهدی آشنا است.