خبرگزاری مهر- گروه استانها: بازار خوی بعد از بازار شیراز، تبریز و کرمان زیباترین بازار ایران است و از چند راسته بازار سرپوشیده، سراها، چهار سوهای خوش ترکیب و گذرهای قدیمی تشکیل شده است.
نظم و زیبایی ساختار چهارسوها، اختصاص هر راسته برای فعالیت شغلی مستقل، گنبدهای روزنه دار با آجر چینی‌های مرتب و هنرمندانه از مهم‌ترین ویژگی‌های معماری این مجموعه تاریخی است.
وجود کاروانسراهای تاریخی در دل بازار خوی جلوه خاصی به این مجموعه تاریخی بخشیده است که کاروانسرای خان و میرزا هاشم دو بنای به یادگار مانده از عصر کهن بازار خوی با حجره‌های متعدد و روزنه دار مشبک همچنان رونق دارد.
هر چند این بازار قدیمی که متعلق به دوره صفویه است و به شماره ۱۲۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است اما در سالهای اخیر مورد غفلت و بی توجهی قرار گرفته بود و بخشی از بازار در حال آسیب جدی قرار داشت.
در سه سال گذشته با توجه به مرمت و بازسازی این بازار تاریخی اقدماتی برای حفاظت و مرمت آن آغاز شده که نیازمند تسریع و توجه ویژه از سوی مسئولان و مشارکت و همراهی مردم وبازاریان است.
بازار تاریخی خوی در سالهای گذشته مورد غفلت واقع شده است
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی در خصوص آخرین وضعیت مرمت و صیانت از بافت تاریخی بازار خوی به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه در گذشته اقدامات اساسی در جهت حفظ آثار تاریخی این شهرستان انجام نشده ولی در سه سال اخیر با همت مسئولین شهرستان توانسته‌ایم اقدامات مهمی از محل منابع ملی برای مرمت بازار خوی انجام دهیم.
جلیل جباری ادامه داد: امر حفاظت و مرمت آثار تاریخی و بویژه بازار تاریخی امری مهم بوده و راسته‌های بازار، شارع عمومی هستند و دستگاههای اجرایی باتوجه به مسئولیتی که دارند نباید نسبت به مرمت راسته‌های مختلف بازار، بی تفاوت باشند.
وی با اشاره به تعطیلی برخی از راسته‌های بازار تاریخی خوی به دلیل تسریع در روند عملیات مرمت طی هفته‌های گذشته افزود: اتمام پروژه و رعایت اصناف و کسبه بازار از اولویت‌های اصلی این پروژه است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی خاطرنشان کرد: به دلیل تعطیلی موقت کسب و کار اصناف بازار باید مراحل مرمت این پروژه سریع انجام شود تا وضعیت کسب و کاربازار به حالت اول خود برگردد.
وی با بیان اینکه تمام سعی ما براین است که علاوه بر اجرای قوانین مرمتی توسط پیمانکار پروژه زمان تنظیم شده را نیز رعایت کنیم اظهارداشت: برای مرمت کامل راسته خرازی بازار خوی مبلغ ۱۶۰۰ میلیون ریال اعتبار تخصیص یافته که امیدواریم از محل اعتبارات استانی نیز بودجه کافی در اختیار ما قرار گیرد.
شهرداری خوی از صدور پروانه ساختمانی برای حفظ بازار تاریخی خوی خودداری کند
جباری با تاکید بر مشارکت مردم در حفظ و نگهداری ابنیه تاریخی اظهارداشت: برای اقدامات مرمتی و نجات بخشی ابنیه تاریخی علاوه بر همکاری دستگاههای اجرایی نیازمند مشارکت مردمی بوده و بایستی همه در حفظ هویت و تاریخ شهرهای تاریخی کوشا باشیم.
وی با درخواست از شهرداری خوی برای عدم صدور پروانه ساختمانی برای واحدهای تجاری عنوان کرد: شهرداری خوی برای حفظ هویت یکپارچه بازار اقدام کرده و از صدور پروانه ساختمانی برای واحدهای تجاری خودداری کند چراکه بازار تاریخی خوی، مجموعه یکپارچه محسوب می‌شود و واحدهای تجاری جزیی از کالبد تاریخی آن بشمار می‌آیند.
جباری با بیان اینکه بر اساس قانون، مالکان بناهای تاریخی بعنوان تشویق و همراهی با دولت، از پرداخت هرگونه عوارض به شهرداریها معاف هستند افزود: دستگاههای مختلف همچون شرکت‌های آب و فاضلاب، برق و گاز، امور اصناف و شهرداریها می‌توانند در ساماندهی بازارهای تاریخی ما را کمک کرده و در این زمینه نقش ارزنده‌ای داشته باشند.
وی اضافه کرد: مرمت و تعمیر بازار تاریخی خوی که یکی از آثار ارزشمند تاریخی استان آذربایجان غربی و شهرستان خوی بوده که لازم و ضروری است، اجرای این پروژه باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن و مدت زمان مشخص انجام شود تا برای مردم و کسبه مشکلاتی به وجود نیاید.
جباری گفت: این مجموعه، در حال حاضر از چند راسته بازار سر پوشیده و سراها و میدان‌های قدیمی که بازمانده بافت بزرگتری است تشکیل شده و بخشی از راسته بازار و کاروانسراها و سایر واحدهای مربوط نوسازی شدند.
بازار قدیمی خوی مربوط به زمان صفویه به بعد است اما شالوده اصلی بازار خوی مربوط به زمان زندیه و قاجار می رسد چون پادشاهان صفویه به خاطر نزدیکی به مرزهای عثمانی و کنترل ایلات و عشایر مرز نشین توجه زیادی به این شهر نموده اند و گاهی از آن به عنوان پایتخت تابستانی استفاده می کرده اند.
بازار خوی مانند بازارهای اصفهان و کرمان تزئینات گچ بری و کاشی کاری آجری و کتیبه ندارد اما در بعضی از قسمت ها مخصوصا در چهار سوق های آن تزئینات کشه چینی آجر وجود دارد.
زمان حکومت زندیه و قاجار نیز بخش های مختلفی به بازار خوی افزوده شد در حال حاضر این بازار از چند راسته بازار سرپوشیده و سراها و چهار سوق ها تشکیل شده است.
خوی به سبب قرار گرفتن بر سر جاده های معروف بازرگانی مانند: جاده ابریشم، مکه یولی، راه طرابوزان به جلفا، و همچنین به سبب مرکزیت اقتصادی از قدیم دارای کاروانسراهای متعدد، جهت تخلیه کالا و استراحت بازرگانان، و بازاری وسیع و گسترده جهت داد وستد کالای مختلف را دارا بوده است.
نظر شما